Ludwig van Beethoven
Ludwig van Beethoven urodził się 16 grudnia 1770 roku w Bonn, w Niemczech. Jego przodkowie katolickimi rolnkami z terenów dzisiejszej Belgii. Nazwisko "van Beethoven" figurowało już w XIII-wiecznych kronikach. Według pierwszej z nich oznacz ono "z buraczanych ogrodów". Według drugiej oznacza o "z lepszej ziemi".
Do Bonn, w 1733 roku, przybył dziadek kompozytora, Ludwig Senior. W tym samym roku poślubił miejscową dziewczynę. W 1761 roku otrzymał posadę kapelmistrza. Jego syn, Johann van Beethoven nie przejawiał takiego talentu i ambicji. Udało mu się zdobyć posadę tenora w kapeli dworskiej. Ożenił się z Marią Magdaleną Laym. Małżeństwo to miało siedmioro dzieci, z których trzech synów doczekało dorosłości. Byli to Ludwig (najstarszy), Nikolaus Johann i Kaspar Karl. Bracia kompozytora nie byli utalentowani muzycznie.
Zdolności muzyczne Ludwiga ujawniły się bardzo wcześnie, przez co ojciec zapragnął uczynić z niego cudowne dziecko. Nie miał jednak potrzebnej wiedzy, cierpliwości i talentu, by zrealizować to pragnienie. Ponadto, Johann nadużywał alkoholu i często znęcał się nad swoją żoną i dziećmi (w późniejszych latach kompozytor nigdy o nim nie wspominał, za to matkę darzył ogromnym uczuciem, a jej portret stał zwsze na biurku). Jednak to pod kierunkiem ojca młody geniusz rozpoczął karierę pianisty w wieku ośmiu lat. Swój pierwszy koncert dał w Kolonii. Trochę później Johann zaczął wynajmować synowi coraz lepszych nauczycieli. Najważniejszym z nich był Christian Gottlob Neefe, kompozytor i organista, który zapoznał Beethovena z muzyką Jana Sebiastiana Bacha i rozkochał w niej. Bachowski cykl preludiów i fug "Das Wohltemperierte Klavier" kompozytor znał na pamięć.
W 1787 roku, siedemnastoletni Beethoven wyjechał do Wiednia, który był w owych czasach stolicą muzyki i muzyków. Tam, być może, spotkał samego Mozarta, który zobaczył w nim "chłopca, który zadziwi niebawem cały świat". Już po dwóch tygodniach choroba matki (gruźlica) zmusiła Beethovena do powrotu. Zdążył on jeszcze zobaczyć ją żywą, jednak wkrótce umarła. Wtedy to, ojciec kompozytora oddał się bez reszty nałogowi. Nie byłw stanie zarobić na utrzymanie synów. Ludwig został wtedy faktyczną głową rodziny. Zaczął pobierać połowę pensji ojca, przyznawanej mu z łaski arcyksięcia, czynił to po to, by Johann nie mógł wydać wszystkich pieniędzy na alkohol.
W 1792 roku Beethovenowi udało się zamieszkać w Wiedniu na stałe. Pobierał nauki i J. Haydna, J. Schenka, J. Albrechtsbergera i A. Salierego, jednak z żadnego nauczyciela nie był zadowolony.
W okresie 1796 - 1798 wystąpiły u kompozytora pierwsze objawy głuchoty. Postępująca choroba doprowadziła go niemal do samobójstwa. Słynny "testament heiligenstadzki", z roku 1802, jest świadectwem zmagań Beethovena z sobą samym. Po latach zmagań, kompozytor zaprzestał publicznym występom i oddał się wyłącznie komponowaniu.
Cieniem na jego życiu położyły się problemy materialne i kłopoty z wychowywaniem bratanka Karla. O opiekę nad nim zapobiegał po śmierci swojego brata Kaspara Karla. Beethoven, mimo wielkiej miłości do bratanka, był zupełnie nieprzygotowany na wychowywanie dziecka. Z powodu całkowitej głuchoty, jeszcze przed 1819 rokiem, zmuszony był porozumiewać się z otoczeniem za pomocą tzw. zeszytów konwersacyjnych. W ten sposób powstał unikatowy historyczny zapis, w którym zawarte są dyskusje na tematy muzyczne i inne, dając wgląd w to, co myślał, jak czuł wykonywaną muzykę i jak postrzegał swój związek ze sztuką. Zachowały się jedynie 264 zeszyty z 400 zapisanych.
Beethoven zmarł na skutek zatrucia ołowiem 23 marca 1827 roku.
Był twórcą nowego myślenia muzycznego, które odcisnęło się na epoce romantyzmu oraz następnych. Rozluźnił podejście doformy, harmoni i orkiestracji, wzbogacił technikę instrumentalną i kolorystykę oraz potraktował w nowoczesny sposób fortepian. Był wielkim symfonikiem, do perfekcji doprowadził formę sonatową. Był twórcą rewolucyjnym : stosował środki ilustracyjne, obce sztywnym kanonom symfonicznej tradycji szkoły mannheimskiej, z której wyrósł, w niespotykany sposób łączył ze sobą instrumenty, poszerzył skład orkiestry, wprowadził do symfonii formy wokalne oraz zwiększył liczbę części w cyklu sonatowym.
W miniaturach fortepianowych i pieśniach, zwłaszcza z cyklu "Do dalekiej ukochanej" widoczne jest nadejście schubertowskiego mistrzostwa pieśni romantycznej.
Beethoven skomponował :
9 symfonii
5 koncertów fortepianowych (C-dur op.15, B-dur op.19, c-moll op.37, G-dur op. 58, Es-dur op.73 ["Cesarski"])
koncert skrzypcowy D-dur op.61
"Koncert potrójny" na skrzypce, wiolonczelę i fortepian op.56
11 uwertur, uwertury koncertowe ( "Egmont" op. 84, "Koriolan" op.62, "Leonora III" op.72a, "Poświęcenie domu" op.124, "Imieninowa" op. 115)
operę "Fidelio op.72 ( 3 wersje : 1805, 1806, 1814)
kantaty i dzieła sakralne ( w tym "Missa solemnis D- dur" op. 123, "Msza C-dur" op.86, oratorium "Chrystus na Górze Oliwnej" op. 85)
utwory fortepianowe - 32 sonaty ( w tym : zwana "Księżycową cis-moll" op. 27/2, "Patetyczna c-moll" op.13) - oprócz sonat liczne bagatele, w tym "Dla Elizy"
10 sonat na skrzypce i fortepian ( "Wiosenna" F-dur op.24)
5 sonat na wiolonczelę i fortepian
16 kwartetów smyczkowych
7 triów fortepianowych
5 triów smyczkowych
utwory na inne obsady kameralne (kwintety, sekstety, septet, oktet.
Ludwig van Beethoven skomponował 9 symfonii. W większości podążają one za schematem :
I część - w formie allegra sonatowego
II część - wolna
III część - menuet, scherzo
IV część - szybka, w formie allegra sonatowego.
Instrumentacja standardowa to: dwa flety, dwa oboje, dwa klarnety, dwa fagoty, dwie waltornie, dwie trąbki, kotły oraz smyczki ( I skrzypce, II skrzypce, altówki, wiolonczele, kontrabasy).
