Bank – to przedsiębiorstwo wykonujące działalność polegającą na przyjmowaniu depozytów, udzielaniu kredytów, wydawaniu instrumentów pieniądza elektronicznego oraz innych czyn-ności, określonych przepisami prawa i wymienionych w statucie banku.
Nazwa "bank" pochodzi od włoskiego słowa banco, oznaczającego ławkę, przy której praco-wali włoscy handlarze zajmujący się przekazywaniem monet kruszcowych od jednych klien-tów do drugich.
Na gruncie obowiązujących przepisów używanie nazwy "bank" (oraz "kasa") jest zastrzeżone wyłącznie dla banków w rozumieniu przepisów prawa bankowego.
Bank centralny – jest instytucją publiczną, która w imieniu państwa prowadzi politykę pie-niężną. W Polsce bankiem centralnym jest Narodowy Bank Polski. NBP nie odpowiada za zobowiązania Skarbu Państwa i odwrotnie. Nie ustanawia również prawa. Nie ma także wła-ściciela. W myśl ustawy z Konstytucji jest osobą prawną. Prawo do części zysku wypracowa-nego przez NBP ma budżet państwa.
Organami NBP są :
1. Prezez NBP (6-letnia kadencja, powoływany przez Prezydenta RP),
2. Zarząd NBP (w jego skład wchodzą: Prezes NBP - jako przewodniczący oraz 6-8 członków zarządu, w tym 2 Wiceprezesów NBP)
3. Rada Polityki Pieniężnej (przewodniczącym jest Prezes NBP, a 9-ciu pozostałych członków wybierają po równo Sejm, Senat oraz Prezydent RP).
Obecnym Prezesem jest Sławomir Skrzypek. Wszystkie organy są równorzędne, nie są od siebie zależne hierarchicznie.
Bank Centralny Polski spełnia 4 podstawowe funkcje. NBP jest:
1. bankiem emisyjnym
2. bankiem banków
3. bankiem państwa
4. centralną instytucją dewizową
Ad. 1.
BC wykonuje czynności prawne i faktyczne zmierzające do wprowadzenia do obiegu znaków pieniężnych, tzn. banknotów i monet. Jest to funkcja genetyczna, czyli główna funkcja istnie-nia banku narodowego.
Ad.2.
Do zadań banku banków należą:
a. tworzenie centralnego pieniądza rezerwowego – BC zobowiązuje banki komercyjne do odprowadzenia części przyjmowanych przez monetarne instytucje finansowe na dany rachunek bankowy. Ogranicza to swobodę dysponowania pieniędzmi przez MIF. W tej chwili jest to 3,5%.
b. refinansowanie akcji kredytowych – BC jest uprawniony do udzielania kredytów MIF, które ze względu na niedobór własnych rezerw nie są w stanie finansować akcji kredy-towych. Banki komercyjne mogą pożyczać sobie pieniądze lub podwyższać swoje oprocentowania lokat, dzięki czemu mogą pozwolić sobie na udzielanie tychże kredy-tów. Jeśli jednak po dokonaniu owych działań nadal nie mają wystarczającej płynno-ści pomaga im BC udzielając pożyczek. BC nie może pożyczać pieniędzy osobom fi-zycznym, ani SKOK’om.
c.
