Rok kościelny

Święta kościelne w ciągu roku uwypuklają to, co Bóg uczynił dla ludzi przez Jezusa Chrystusa. Liturgia uobecnia wierzącym zbawcze dzieło życia, śmierci i uwielbienia Jezusa Chrystusa. Uczestnicy liturgii całego roku kościelnego zostają włączeni we wspólnotę z Chrystusem, mają udział w Jego zbawczej rzeczywistości.

Największym świętem roku liturgicznego jest Wielkanoc. Okres wielkanocny trwa aż do uroczystości Zesłania Ducha Świętego. Kościół przygotowuje się do Wielkanocy w okresie Wielkiego Postu (okresu pokuty), który rozpoczyna się w Środę popielcową. Nie ma stałego terminu świąt wielkanocnych. Ustala się go według żydowskiego święta Paschy, obchodzonego w dzień wiosennej pełni księżyca. Wielkanoc wypada zawsze w pierwszą następującą po nim niedzielę. Wielkanoc i wszystkie święta zależne od niej, a więc: Wniebowstąpienie, Zesłanie Ducha Świętego, niedziela Trójcy Przenajświętszej i Boże Ciało zwane są świętami „ruchomymi”.

Kolejnym wielkim świętem jest Boże Narodzenie (25 grudnia). Obchodzone jest w liturgii aż do niedzieli święta Chrztu Pańskiego - pierwsza niedziela po 6 stycznia. Czas przygotowawczy do świąt Bożego Narodzenia nazywa się Adwentem. W pierwszą niedzielę Adwentu rozpoczyna się rok kościelny.

Niedziele między Objawieniem Pańskim (Trzech Króli, 6 stycznia) a Wielkim Postem i między Zesłaniem Ducha Świętego a Adwentem nazywane są „niedzielami w ciągu roku”. Ich kolorem liturgicznym jest zieleń.

Świąteczna liturgia w cyklu rocznym określa rok liturgiczny, zwany też rokiem kościelnym:
Kościół w swych nabożeństwach w ciągu całego roku zachowuje i objawia bogactwo swej wiary.



Adwent (łać. adventus = przyjście): Przygotowanie do Bożego Narodzenia. Przypomnienie oczekiwania Zbawiciela w połączeniu z oczekiwaniem Jego ponownego przyjścia (kolorem liturgicznym jest fiolet).

Boże Narodzenie (Święta Noc): Święta narodzenia Jezusa - 25 grudnia. W Kościele wschodnim tak uroczyście jak u nas Boże Narodzenie - obchodzone jest święto bjawienia Pańskiego - 6 stycznia (Chrystus zbawieniem świata). Kolorem liturgicznym jest biel.

Wielki Post - okres czterdziestu dni przygotowania do Wielkanocy: Rozpoczyna go Środa popielcowa. Posypywanie głów popiołem znane jest od XI wieku. Dla oczekujących chrztu okres ten był ostatnim etapem przygotowań. Chrztu udzielano podczas liturgii Wigilii paschalnej. Dla ochrzczonych jest to okres odnawiania świadomości chrztu, nawracania się, modlitwy, pewnej powściągliwości w jedzeniu i piciu (postu), ofiar na rzecz biednych. Kolorem liturgicznym jest fiolet.

Wielki Tydzień: Ostatni tydzień przed Wielkanocą. Rozpoczyna go Niedziela Palmowa - wjazd P. Jezusa do Jerozolimy (kolor liturgiczny - czerwony). Wielki Czwartek - dzień pojednania grzeszników i pamiątka Ostatniej Wieczerzy (kolor liturgiczny - biały). Wielki Piątek - dzień męki i śmierci P. Jezusa (kolor liturgiczny - czerwony).

Wielkanoc: Zwycięstwo nad śmiercią - Zmartwychwstanie, nadzieja na życie wieczne. Noc Zmartwychwstania jest w szczególny sposób świętem chrztu w Kościele (kolor liturgiczny - biały). 40 dni po Wielkanocy wypada uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego, która łączy się z uroczystością Zesłania Ducha Świętego (pięćdziesiąty dzień), tworząc okres „po Wielkanocy”. Kościół czci w dniu Zesłania Ducha Świętego zstąpienie i działanie Ducha Świętego (kolor liturgiczny - czerwony). Niedziela Trójcy Świętej - pierwsza niedziela po Zesłaniu Ducha Świętego (kolor liturgiczny - biały).

Inne święta Pańskie (święta Chrystusowe): 25 marca (9 miesięcy przed Bożym Narodzeniem) uroczystość Zwiastowania Pańskiego (zwiastowanie narodzenia Jezusa). Czwartek po niedzieli Trójcy Świętej - uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa - Boże Ciało (wtórne święto ustanowienia Eucharystii = radosny Wielki Czwartek. W piątek trzeciego tygodnia po Zesłaniu Ducha Świętego - uroczystość Najświętszego Serca Jezusowego. W ostatnią niedzielę roku kościelnego uroczystość Chrystusa Króla - uwielbienie Chrystusa jako Pana całego świata.

Dni postu i wstrzemięźliwości: W Kościele powszechnym dniami i okresami pokutnymi są poszczególne piątki całego roku i czas wielkiego postu. Wstrzemięźliwość (abstynencja) od spożywania mięsa lub innych pokarmów, zgodnie z zarządzeniem Konferencji Episkopatu, należy zachować we wszystkie piątki całego roku, chyba że w danym dniu przypada jakaś uroczystość. Natomiast wstrzemięźliwość i post (tzw. post ścisły, czyli spożycie w ciągu dnia tylko jednego posiłku do sytości, a rano i wieczorem można przyjąć jedynie lekki posiłek) obowiązują w środę popielcową oraz w Wielki Piątek. Prawem wstrzemięźliwości są związane osoby, które ukończyły 14 rok życia, prawem zaś o poście są związane wszystkie osoby pełnoletnie, aż do rozpoczęcia sześćdziesiątego (od 21-60) roku życia.

Uroczystości świętych: Święci w szczególniejszy sposób są przyjaciółmi Boga. Czcimy świętych obchodząc ich święta i prosząc o orędownictwo za nami u Boga. Święci są dla nas przykładem jak naśladować Chrystusa. Oddajemy także cześć ciałom Świętym i niektórym rzeczom, które Świętym służyły za ich ziemskiego życia. Nazywamy je relikwiami. Wśród Świętych szczególne miejsce zajmuje Najśw. Maryja Panna. Najważniejszymi świętami maryjnymi są: uroczystość Niepokalanego Poczęcia NMP (8 grudnia) i Wniebowzięcia NMP (15 sierpnia). Uroczystości Świętych obchodzimy zazwyczaj w dniu ich śmierci. Do najbardziej uroczystych świąt zaliczamy obchód św. Józefa (19 marca), Narodzenia św. Jana Chrzciciela (24 czerwca) oraz św. Piotra i Pawła, apostołów (29 czerwca), W Polsce w szczególny sposób obchodzimy uroczystość św. Wojciecha (23 kwietnia), św. Stanisława Biskupa (8 maja) i św. Stanisława Kostki (18 września).

Uroczystość Wszystkich Świętych (1 listopada) i Dzień Zaduszny (2 listopada): Wierni wspominają ludzi, którzy żyli przed nimi i którym zawdzięczają swą wiarę. W dniu Wszystkich Świętych myślą o tych, którzy już odeszli, a w swym życiu kierowali się zawsze Bogiem i Jego obecnością w świecie. W Dzień Zaduszny proszą Boga o to, aby raczył uzupełnić wszystko to, co nie zostało spełnione w życiu zmarłych, z powodu ich niemocy, słabości, błędów i grzechu.



Related Articles