Często w telewizji widzimy relacje pokazujące obszary dotknięte trzęsieniami ziemi. Wydaje się, że zjawiska naturalne są największym zagrożeniem dla współczesnej cywilizacji. Coraz częściej jednak wskazuje się człowieka jako sprawcę ogromnych zagrożeń dla świata.
Człowiek od wieków uznaje środowisko za swoją własność i coraz bardziej w niw ingeruje. Nieracjonalna gospodarka oraz rosnące potrzeby społeczeństw powodują nadmierną eksploatacje dóbr naturalnych. Działalność gospodarcza człowieka stanowi poważne zagrożenie dla atmosfery, wód oraz gleb. Zanieczyszczenia i degradacja środowiska naturalnego to jeden z najważniejszych problemów współczesnego świata.
Zanieczyszczenia powietrza jest następstwem uprzemysłowienia oraz dynamicznego rozwoju motoryzacji. Do powietrza są emitowane substancje stałe jak pyły i sadze. Atmosfera jest również zanieczyszczona substancjami gazowymi, głównie tlenkami i dwutlenkami siarki, węgla i azotu. Z tych zanieczyszczeń najgroźniejsze są tlenki siarki (SOx) i tlenki azotu (NOx). Tlenki te, bowiem mają właściwości kwasotwórcze, to znaczy, że w reakcji z wodą tworzą kwasy. Kwasotwórcze tlenki dostają się do gleby i roślin dwiema drogami. Przez reakcje chemiczną tlenków SOx i NOx z wodą atmosferyczną. Powstające kwasy docierają na powierzchnię ziemi w opadach atmosferycznych, tworząc tzw. kwaśne deszcze, kwaśne mgły, kwaśny śnieg, a nawet kwaśny grad. A także są kwasotwórcze tlenki są przenoszone przez wiatr oraz pochłaniane przez wody powierzchniowe, zroszoną glebę i zwilżoną powierzchnię roślin.
Najwięcej trujących związków emitują zakłady energetyczne, metalurgiczne, chemiczne oraz cementownie. Ogromne ilości dwutlenku węgla, przedostające się do atmosfery, pochodzą też ze spalin samochodów, samolotów i lokomotyw, co w dużym stopniu przyczynia się do efektu cieplarnianego.
Ale nie tylko powietrze jest zanieczyszczone, ale także woda. Każdy człowiek wytwarza ścieki. Codziennie z naszych domów do kanalizacji trafią tysiące substancji. Jednak najgroźniejsze dla środowiska są ścieki przemysłowe. Często zawierają one szkodliwe substancje m.in. rtęć, kadm i ołów. Zanieczyszczeniom wód częściowo zapobiegają oczyszczalnie ścieków.
Pozytywnym zjawiskiem jest poprawa jakości wód polskich rzek i jezior. W 1993r. Do żadnego użytku nie nadawało się aż 54% wód w 2003r. Liczba ta zmniejszyła się do 12,6%.
Poważnym problemem dużych skupisk ludności są śmieci. Ich produkcja w Europie stale wzrasta. Ogromne masy odpadów muszą być składowane w bezpieczny sposób lub utylizowane. W gospodarowaniu odpadami coraz większą rolą odgrywa segregacja śmieci. Wiele odpadów to surowce wtórne m.in. szkło, tworzywa sztuczne, makulatura oraz meble. Dużym niebezpieczeństwem są odpady niebezpieczne, np. chemikalia, leki czy akumulatory.
Najpoważniejszymi dotychczas odczuwalnymi przez nas skutkami degradacji środowiska są: dziura ozonowa, smog, efekt cieplarniany i kwaśne deszcze.
Efekt cieplarniany jest odpowiedzialny m.in. za globalne ocieplenie, topnienie lodowców, przesuwania się stref klimatycznych na północ, wymieranie gatunków.
Dziura ozonowa to ubytek w powłoce ozonowej, która chroni nas przed promieniami UV. Bez takiej powłoki nie byłoby możliwe życie na ziemi.
Opady kwaśnych deszczy mogą powodować obumieranie drzew i runa leśnego, zakwaszenie wód, zakwaszenie gleb oraz uszkodzenie różnych budowli i konstrukcji.
Działania, które należy podjąć by przeciwdziałać zanieczyszczeniom środowiska naturalnego to: recykling, zmniejszenie emisji dwutlenku węgla, pyłów, do atmosfery, ograniczenie wydobycia paliw kopalnych, promowanie odnawialnych źródeł energii (elektrownia słoneczna, elektrownia wiatrowa itp.) oraz produkcja towarów nadających się do powtórnego użytku.
Najbardziej rozwinęła się ochrona przyrody i krajobrazu. Największe znaczenie tutaj mają parki narodowe i krajobrazowe oraz rezerwaty przyrody. Na terenie Polski w 2003r. istniało 23 parków narodowych, 120 krajobrazowych oraz 1354 rezerwaty przyrody. Jednym z najważniejszych międzynarodowych programów ochrony środowiska jest Światowa Sieć Rezerwatów Biosfery UNESCO.
Ale tak naprawdę każdy człowiek może przyczynić się do tego by ziemia była piękna i zdrowa. Wystarczy odrobina chęci. Zatem segregujmy śmieci, oszczędzajmy dobra matki natury, nie zaśmiecajmy naszej planety, starajmy się nie używać rzeczy nie potrzebnych.
Pomyślmy o naszej przyszłości i przyszłości tych, który będą tu mieszkać, kiedy nas już nie będzie zapewnijmy im dobre warunki życia i pozostawmy im jeszcze piękno i dobro, które nas otacza.
