Motyw ojca w literaturze. Zanalizuj na wybranych przykładach.

Prezentacje maturalne Odsłon: 1406
Motyw jest to elementarna jednostka świata przedstawionego. Literatura prezentuje różnorodne typy motywów, z których jedne są bardziej popularne, drugie mniej. Jednym z ważniejszych motywów może być postać ojca, która, mimo że rzadko jest motywem przewodnim utworu, odgrywa dużą rolę. Portret ojca odnajdujemy w różnych epokach literackich. Już od początków literatury pisarze podejmowali temat ojcostwa. Pierwszym i najbardziej znanym ojcem jest biblijny Bóg, który jest głową całego świata. Podobną funkcję pełni mitologiczny Zeus. W czasie od antyku do romantyzmu ojciec pełnił najważniejszą rolę w rodzinie, dlatego też był częściej podejmowanym tematem od matki. Jego pozycja zaczyna się delikatnie zmieniać dopiero w pozytywizmie, kiedy pojawiają się pierwsze emancypantki. Jednakże mimo tego, motyw ojca dalej jest bardzo popularny. W literaturze przedstawiane są różne wizerunki ojca – kochający i przebaczający, cierpiący i zagubiony, naiwny i nieczuły, powodujący nieszczęście dziecka oraz surowy i obojętny.
Przykład kochającego, sprawiedliwego i przebaczającego ojca odnajdziemy w Biblii w „Przypowieści o synu marnotrawnym”. Tytułowy syn otrzymuje od ojca swoją część majątku i roztrwania go. Kiedy już nie ma co jeść, postanawia przeprosić ojca i wraca do niego. Po przybyciu przyznaje się do winy, przeprasza ojca i Boga twierdząc, że zgrzeszył. Ojciec uradowany przybyciem syna, daje mu najlepsze ubrania, karze zabić utuczone cielę i urządza ucztę. Starszy syn widząc to buntuje się, lecz pozostaje wierny ojcu. Ojciec nakazuje mu żeby radował się i cieszył razem ze wszystkimi, mówiąc: „trzeba się weselić i cieszyć z tego, że ten brat twój był umarły, a znów ożył; zginął a odnalazł się”. Ojciec w tej przypowieści pokazał swoją miłość i wyrozumiałość wobec obu synów. Jednego ponownie przyjmuje mimo popełnionych grzechów, a drugiego spokojnie poucza i przestrzega, że powinien się cieszyć ze swojej sytuacji i powrotu brata. Przypowieść ta jest obrazem Boga cieszącego się z każdego nawróconego grzesznika. Pan wybacza wszystko, jeśli człowiek okaże skruchę i prosi o wybaczenie.
Najpopularniejszym przykładem cierpiącego i pogrążonego w smutku ojca jest niewątpliwie renesansowy twórca Jan Kochanowski. Ten sławny poeta słynie ze swojego wszechstronnego wykształcenia i bogatej twórczości literackiej. Oprócz pieśni, fraszek i trenów pisał także elegie i epigramaty, a nawet dramat „Odprawa posłów greckich”. Jednakże z tematem ojcostwa bezpośrednio wiąże się cykl dziewiętnastu „Trenów”. Oryginalnie tren był to antyczny gatunek o charakterze pieśni żałobnej, który dedykowano zazwyczaj dorosłej, znanej, zmarłej osobie wychwalając jej zalety.

Related Articles