Kim byli tyranobójcy (monarchomachowie)?

Kim byli Tyranobójcy (monarchomachowie).

Monarchomachowie, inaczej tyranobójcy byli przeciwnikami monarchii absolutnej we Francji, wzywali do oporu wobec złego władcy, a w nurcie skrajnym- do tyranobójstwa. Działali w XVI w. Myśl ta reprezentowana była zarówno przez kalwińskich protestantów w ogarniętej walkami religijnymi Francji, jak i katolickich radykałów, wpisujących tę ideę w działania kontrreformacyjne, zmierzające do usuwania heretyckich władców. Głównym przedstawicielem monarchomachów był Francois Hotman (inni: Teodor Beza, Jean Boucher, Stephen de la Boetie). Francis Hotman gloryfikował czasy Franków, kiedy tron był elekcyjny i gdy lud rozstrzygał o rozmiarach władzy monarszej. Szansę na przywrócenie pomyślności społeczeństwa upatrywał w restauracji pierwotnej potęgi stanów generalnych. Podstawową tezą bardziej radykalnych monomarchów była idea suwerenności narodu. Twierdzili, że zwierzchnictwo ludu ma wsparcie w historii- lud określił stanowisko władcy w umowie , kiedy tworzył państwo. Treścią umowy było przekazanie królowi tylko władzy delegowanej; jej najistotniejszą część lud zatrzymał dla siebie. Monarcha jest związany porozumieniem z ludem, kiedy go nie przestrzega może stracić nie tylko koronę, ale i życie. Monarchomachowie sięgali do argumentów racjonalnych- lud nie jest na tyle głupi, by oddać królowi władzę absolutną. Oddał tylko tyle, ile trzeba da samego funkcjonowania państwa. Złamanie społecznego kontraktu jest wystarczającą podstawą do czynnego oporu- rozstrzygnięcie, czy kontrakt został złamany, należy do ludu. Podkreślano, że król jest niższy od ludu, który jest suwerenem, lecz jest usytuowany ponad jednostkę. Opór przeciw władzy nie może być dziełem osoby prywatnej. Przeważało stanowisko, że prawo do oporu ma dygnitarz- arystokrata jako reprezentant ludu.
Monarchomachowie byli także współtwórcami teorii reprezentacji, wzbogacili pochodzącą z XIV wieku teorię o suwerenności ludu o przekonanie, że synonimem państwa jest nie tylko monarcha, ale i reszta społeczeństwa (stany polityczne zgromadzone w organie przedstawicielskim). Ich poglądy przyczyniły się do osłabienia despotyzmu i samowoli monarchii w Anglii (zwłaszcza w okresie poprzedzającym wybuch rewolucji za Stuartów), Niderlandów (toczących boje z Habsburgami) a także Polski (kończącej w XVII wieku długi okres kompromitowania silnej władzy królewskiej w opinii szlacheckiego społeczeństwa).

Related Articles