Psalm 23 - porównanie Miłosza i Kochanowskiego

Dokonaj analizy porównawczej przekładu Psalmu 23 wg Biblii Tysiąclecia, Księgi Psalmów w tłum. Czesława Miłosza i Psałterza Dawidów Jana Kochanowskiego.

Pasterz - ten, kto pilnuje, dogląda pasącego się bydła, owiec itp. - taką definicję pasterza podaje słownik języka polskiego. W metaforze pasterza, zawarta jest zarówno wielka władza nad podopiecznymi jak również nieskończona dobroć i troska o swoje stado. Bardzo często w chrześcijaństwie mianem pasterza określa się Boga. W ten sposób wyraża się wielki szacunek, jakim obdarzano dobrego pasterza, prowadzącego swoje owce przez pastwiska i chroniącego je przed niebezpieczeństwami. Starożytni tym tytułem bardzo często nazywali również ziemskich władców.

Psalm 23 opisuje Boga jako dobrego pasterza. Jest to psalm pełen ufności i oddania. Autor nazywa Boga swoim pasterzem, opisuje swoje szczęście, podaje również jego przyczynę - ?Pan jest moim pasterzem?. Jest to bardzo osobiste wyznanie. Psalm ma zdecydowanie charakter dziękczynny. W pierwszej części psalmu, autor przedstawia Jahwe jako pasterza. Nosi on kij, pomagający mu przepędzić wszelkie zło. Dba o swoją trzodę ? pozwala jej leżeć na zielonych pastwiskach i prowadzi ją do wody, która w Palestynie ma równie ogromne znaczenie jak pokarm. W drugiej części Bóg jest przedstawiony jako gospodarz, zapewniający wszelkie obfitości i troszczący się o swoich gości. Nie jest to jednak obraz przeciwny, stanowi on niejako dopełnienie pierwszej części. Psalm kończy się całkowitym oddaniem Bogu.

Wielu poetów próbowało przetłumaczyć ten oryginalny, hebrajski tekst. Najbardziej jednak znane są przekłady polskiego noblisty - Czesława Miłosza (Księga Psalmów) i Jana Kochanowskiego (Psałterz Dawidów), które spróbuję porównać.

Rzeczą, którą od razu się zauważa w przekładzie Jana Kochanowskiego jest układ wersyfikacyjny. W utworze występuje pięć czterowersowych, wyraźnie oddzielonych strof. Rymy są parzyste, męskie, dokładne, występuje przerzutnia. Natomiast Czesław Miłosz przedstawia psalm jako sześć strof, połączonych w jedną całość. Pierwsze trzy mają po trzy wersy, następne po cztery. W utworze nie występują rymy, jednak psalm jest bardzo melodyjny. Bardzo często pojawia się przerzutnia.

Psalm 23 w przekładzie Jana Kochanowskiego stanowi swoistą parafrazę oryginalnego tekstu. Napisany jest językiem staropolskim, ponieważ autor żył w XVI w. Również składnia odbiega od współczesnej polszczyzny. Autor przedstawił wszystko, co czyni Bóg w sposób obiektywny, z pewnym dystansem. Tekst jest pozbawiony osobistych odczuć. Utwór w znacznie mniejszym stopniu przejawia charakter dziękczynny niż tłumaczenie Miłosza. Czytelnik może odnieść wrażenie, jakoby autor nie był do końca przekonany o nieskończonej dobroci Pasterza.

Ten sam psalm we współczesnym tłumaczeniu Czesława Miłosza wydaje się być bardziej zrozumiały i czyta się go z dużą łatwością, pomimo braku rymów. Po przeczytaniu pierwszych kilku słów, czytelnik może z łatwością rozpoznać melodię i rytm. Autor dołożył wszelkich starań, żeby oddać dziękczynny charakter utworu.

Również autor Księgi Izajasza w słowach ?Oto Pan Bóg przychodzi z mocą. Podobny jest do pasterza pasącego swe stado, który je gromadzi swoim ramieniem. Jagnięta nosi na swej piersi, owce karmiące prowadzi łagodnie? (Iz 40, 10n) w podobny sposób opisuje Boga.

Bardzo często ludzie zwracają się do Boga, kiedy są w potrzebie. W trudnych sytuacjach jak śmierć bliskiej osoby dużo łatwiej jest prosić Boga o pomoc niż podczas spraw życia codziennego, kiedy jesteśmy zapracowani i żyjemy w pośpiechu. Psalm 23 może posłużyć każdemu z nas jako cudowna modlitwa dziękczynna, umożliwić zatrzymanie się na chwilę podczas codziennej gonitwy.
VIII LO w Poznaniu jest pojebane.

Related Articles