„Kowal” Leopolda Staffa próbą przełamania tendencji schyłkowych w literaturze Młodej Polski

Liryka młodopolska kojarzy się przede wszystkim ze schyłkowymi, dekadenckimi nastrojami, z:

-wyrazem zniechęcenia
-rozczarowania
-poczucia bezsensu istnienia
-z odrzuceniem wszelkich wartości
-chęcią ucieczki w nirwanę

Po przełomie wieku, coraz wyraźnej nasilają się tendencje odrzucające pesymizm, a propagujące postawę aktywistyczną.

Utwór Kazimierza Przerwy-Tetmajera jest przykładem liryki roli, a zbiorowym podmiotem lirycznym są mgły nocne:

„Cicho, cicho nie budźmy śpiącej wody w kotlinie”

Tematem opisu wiersza jest pejzaż górski uchwycony w specyficznej porze świtu, kiedy zaciera się granica między dniem a nocą.

Twórczość Zapolskiej zwykło się zaliczać do naturalistycznego nurtu dramaturgii Młodej Polski. Główną pasją pisarki było aktorstwo, które uprawiała ze zmiennym powodzeniem przez większą cześć życia. Literaturę traktowała raczej jako dodatkowe źródło dochodów, ale to właśnie ono zapewniło jej miejsce w historii polskiej kultury.

Wiersz Kazimierza Tetmajera, pt. „Na Anioł Pański” jest przykładem poezji pejzażowej, która poprzez opis krajobrazu wywołuje u czytelnika charakterystyczny nastrój. Sposób przedstawienia natury budzi w odbiorcy określony nastrój, mianowicie smutek, melancholie, rozbicie a nawet żałość.
Wiersz jest niezwykle muzyczny, melodyjny, rytmiczny.