Przyczyny i skutki zaburzeń oddychania:Zaburz.spowod.zapadnięciem się nasady języka lub zachłyśnięciem się śliną czy treścią żołądkową przez nieprzytomnego ułożonego na wznak.Zadzierrzgnięcie węzła szalika,liny,tonięcie,zakrztuszenie,uraz głowy,naduzycie mioektórych subs(alko,narkotyk),leki,zatrucia pokarmowe,gazowe. Zabl.hemoglobiny przy zatruciu tlenkiem węgla,porażenie prądem elekt,zbyt mała zawartość tlenu w powietrzu,udar termiczny.Podczas zatrz.oddychania procesy wymiany gazowej zostają zahamowane.Serce jeszcze przez pewien czas pompuje krew,ale na skutek braku tlenu ulega zatrzymaniiu.B.wrażliwy na niedostatek tlenu jest mózg.U czł.dorosł.po 3-5min.-nieodwracalne zmiany w mózgu.Dzieci-do10min.Sprzyj.dł-obniż temp otoczenia,młody wiek,dobra kond.fiz,skróc-wys.temp.otoczenia,długotrwałe choroby(cukrzyca),słaba kond.fiz.
Jeśli wyst.zatrzym.oddych,to poszkodowany traci przytomność.Oddech jest niewyczuwalny.niewidoczne są także ruchy klatki piers.i powłok brzusznych.Może wyst.sine zabarwienie skóry,warg i paznokci.Jeśeli wyst.takie objawy,to należy bezzwłocznie udrożnić drogi oddechowe,wykonać 2 wdechy i spr.tętno.Gdy jest wyczuwalne należy przyst.do sztucznego oddych.w tempie 10 wdechów na minutę.
Najskutecz.spos.wykonyw.szt.oddych.jest oddech zastępczy metodą”usta-usta”lub”usta-nos”,u niemowląt”usta-usta-nos”.W wydych pow.jest16-17%tlenu-więc można skutecz.wykorz.je w oddych.zastęp.
Usta-Usta Do wykon....poszkodowanego układa się na plecach,na płaskim podłożu.Trzeba pamiętac o pełnym schemacie postepowania ratowniczego.W momencie stwierdzenia u poszkodowanego braku oddechu:-głowe poszkodow.delikatnym i płynnym ruchem odchylić do tyłu(po oczyszcz.dróg oddech),a żuchwę wysunąć do przodu(1rekę ułożyć na czole,a palce 2ułozyć na podbródku,unosząc go do góry)-założyć maseczkę do sztucznego oddych(chust.tkaninową)-kciukiem i palcem wskazującym(ręki która wczesniej była ułożona na czole)zacisnąć skrzydełka nosa,a palcami 2reki odchylać żuchwę poszkodow.-pochylić się nad poszkodow.-szczelnie objąć swoimi ustami jego usta,spokojnie i płynnie wdmuchiwać powietrze do płuc,jednocześnie obserwując,czy klatka pierś poszkod.się unosi-odjąc usta od ust poszkod,oschylić nieco w bok swoją głowę(by zob.czy klatka pierś.opada),zrobic wdech,-ponownie wdmuchnąć pow.do płuc,-po2 wdmuchnięciu należy ocenić tętno-jeśli jest a poszk.nie oddycha,to należy wyk.oddech zastępczy w tempie 10 oddechów na 1min,-co 10 wdechów należy sprawdzać tętno.
Usta-Nos-Tak jak usta-usta ale po odchyleniu głowy i udrożnieniu dróg oddechowych ręka spoczywająca na czole utrzymuje w odchyleniu głowę,a palcami 2 reki wysuwa się żuchwę,dociska się szczęki i zamyka jamę ustną.Wdech przez nos,powoli,by pow.nie traf do żołądka=przepełnienie=wymioty=zadławienie.Wyk.u osób po zabiegu usunięcia krtani.Ma ona stały otwór zespoleniowy z przodu szyi i przez niego wdmuchuje się pow.lub przez rurkę.Nie trzeba odchylać głowy,ale trzeba zasłonić noc palcami1ręki i usta.
Odd.szt.u niem.:Drogi oddechowe udraznia się,unosząc delikatnie brodę dziecka i odchylając jego głowę lekko ku tyłowi.Oddech sprawdza się wzrokiem,słuchem i czuciem.Sztuczne oddychanie wyk się met”usta-usta-nos”.Trzeba ścisle objąc swoimi ustami usta i nos małego,a nast.wdmuchiwać pow.do momentu uniesienia się klatki,po czym pozwolić jej na opad.Po 5 oddechach należy spr.tętno.Jeśli jest,a brak oddechu,to trzeba powt.wdmuchy pow.w tempie 2xszybszym od dorosłego-czyli20odd.na 1min.Odd.powinny być płytkie(20-30ml)i delikatne.
Jeśli dziecko ma zacisnięte szczęki pow.należy wdm.przez nos,przytrzymując dolną szczekę.W przypadku silnego kataru,pow.wdmuch.się przez usta,przy zacisniętych skrzydełkach nosa.Sztuczne oddych prow.się do momentu przybycia lekarza lub powrotu oddechu samoistnego.
Podst.zasady resuscytacji krąż-oddech:W norm.war.serce kurczy się 60-80Xna1min.rozprowadzając krew po całym organizmie.W momen.zatrzym.pracy serca komórki przestają być zaopatrywane w tlen i obumierają.Przyczyna zatrz.krąż=zatrz.oddych,uraz związ.z utratą dużej ilości krwi,uszkodzenia czaszkowo-mózgowe,niedost.zaopatrzenie mózgu w tlen,porażenie prądem,zawał mięśnia sercowego,migotanie komór,zator płuc lub szok termiczny związ z nagłym zanurzeniem w zimnej wodzie.Zatrz.krąż.objawia się brakiem tętna na tętnicach szyjnych u dorosłych,a ramiennych u niemowląt.Z chwila zatrzym.krąż.dochodzi do utraty przytomn.i zatrzym.oddechu,w wyniku czego ustają procesy zyciowe.
W razie braku tętna na tetnicy szyjnej poszkod.układa się na plecach,na płaskim,twardym podłożu.Nast.trzeba uklęknąć obok w lekkim rozkroku,rozpiąć ubranie poszk,aby móc dokł.wymierzyć miejsce ucisku.palcem wskaz.i środkowym prowadzi się wzdłuż dolnego żebra,żeby wyszukać yrostek mieczykowaty.Błędnie ustalmiejsce:ucisk zbyt niski może dpowod odłamanie wyrostka mieczyk.i uszkodzić narz.wewn.,-u.wykon.bocznie=złamanie żeber i w efekcie uszkodz.wątroby,sledziony,płuca,-zbyt wysoki=uszkodz.mostka i serca.
Na miejscu należy ułożyć podstawę dłoni w linii środkowej mostka i rozp.masaż serca.Górna dłoń,uciskając grzbiet dolnej dłoni w okolicy nadgarstka,wzmacnia siłe ucisku.Palce obu dłoni powinny być splecione i odgięte ku górze.Takie ułoż.gwarant.że ucisk będzie wywierany wyłacznie w pożądanym miejscu.Nast.Trzeba się pochylić nad poszk.by ramiona ratownika znajd.się bezpośr.nad miejscem ucisku.Ram.powinny być wyprostowane,ręce zablokowane w łokciach.Zapewni to większą skuteczność masażu.Siła ucisku i częst.uzależnione są od wieku poszk.U os.dorosłej naciska się mostek na gł.3,5-5cm,z częst 100uc.na 1min.W czasie masażu nie wolno odrywać rąk od ciała poszk.
Resusc.krąż.oddech u os.dorosłych:Wykonuje 1 lub2 os.1to powtarza cykle:2wdmuch i 15 uc.w tempie 4cykli na 1min.Tempo ucisnięć u os.dor.powinno wynosic ok.100xna 1min.
2rat.bardziej skuteczna i mniej mecząca.Rozp.się ją od tzw.2wdechów życia.Potem bada się tetno,wyczuwalne to wyk.się kolejne 2 wdechy.Nast.trzeba wyk.az do skutku powtarz.sięcykle:15uc mostka i 2 oddechy.Rat-y powinni klęczeć naprzeciw siebie,aby sobie nie przeszk.1na wys .głowy poszk-wdmuch pow.2-na wys.klatki pierś-wyk.masaż serca w tempie ok. 100uc na 1min.Rat.wyk.mas.ser.powinnien liczyć by się zgrać z 1.Trzeba utrzymać tempo 4 cykli na1min i co minutę kontrol.tętno i oddech poszk.
Objawy śm.klinicznej i biol:śmierc jest proc.przebieg.etapami.Śm.k.jest stanem,w którym dochodzi do utraty przytom,zatrzym.oddechu i krąż.Może być to stan odwrac,jeżeli nie doszło do trwałych zmian w mózgu.Jeżeli czynn.resuscytacyjne nie zostaną podjęte lub nie odniosa skutku,nast.śm.biol,polegająca na całkowitym ustaniu fn.mózgu.Jest to stan nieodwrac.Rozpoznanie śm.biol.opiera się na stwierdzeniu charakterystycznych zmian posmiertnych,=tzw.znamiona smierci.=oziębienie ciała(śr.1*w ciagu godziny),plamy opadowe,zmętnienie rogówki i stężenie pośmiertne.