Własność intelektualna
Własność intelektualna i dobra niematerialne to dobra występujące w obrocie cywilnoprawnym, nie posiadające postaci materialnej. Stanowią one wynik twórczości artystycznej, naukowej i wynalazczej, a zatem zaliczają się do nich również programy komputerowe. Zagadnienia prawne związane z własnością intelektualną regulują różne przepisy, w tym przepisy prawa administracyjnego i karnego.
Uregulowania prawne własności intelektualnej mają swoje zakorzenienie w różnych gałęziach prawa. Podstawowymi aktami prawnymi skupiającymi się na ochronie własności intelektualnej i praw autorskich są:
• W zakresie ochrony własności intelektualnej – własności artystycznej, naukowej i literackiej, czyli prawa autorskiego – Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2000 nr 80, poz. 904).
• Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz.U. z 2003 r. nr 11 9, poz. 11 7 ze zm., dalej także jako pwp.
Ustawy te obejmują w zasadzie wszystkie najważniejsze kwestie związane z prawem własności intelektualnej.
W ostatnim czasie popularnym stało się określanie mianem „własności intelektualnej” regulacji dotyczących prawa autorskiego, prawa patentowego i prawa o znakach handlowych mianem. Jednak określenie „własność intelektualna” w tym rozumieniu wydaje się mylne z uwagi na to, iż sugeruje ono, by traktować prawo autorskie, prawo patentowe i prawo o znakach handlowych tak, jak uregulowania dotyczące prawa własności obiektów fizycznych. Prawa własności intelektualnej nie są jednak tożsame z prawami dotyczącymi obiektów fizycznych.
Ochrona prawna a własność intelektualna
W świetle prawa ochroną własności intelektualnej – dóbr niematerialnych - objęte są dobra intelektualne od momentu ich ustalenia bez konieczności dokonywania ich rejestracji. Na podstawie umów międzynarodowych ochrona ta obowiązuje w większości krajów świata.
Jednak ochrona przedmiotów własności przemysłowej obowiązuje pod następującymi warunkami:
o Dokonania ich zgłoszenia do Urzędu Patentowego RP
o oraz wydania przez Urząd Patentowy RP decyzji w sprawie udzielenia patentu, praw ochronnych lub praw z rejestracji.
Zakres tej ochrony jest sposób ograniczony ze względu na położenie geograficzne. Obejmuje bowiem wyłącznie teren RP a ewentualne jej rozszerzenie wymaga zgłoszeń w urzędach patentowych krajów, w których mają taką ochronę.
Narzędzia ochrony własności intelektualnej
Najczęściej stosowaną i najprostszą formą ochrony dóbr niematerialnych jest utrzymanie w tajemnicy. Z punktu widzenia właściciela praw autorskich najlepszym rozwiązaniem jest nie udostępnianie informacji o przedmiocie ochrony.
