Jak udzielić pierwszej pomocy.
OBOWIĄZKIEM PRAWNYM I MORALNYM KAŻDEGO KIEROWCY JEST UDZIELENIE DORAŹNEJ POMOCY POTRZEBUJĄCYM, PRZEDE WSZYSTKIM OFIAROM WYPADKÓW.
Aby móc udzielić pierwszej pomocy należy najpierw ocenić stan poszkodowanego.
Pierwszą czynnością jest skontrolowanie tętna:
zazwyczaj tętno bada się na tętnicy szyjnej lub promieniowej; można jednak również badać je na tętnicy udowej; ważne jest aby sprawdzać tętno trzema palcami.
Druga czynność to skontrolowanie oddechu:
Najpierw trzeba sprawdzić czy w jamie ustnej nie ma ciał obcych np. krew, protezy zębowe, połamane zęby.
Są różne sposoby na sprawdzenie czy poszkodowany oddycha:
a) wysłuchiwanie uchem
b) sposób z zimnym lusterkiem
Należy pamiętać, że we wszystkich tych sposobach chorego układamy z głową odchyloną ku tyłowi oraz podciągamy ku górze żuchwę, gdyż inaczej mażemy chorego oddychającego uznać za nie oddychającego.
Jeżeli chory nie oddycha przeprowadzamy sztuczne oddychanie tzn. metodę usta-usta.
Aby poprawnie przeprowadzić sztuczne oddychanie należy:
-odchylić głowę ku tyłowi,
-podciągnąć żuchwę,
-wdmuchiwać powietrze w tempie 15*min,
-obserwować nadbrzusze i klatkę piersiową.
Jeżeli brakuje tętna na dużych tętnicach przeprowadzamy bezpośredni masaż serca:
-ratowanego umieszczamy na twardym podłożu,
-wywieramy silny nacisk na dolną część mostka w rytmie 60-70*min.
Oto rady, które dają większą skuteczność w przeprowadzaniu metody usta-usta:
-skrzyżowujemy ręce-dzięki temu zwiększamy siłę nacisku na mostek,
-prostujemy ręce w łokciach-ten sposób także zwiększa siłę nacisku na mostek,
-uciskamy nasadą dłoni-chronimy przed złamaniem żeber.
KRWAWIENIE
Jeżeli chory krwawi:
-uszkodzoną tętnicę naciskamy powyżej rany,
-krwawiące miejsce zakrywamy czystą gazą lub materiałem i mocno uciskamy,
-nakładamy opatrunek uciskowy typu koleon-naprzemiennie warstwy bandaża elastycznego i waty lub gazy,
-ranną kończynę umieszczamy nad poziom serca.
Krwawienie wewnętrzne możemy poznać po tym, że jeśli w skutek upadku lub zranienia chory wykazuje poniższe objawy:
ból w klatce piersiowej; ból brzucha; duszność; zimna, spocona lub blada skóra; brak kontaktu słownego; mdłości; wymioty; pragnienie.
Gdy poszkodowany wykazuje jeden lub więcej z powyższych objawów mógł doznać urazu wewnętrznego. Wtedy należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
Kiedy następuje krwawienie z nosa trzeba usiąść prosto, wyczyścić nos, zacisnąć dziurkę, z której płynie krew i odczekać 10 minut.
ZŁAMANIA
Wszelkie złamania kości są poważne. Złamania kręgosłupa mogą przynieść fatalne skutki, jeśli są niewłaściwie zabezpieczone.
Jeśli podejrzewamy, że poszkodowany ma złamanie:
-układamy go prosto-to ważne we wszystkich przypadkach złamań, a absolutnie najważniejsze przy urazach pleców i szyi,
-wzywamy pogotowie-w celu zabrania chorego do szpitala,
-w sytuacji, gdy nie możemy skontaktować się z pogotowiem i musimy sami zawieźć rannego do szpitala, używamy temblaka lub szyny dla zabezpieczenia transportu.
Transport rannego do miejsca udzielenia pierwszej pomocy lekarskiej:
-nie poruszamy chorego przed zbadaniem tętna i oddechu,
-w przypadku złamania czy zwichnięcia kości unieruchamiamy uszkodzony odcinek narządu ruchu przed poruszeniem rannego,
-przeniesienia powinniśmy dokonywać w klika osób (co najmniej dwie),
-układamy tułów i kończyny tak by nie było nadmiernych przegięć i odchyleń ciała,
-transportowanie musimy odbywać w tzw. bezpiecznej pozycji leżącej.
Jeżeli chory doznał urazu wewnętrznego należy przetransportować go w pozycji leżącej z uniesionymi nogami.
Jednym ze sposobów odciągania rannego z miejsca wypadku jest położeni go na plecach na kocu i razem z kocem odciągnięcie go.
ATAK I ZAWAŁ SERCA
Atak serca, inaczej zwany dusznicą bolesną objawia się gniotącymi, ściskającymi bólami zamostkowymi, promieniującymi często do szyi, barku lub ramienia. Dusznica bolesna jest wynikiem zaawansowanej choroby wieńcowej, polegającej na zwężaniu się naczyń wieńcowych - doprowadzających krew do mięśnia sercowego. Przy wysiłku fizycznym, lub w stanach wzburzenia psychicznego wzrasta zapotrzebowanie serca na tlen, którego zmienione chorobowo tętnice wieńcowe nie są w stanie dostarczyć w wystarczającej ilości. Wtedy pojawia się ból, któremu nierzadko towarzyszy uczucie silnej trwogi. Dolegliwości zwykle ustępują po kilku minutach, po tym jak chory położy się lub usiądzie. Czasem trzeba pomóc choremu przyjąć przepisane mu przez lekarza leki.
Kiedy dojdzie do całkowitego zatkania jednej lub kilku tętnic wieńcowych wtedy mamy do czynienia z zawałem serca. Jest to stan znacznie poważniejszy, gdyż może zakończyć się rychłym zgonem. Zawał serca objawia się podobnie jak dusznica bolesna, lecz objawy są znacznie nasilone. W odróżnieniu od ataku serca, ból może pojawić się nagle, bez wcześniejszego wysiłku fizycznego, czy przeżyć emocjonalnych.
Zwykle pacjent ma przy sobie odpowiednie leki, często jest to Nitrogliceryna. W momencie pojawienia się bólów pomagamy pacjentowi przyjąć podjęzykowo jedną tabletkę. Jeśli po 5 minutach ból się nie zmniejsza, podajemy drugą tabletkę. Jeśli nic się nie zmienia, mamy poważne podejrzenia, że to zawał.
Pomoc choremu sprowadza się do natychmiastowego wezwania lekarza, a w oczekiwaniu na jego przybycie należy chorego uspokajać i zapewnić wygodną pozycję. Jeśli pacjent nie jest uczulony na Aspirynę (Polopirynę) należy mu podać 2 tabletki. Aspiryna ma właściwości przeciwzakrzepowe, przez co polepsza późniejsze rokowanie.
Nie wolno pozwolić na bagatelizowanie swego stanu przez chorego. Nawet jeśli mamy wątpliwości, należy wezwać pogotowie.
Wiele zgonów przy zawale spowodowanych jest myśleniem "zaraz mi przejdzie".
POSTĘPOWANIE W RAZIE WYPADKU
W razie uczestniczenia w wypadku drogowym kierujący pojazdem jest zobowiązany do następujących działań:
-zatrzymania pojazdu, nie powodując przy tym zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego np. jeśli pojazd po zderzeniu może się poruszać i można nim kierować, to należy ustawić go na poboczu lub przy krawędzi jezdni ;
-przedsięwzięcia odpowiednich środków w celu zapewnienia bezpieczeństwa ruchu w miejscu wypadku, polegać one będą na włączeniu świateł awaryjnych i umieszczeniu odblaskowego trójkąta ostrzegawczego;
-jeżeli nie ma zabitych lub rannych-niezwłocznego usunięcia pojazdu z miejsca wypadku, aby nie powodował zagrożenia lub tamowania ruchu;
-podania swoich danych personalnych, danych właściciela pojazdu, danych dotyczących zakładu ubezpieczeń, z których zawarta jest umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, na żądanie osoby uczestniczącej w wypadku.
Jeżeli w wypadku są zabici lub ranni, kierujący pojazdem powinien ponadto:
-udzielić niezbędnej pomocy ofiarom wypadku oraz wezwać pogotowie ratunkowe i policję;
-nie podejmować czynności, które mogłyby przeszkodzić w ustaleniu przebiegu wypadku;
-pozostać na miejscu wypadku, a jeżeli wezwanie pogotowia i policji wymaga oddalenia się, niezwłocznie powrócić na to miejsce, na miejscu wypadku należy zostać do chwili zwolnienia przez policję.
WEZWANIE POMOCY
Kiedy wzywamy pomoc, pamiętajmy by:
-podać swoje nazwisko i adres,
-powiedzieć jakiego rodzaju wypadek miał miejsce,
-podać swoje położenie możliwie jak najdokładniej,
-podać numer telefonu, z którego dzwonimy,
-upewnić się, że zostaliśmy dokładnie zrozumiani.
UDZIELENIE POMOCY OFIAROM WYPADKU JEST PODSTAWOWYM OBOWIĄZKIEM I JEGO NIEDOPEŁNIENIE STANOWI POWAŻNE PRZESTĘPSTWO.
WPŁYW ALKOHOLU NA BEZBIECZEŃSTWO W RUCHU DROGOWYM
Jedną z głównych przyczyn groźnych w skutkach wypadków drogowych jest stan po użyciu alkoholu uczestników ruchu drogowego oraz osób pełniących czynności związane z zapewnieniem bezpieczeństwa ruchu drogowego. Współczesny ruch drogowy wymaga od wszystkich uczestników, a w szczególności od kierujących pojazdami, pełnej sprawności fizycznej i psychicznej oraz szybkiej orientacji i podejmowania decyzji w zmieniających się często sytuacjach drogowych. Jedynie trzeźwy kierowca może w pełni sprostać tym wymaganiom. Alkohol nawet w małych ilościach, powoduje nieznaczne i niedostrzegalne zakłócenia funkcji psychofizycznych, w normalnych warunkach niegroźne,
które jednak w sytuacjach szczególnych (np. nagłe wtargnięcie pieszego na jezdnię, poślizg itd.) mogą stać się przyczyną nieprawidłowej reakcji i wypadku.
Prawdopodobieństwo spowodowania wypadku przez nietrzeźwego kierowcę zwiększa się: przy stężeniu alkoholu 0,5%-2 razy; 1,0%-7 razy; 1,3%-15 razy; 1,5%-30 razy.