Matematyka różnych kultur

Matematyka jest królową nauk, któż tego nie wie... Z pewnością jest tak ponieważ większość dziedzin wiedzy opiera sie właśnie na matematyce. Poza tym na rozwój matematyki wpływ miały różne kultury. Liczeniem, kreśleniem kwadratów i kół oraz pierwiastkowaniem zajmowali się nie tylko starożytni Grecy, mimo że to właśnie z nimi kojarzymy tą naukę. ..
Już 3000 lat przed naszą erą Egipcjanie stosowali hieroglify do zapisywania liczb. Później wynaleźli także liczydła. Przyczynili się także do rozwoju geometrii na płaszczyźnie.

Babilończycy opracowali sześdziesiątkowy system liczenia oraz stosowali w praktyce szczególne przypadki twierdzenia Pitagorasa (mimo, że Pitagoras swoje słynne twierdzenie sformuował dużo później). Opracowali także tabliczke mnożenia oraz znali pojęcie zera.
Starożytni Chińczycy natomiast liczyli używając do tego specjalnych tabliczek. Zapisywali także liczby w systemie dziesiętnym oraz znali liczby ujemne.

Prawdziwy rozwój matematyki przypisujemy jednak Grekom. To oni wynaleźli krzywe stożkowe, kwadratysę oraz badali wielościany foremne. Wymyślili też trzy słynne zadania, które przez kolejne wieki spędzały sen z powiek ambitnych matematyków: kwadratura koła, podwojenie szcześcianu i trysekcja kąta.
Słynny Grecki matematyk Archimedes podał przybliżenie liczby pi dopiero w roku 260 p.n.e., mimo iż Sumerowie pracowali nad tym 1500 lat wcześniej...

W VI wieku n.e., cyfry wymyślone przez Hindusów pierwszy raz pojawiły się na tabliczkach - data 346 zapisana jest w systemie dziesiętnym. W tym czasie układ hinduski obejmował tylko dziewięć cyfr, zero zostało wynalezione dopiero później.
Korzystając z cyfr hinduskich Muhammad ibn Al-Chwarizmi przedtawił zarys reguł wykonywania obliczeń z ich wykorzystaniem. Podał także zasady rozwiązywania równań pierwszego i drugiego stopnia o dodatnich pierwiastkach. Cyfry hinduskie zostały później przejęte przez Arabów (obecnie znane są jako arabskie), a następnie przez całą Europę. Przyczyniły się do tego wyprawy krzyżowe. Krzyżowcy powracający z ziem arabskich upowszechnili cyfry arabskie i układ dziesiętny.
Majowie natomiast, około 700 roku n.e., niezależnie od Hindusów stworzyli pozycyjny system liczenia w podstawie dwadzieścia. W tym systemie zero oznaczane było jako puste miejsce. Pozwalało to na wykonywanie działań na bardzo dużych liczbach. Symbol oznaczający zero wymyślono dopiero około 876 roku w Indiach.
W roku 1303 chiński matematyk Czu-Szi-kie napisał "Cenne zwierciadło czterech żywiołów", które stanowi szczytowe osiągnięcie chińskiej algebry. Zawiera zasady rozwiązywania równań różnych stopni (aż do czternastego!), shcemat Hornera oraz trókąt arytmetyczny (znany obecnie jako trójkąt Pascala).

Natomiast dopiero w XV i XVI wieku zostały pierwszy raz użyte symbol równości, znaki plus i minus, symbol pierwiastka arytmetycznego oraz oznaczenia literami wartości danych.
Wiek XVII był okresem rozwoju analizy matematycznej, algebry, początkiem rachunku różniczkowego i całkowego oraz rachunku prawdopodobieństwa. Przyczynili się do tego m.in. matamatycy angielscy, francuscy, włoscy, niemieccy i szwajcarscy. Przez kolejne wieki, aż do dnia dzisiejszego matematyka rozwijała się coraz bardziej. Jednak jak widać, nie można nikomu przypisać zasługi jej powstania. U podstaw tej jakże ważnej nauki leży wiele kultur. Matematyką fascynowali się Grecy, Hindusi, Arabowie, Chińczycy, Majowie... Ich dzieło kuntyowali Europejczycy wszystkich nacji. I czy to właśnie nie jest piękne w tej nauce?

Related Articles