Okres XVI i XVII w. to czas wielu sporów religijnych. Nastąpił podział katolicyzmu, utworzyło się wiele nowych wyznań zwanych protestanckimi. Kościół nie został obojętny na to, co się działo wokół. By zapobiec utracie nowych wiernych podjął stanowcze działania. Katolicy nazywają je reformą katolicką, natomiast protestanci i niektórzy historycy twierdzą, iż była to kontrreformacja wymierzona przeciw działaniom protestanckim.

Potop Szwecki (1655-1660), czyli krótko i zwięźle

1. Przyczyny wojny:

- zdrada Hieronima Radzijowskiego,
- Królowie polscy z Dynastii Wazów bezprawnie używali tytułu króla Szwecji,
- Bogactwo gospodarcze Polski i Wielkiego Księstwa Litewskiego,
- Szwedzi chcieli z Bałtyku stworzyć własne "morze wewnętrzne"

2.

Potop szwedzki

Potop szwedzki to określenie szwedzkiego najazdu na Polskę w 1655 roku w czasie II wojny północnej (1655-1660). Formalnie kończy go pokój w Oliwie zawarty w 1660 roku. Wojna ta prowadzona była nie tylko przez Szwecję, w czasie wojny zmieniały się zarówno sojusze, jak i siły obu stron.

Konflikt polsko-szwedzki za panowania Zygmunta IV Wazy zakończył się pokojem w 1629 r., ale nie oznaczało to ostatecznego zakończenia konfliktu, ponieważ Szwecja nie zrezygnowała ze swoich planów. Pokój w Altmarku w 1629 r. był raczej zawieszeniem broni potrzebnym Szwecji w celu takim, by mogła zaangażować się w sprawy Rzeszy Niemieckiej.