Kazimierz Pułaski

Kazimierz Pułaski był najsłynniejszą postacią historyczną związaną z Warką. Urodził się w Warszawie 6 marca 1745 r. W księdze urodzin znajdującej się w kościele, św. Krzyża figuruje zapis z 14 marca stwierdzający fakt chrztu Kazimierza, syna Józefa i Marianny z Zielińskich. Chrztu dokonał Krzysztof Faltz ze Zgromadzenia Księży Misjonarzy. Wczesne dzieciństwo spędził wraz z rodzeństwem w Winiarach k\Warki , pierwsze nauki pobierał w miejscowej szkole księży teatynów . W 1763 r. był w Mitawie, na dworze królewicza Karola. 29 lutego 1768 r. w Barze na Podolu zawiązana została Konfederacja Barska, zbrojny związek polskiej szlachty w obronie swobód obywatelskich, niepodległości kraju i wiary katolickiej. Jednym z inicjatorów tego związku i pierwszym marszałkiem wojsk został Józef Pułaski. Za przykładem ojca poszli synowie: Franciszek, Kazimierz i Antoni. W kwietniu tego samego roku Kazimierz stacza pierwszą kilkugodzinną, zwycięską potyczkę pod Starokonstantynowem, na Ukrainie. Wkrótce po oblężeniu Berdyczowa, Kazimierz został wzięty do niewoli. Zwrócono mu wolność w zamian za podpisanie dokumentu - recesu od konfederacji. Pułaski nie miał zamiaru respektować wymuszonego zobowiązania. Wkrótce widzimy go w szeregach konfederackich. Jego szlak bojowy wiedzie od próby zdobycia Lwowa (1769 r.) do walk na Litwie, Podlasiu i Mazowszu. Zyskuje sobie coraz większą popularność w gronie skonfederowanej szlachty, czego dowodem jest nadanie mu godności marszałka Ziemi Łomżyńskiej. Jesienią 1789 r. i w pierwszym półroczu 1770 r. oddział Pułaskiego przeżywa pasmo niepowodzeń. W ich obliczu decyduje się na odważny i doskonały pod względem taktycznym krok: we wrześniu 1770 r. zajmuje klasztor na Jasnej Górze w Częstochowie. Zwycięska obrona Jasnej Góry przed nacierającymi wojskami rosyjskimi przez Pułaskiego i jego oddział przysparza sympatyków Konfederacji Barskiej. Zajęcie twierdzy dało również konfederatom stałą bazę, z której wygodnie było penetrować Małopolskę i organizować wypady na nieprzyjaciela. Jesienią 1771 r. w Warszawie podjęta została próba porwania Stanisława Augusta Poniatowskiego. Udział Kazimierza Pułaskiego w przygotowaniach do zamachu był bezsprzeczny. Tym samym jego dalszy pobyt w kraju stał się niemożliwy. W końcu maja 1772 r. odjechał z Częstochowy w tajemnicy.
Zanim 23 lipca 1777 r. wyląduje za oceanem wieść będzie tułaczy żywot w Niemczech i we Francji, pół roku spędził w Turcji. We Francji Pułaski zetknął się z historykiem i dyplomatą - Klaudiuszem Rulhierem, autorem pracy "Historia anarchii w Polsce". Pułaski stał się dla niego niezastąpionym źródłem informacji przy pracy nad książką. Rulhiere przedstawia Pułaskiego Beniaminowi Franklinowi - pełnomocnikowi Kongresu Amerykańskiego w Paryżu. W ten sposób otworzył się amerykański rozdział w życiu bohatera. Niemal natychmiast po przybyciu stawił się w kwaterze Waszyngtona pod Filadelfią. 11 września 1777 r. wziął udział w bitwie nad rzeką Brandywine Creek w stanie Pensylwania. 15 września 1777 r. otrzymał nominację na generała brygady i dowódcę kawalerii amerykańskiej. Walczy dzielnie pod Germantown w Pensylwanii oraz pod Haddonfielg w stanie New Jersey. Jednocześnie z właściwym sobie zapałem szkoli podległe wojsko, zabiega o lepszy ekwipunek i wyżywienie. W marcu 1778 r. otrzymał zgodę na utworzenie samodzielnego legionu kawalerii. Na czele legionu toczył bitwy pod Little Egg Harbor w stanie New Jersey, a potem wiosną i latem 1779 r. w Karolinie Płd., broniąc miasta Charleston. 9 października 1779 r. Pułaski brał udział w szturmie na redutę nieprzyjaciela pod Savannah. Już w kilka minut po rozpoczęciu szarży dosięgła go kula z angielskiego kartacza. Ciężko ranny został przeniesiony na statek "Wasp". Dwa dni trwały zmagania ze śmiercią. 11 października, z dala od brzegów , Pułaski zmarł. Ciało jego zgodnie z marynarskim zwyczajem powierzono morzu, chociaż w świetle ostatnich badań nie jest to już takie pewne.

BOHATERA DWÓCH KONTYNENTÓW I JEDNEJ SPRAWY - NIEPODLEGŁOŚCI.

Cerkwie i kościoły z Tylicza i Muszynki, to zabytki najbardziej charakterystyczne dla czasów i stron, w których działał Kazimierz Pułaski, jako jeden z organizatorów i dowódców Konfederacji Barskiej. Józef Pułaski poza solidnym wykształceniem (Teatyńskie Collegium Nobilium) przekazał swemu synowi - Kazimierzowi, dzierżawione przez siebie starostwo zazulinieckie. Było ono położone nad Dniestrem, pomiędzy Zaleszczykami a Chocimiem. W takiej właśnie scenerii kościołów i cerkwi Kazimierz Pułaski organizował konfederację, która zawiązana została 29 lutego 1768 r. w miasteczku Bar, a następnie dowodził jej oddziałami w walkach z wojskami rosyjskimi, aż do czasu, gdy tzw. Generalność czyli Rada Generalna Stanów Skonfederowanych, powierzyła mu dowództwo w obronie Jasnej Góry.
4. Częstochowa, Tyniec i Zamość
Pierwszą próbę zdobycia Częstochowy Rosjanie podjęli w ostatni dzień roku 1770. Również i tym razem obrona dowodzona przez Kazimierza Pułaskiego, nie została pokonana. W swoich działaniach wojennych, Kazimierz Pułaski nie ograniczał się do samej obrony Jasnej Góry, lecz dokonywał śmiałych wypadów przeciwko wojskom rosyjskim na terenie całego Podkarpacia. W maju 1771 r. rozbił oddziały rosyjskie pod Tyńcem, Dębicą, pod Majdanem Kolbuszowskim, a następnie dotarł do Zamościa. Rosja zrozumiała wówczas, że sama nie jest w stanie opanować i wchłonąć całej Rzeczpospolitą, że dla zrealizowania tego celu nie wystarczą przewagi militarne, że potrzebni są sojusznicy oraz prowokacje, które zjednoczą przeciwko Polsce dwory europejskie. Taką prowokacj stał się zamach na króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. O przygotowanie tego zamachu oskarżono Kazimierza Pułaskiego. Główni przywódcy Konfederacji Barskiej zgromadzeni w Cieszynie 19 maja 1772 r. podjęli decyzję o udaniu się na emigrację. Na taką drogę musiał się zdecydować także Kazimierz Pułaski. 31 maja 1772 r., opuścił kraj przebrany za kupca.
5. Emigracyjna tułaczka i śmierć w walce o niepodległość Stanów Zjednoczonych
Otrzymawszy listy od sekretarza byłej Generalności - Bohusza, przez Śląsk i Saksonię jechał Pułaski do Francji. Przez kilka miesięcy mieszkał w Paryżu. Trwała wtedy jeszcze wojna turecko-rosyjska. Pułaski tworzył legion, który wyruszył wkrótce do Turcji i wierzył jeszcze w możliwość pokonania zaborców. Gdy nadzieje te okazały się płonne 26 lipca 1776 r. Pułaski zaofiarował swoje usługi walczącej o niepodległość Ameryce. Miarą amerykańskich zasług Pułaskiego jest między innymi rozkaz Jerzego Waszyngtona z 17 listopada 1779 r., który kończy się następującymi słowami: Hasło - Pułaski, odzew - Polska.

Related Articles