Pojęcia z ekonomii dotyczące administracji
Wady istotne - to naruszające przepisy prawa materialnego, ustrojowego i procesowego, naruszające konstytucję i wykładnię prawa.
Wady nieistotne - to błędy pisarskie i rachunkowe.
Administracja rządowa realizuje zadania na poziomie centralnym i terenowym. Ma strukturę hierarchiczną. Na czele administracji centralnej stoi:
- prezes rady ministrów - tworzą ją organy naczelne i centralne oraz administracja ministrestw i urzędy centralne kierowane odpowiednio przez ministrów i kierowników urzędów centralnych.
Z kolei terenowa administracja rządowa dzieli się na:
- administracja zespolona
- administracja nie zespolona
Administracja zespolona działa na zasadach zespolenia i zwierzchnictwa wojewody. W efekcie realizacja zadań odbywa się przez wojewodę lub w jego imieniu przez wojewódzkich komendantów, inspektorów lub inne osoby w obszarach bezpieczeństwa wewnętrznego, przestrzeganie prawa, porządek publiczny, stany nadzwyczajne.
Tworzą ją: policja,państwowa straż pożarna,inspekcje(farmaceutyczna,handlowa,budowlana,nasienna,ochrony środowiska,weterynaryjna,ochrony roślin,geodezyjna),służba ochrony zabytków.
Administracja nie zespolona jest podległa bezpośrednio ministrom i stosownym organom centralnym, ale wojewoda wobec nich dysponuje uprawnieniami koordynacyjnymi, opiniodawczymi i częściowo kontrolnie. Obejmuje administrację skarbową, celną, statystyczną.
Tworzą ją:dowódcy okręgów wojskowych,Izby Skarbowe,dyrektorzy(Okręgowych Okręgów Górniczych,Okręgowych Urzędów Miar,Regionalnych Zarządów Gosp.Wodnej,Urzędów Morskich,Izb Celnych),Państwowi Inspektorzy Sanitarni,kuratorium oświaty.
Akt administracyjny - to jednostronne, władcze wyrażenie woli administracji państwowej załatwiające konkretną sprawę i skierowane do konkretnego adresata. Jest wydawany przez organ administracji państwowej, niekiedy przez inny organ państwa. Przy wydawaniu aktu administracyjnego organ państwowy korzysta z posiadanych uprawnień władczyc. Występuje więc w stosunku do adresata jako rozkazodawca
Klasyfikacja aktów admin:
? Konstytutywne-ustanawiają,znoszą,zmieniają stosunki prawne(tworzą nową sytuację np.nadanie obywatelstwa
? Deklaratywne-potwierdzają istnienie określonej sytuacji i związanych z tym praw i obowiazków(określone są one w ustawie lub w innym akcie normatywnym)
? Wewnętrzne
? Zewnętrzne
? Wydane za zgodą i na wniosek adresata
? Wydane niezależnie od woli adresata np.wezwanie do wojska,na szczepienie ochronne
? Skierowane do osób
? Skierowane do rzeczy
Koncesja - to akt, w którym następuje przeniesienia na okreśłony podmiot uprawnienia do wykonywania ściśle określonej działalności gospodarczej, produkcyjnej bądź usługowej w sposób i na warunkach określonych w ustawie, których przestrzeganie podlega kontroli organu wydającego koncesję (sprzedaż alkoholi, broni palnej, prowadzenie apteki, stacji benzynowej)
Licencja - jest to taki akt administracyjny w drodze, którego zezwala się indywidualnemu podmiotowi na korzystanie z określonych praw (praw na dobrach materialnych) bądź wykonywania określonej działalności związanej z koniecznością legitymowania się określoną wiedzą lub umiejętnościami.
Zezwolenie, pozwolenie - Jest to akt w drodze, który uprawnia konkretnego adresata do prowadzenia działalności gospodarczej bądź dokonana określonej czynności, bądź używania jakiegoś sprzętu, bądź urządzenia. Zezwolenie nie nadaje nowych praw lecz jedynie je konkretyzuje.
Decyzja - to jednostronne rozstrzygnięcie organu administracji państwowej o wiążących konsekwencjach obowiązującej normy prawnej dla indywidualnie określonego podmiotu i konkretnej sprawy. Podjęte przez ten organ w sferze stosunków zewnętrznych. Decyzja może występować pod różnymi nazwami np. zezwolenia. pozwolenia, koncesji.
Elementy, które powinna zawierać decyzja:
- oznaczenie organu administracji wydającego decyzję
- data wydania
- oznaczenie strony lub stron
- podstawę prawną rozstrzygnięcia
- uzasadnienie faktyczne
- prawne pouczenie
- czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie
- podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby uprawnionej do jej wydania
Ponadto powinna zwierać pouczenie co do formy wystąpienia na drogę sądową jeżeli istnieje taka możliwość.
Przesłanki ważności aktu administracyjnego
1. Istnienie podstawy prawnej do wydania aktu administr.(przepisy zawarte w ustawach lub w innych aktach normatywnych)
2. Akt musi być wydany przez właściwy organ zarówno pod wzgl.kompetencji rzeczowej jak i miejscowej(np.wydział komunikacji-to sprawy komunikacyjne)
3. Zachowanie przewidzianego trybu i formy aktu administracyjnego(ustna lub pisemna)
Akty administracyjne,które nie spełniają ww przesłanek są aktami wadliwymi
Wady mogą być istotne i nie istotne
Wady nie istotne nie powodują nieważności aktu(błąd językowy,podpis osoby bez upoważnienia)
Wada istotna może być podstawą uchylenia lub stwierdzenia nieważności aktu(akt wydany bez podstawy prawnej,przez niewłaściwy organ,niewykonalność aktu,wykonanie aktu zagrożone karą
