Instrumenty smyczkowe - skrzypce

Instrumenty smyczkowe – skrzypce

Instrumenty muzyczne, w których źródłem dźwięku jest drgająca struna, nazywamy instrumentami strunowymi. W zależności od sposobu wydobycia dźwięku dzielimy je na:
a) smyczkowe
b) szarpane
c) klawiszowe

Instrumenty strunowe smyczkowe jest to odmienna grupa instrumentów strunowych, w których dźwięk wydobywany jest przy pomocy smyczka. Smyczek składa się z pręta, na którym napięte jest końskie włosie. Celem zwiększenia tarcia używa się kalafonii. Dźwięk uzyskuje się przez przesuwanie włosia prostopadle po strunach. Bardzo często stosuje się inny sposób wydobycia dźwięku - szarpanie struny palcem (pizzicato).
Instrumenty smyczkowe składają się z następujących elementów:
a) pudło rezonansowe - przestrzeń, gdzie wzmacniany jest dźwięk produkowany przez drgające struny;
b) struny (najczęściej cztery) - strojone do odpowiednich częstotliwości, oparte na mostku;
c) gryf z podstrunnicą - do której przyciskane, są struny tak by zmienić ich długość, a co za tym idzie częstotliwość drgań. Gryf zakończony jest śrubami pozwalającymi stroić instrument, zapewniając odpowiednie napięcie strun.
We wszystkich instrumentach smyczkowych grający na nim jedną ręką (prawą u osób praworęcznych) operuje smyczkiem lub w inny sposób pobudza struny, a drugą ręką przyciska struny do podstrunnicy tak je skracając, by wydawały dźwięk o odpowiedniej częstotliwości.
Do grupy instrumentów strunowych smyczkowych należą:
• skrzypce (w tym różne odmiany, m.in. skrzypce elektryczne)
• altówka
• wiolonczela
• kontrabas
Instrumenty te tworzą w orkiestrze symfonicznej grupę zwaną kwintetem smyczkowym o składzie: skrzypce I, skrzypce II, altówka, wiolonczela, kontrabas.
Skrzypce to jeden z najpopularniejszych instrumentów muzycznych, przy czym również jest jednym z instrumentów o największej sile wyrazu i wielu kompozytorów stosuje go do budowania nastroju. Nazwa pochodzi od włoskiego „violino”. Obecną – estetyczną i delikatną postać skrzypce przybrały w XVII wieku. Dzięki rozmaitym technikom gry instrument ten pozwala uzyskać szeroki zakres efektów dźwiękowych. Posiada on 4 struny, dźwięk wydobywa się poprzez pocieranie lub szarpanie tychże strun. Ich drgania powodują, że powietrze wewnątrz korpusu rezonansowego wibruje i wzmacnia dźwięk. Zjawisko to nazywa się rezonansem. Struny początkowo wykonywano z katgutu, teraz jednak coraz częściej wykonuje się je z tworzyw syntetycznych. Skala skrzypiec obejmuje przeszło 4 oktawy od dźwięku g. W wielokrotnej obsadzie skrzypce wchodzą jako najważniejszy instrument w skład orkiestry symfonicznej i wielu innych zespołów orkiestrowych i kameralnych.
Najwyższa cena, jaką dotąd zapłacono za skrzypce to 820 000 funtów za Stradivariusa z 1720 roku (w listopadzie 1990 roku).
Jeszcze pod koniec XVIII wieku skrzypce opierano o piersi, a nie jak obecnie – pod brodą.