Jan Kochanowski w "Pieśni XI" opisuje jego ideał renesansowej kobiety wzorując się na swej żonie Dorocie. Zostaje ona porównana do przyrody, gdyż jest ona doskonała-jest dziełem Boga. Żona Kochanowskiego jest uzdolniona muzycznie-potrafi grać na instrumentach i śpiewać, o czym świadczy zwrotka I:
" weźmi gęśle, jakoć miła,
a zagraj nie myśląc siła!"
Porównana zostaje także do Księżyca, który świeci najjaśniej spośród wszystkich gwiazd na niebie. Włosy jej przyrównane zostały do liści na drzewie(brzozy), a cera i biel rąk oraz twarzy, do marmuru i pięknych, delikatnych kwiatów-lilii i róż. Opis jest wyidealizowany, związany z uczuciami Kochanowskiego do żony.
