Czasownik odpowiada na pytania Co robi? Co się z nim dzieje? np. pisze, śpiewa, tańczy, umie.
Odmienia się przez
- osoby i liczby: w liczbie pojedynczej i w liczbie mnogiej
- rodzaje: liczba pojedyncza - męski, żeński, nijaki ; liczba mnoga - męskoosobowy, niemęskoosobowy
-czasy: przeszły, teraźniejszy, przyszły
Czasowniki dzielimy na dokonane i niedokonane.
-dokonane - odpowiadają na pytanie co zrobić? np. wypisać
-niedokonane - odpowiadają na pytanie co robić? np. tańczyć
Czasowniki w formie osobowej wystepują w trzech trybach:
-orzekającym np. zaśpiewałem
-rozkazjącym np. zatańcz
-przypuszczającym np. zatańczyłabym
Czasownik ma też formy osobowe i nieosobowe:
- osobowa: można okreslić jego formę gramatyczną np. tańczyła
- nieosobowa: nie można określić jego formy gramatycznej; do tej formy należą bezokoliczniki i czasowniki zakończone na -to, -no
Czasowniki występują m.in. w stronie czynnej i biernej:
- strona czynna: podmiot jest wykonawcą czynności np. Kasia zatańczyła cha-chę.
- strona bierna: podmiot jest odbiorcą czynności np. Cha-cha została zatańczona przez Kasię.
Czasowniki, od których możemy utworzyć stronę bierną nazywamy przechodnimi, zaś te, od których nie możemy utworzyć strony biernej nieprzechodnimi.
