Communaut conomique et Montaire de l'Afrique Centrale
Organizacje międzynarodowe, związki rozróżniane wg kryterium charakteru członków. Pierwszą z kategorii są organizacje międzynarodowe rządowe, których członkami są państwa reprezentowane przez swe rządy, druga kategoria to organizacje międzynarodowe pozarządowe, których członkami są związki, instytucje, osoby prawne i osoby fizyczne z różnych państw. Organizacje międzynarodowe rządowe to związki państw utworzone na podstawie umów międzynarodowych dla osiągnięcia różnych celów. Podstawową cechą jest istnienie stałych organów podejmujących decyzje, co do wspólnych spraw i sposobów ich realizacji, służące ich trwałej współpracy, w celu osiągnięcia minimum trwałej zgodności interesów państw członkowskich. Zdarza się także rywalizacja pomiędzy członkami, będąca przejawem rozbieżności interesów. Rola takiej organizacji polega wtedy na nadaniu rywalizacji pokojowego charakteru.
Zawsze istnieje niebezpieczeństwo nadużywania Np. zasady podejmowania decyzji większością głosów i wtedy pojawia się rywalizacja członków lub ugrupowań pomiędzy sobą. Stałe organy tworzą strukturę, która ujmuje w swoje ramy proces podejmowania decyzji mających charakter polityczny. W ten sposób państwa zapewniają sobie wpływ na treść decyzji odpowiadających ich interesom.
Decyzje zawsze podejmowane są w imieniu całej organizacji przez właściwe jej organy: stałe i czasowe, główne i pomocnicze. Pierwsze z nich mają zazwyczaj strukturę trzystopniową:
1) w formie zgromadzenia ogólnego, w którym reprezentowani są wszyscy członkowie;
2) w formie rady o węższym składzie i kompetencjach wykonawczych;
3) w formie sekretariatu lub biura urzędującego stale i pełniącego czynności techniczne i biurowe.
Funkcje organizacji
Podstawę prawną organizacji stanowi statut (czasem noszący nazwę konstytucji). Uznaje się, że organizacje międzynarodowe funkcjonują wg trzech typów funkcji:
1) funkcje regulacyjne, polegające na ustanawianiu norm i wzorców o charakterze moralnym, politycznym, prawnym, mających odpowiednio kształtować postępowanie uczestników stosunków międzynarodowych;
2) funkcje kontrolne polegające na ustalaniu stanu faktycznego oraz na konfrontowaniu go z treścią norm i wzorców w celu przystosowania do nich postępowania uczestników stosunków międzynarodowych;
3) funkcje operacyjne polegające na bezpośrednim świadczeniu przez organizację różnych usług na podstawie jej własnych decyzji, za pomocą jej zasobów.
Podstawowa rola organizacji międzynarodowych polega na wywieraniu wpływu na swe środowisko: postępowanie członków, stan i rozwój spraw należących do ich kompetencji. W tym celu muszą one posiadać odrębną od sumy swych członków osobowość. Jest to warunek posiadania przez każdą organizację podmiotowości prawnej. Posiadają także władzę wobec swych członków, tym większą, im bardziej decyzje, które podejmują, dotyczą żywotnych interesów państw członkowskich.
Podział organizacji międzynarodowych
Organizacje międzynarodowe dzielą się wg kryterium podmiotowego, (czyli członkostwa) na:
- powszechne, które obejmują wszystkie państwa świata, np. ONZ,
- grupowe, które obejmują tylko niektóre państwa, Np. określonego regionu geograficznego, Np. NATO.
Wyróżnia się także organizacje międzynarodowe specjalne lub funkcjonalne, których kompetencje ograniczone są do określonych dziedzin stosunków międzynarodowych, Np. EWG.
Zwykle organizacje grupowe (regionalne lub partykularne) podejmują działania bardziej ambitne ze względu na swą spoistość. Rozwój ich datuje się od 2. poł. XIX w., a ich liczba pod koniec XX w. przekroczyła 200. Organizacje międzynarodowe pozarządowe działają na podstawie porozumień nieformalnych lub mających charakter wewnętrznoprawny, co zostało zapisane w rezolucji Rady Gospodarczo-Społecznej ONZ z 27 II 1950.
Ocenia się, że obecnie działa prawie 3 tys. takich organizacji i obejmują swym zasięgiem bardzo wiele dziedzin współpracy międzynarodowej. Współpraca z tymi organizacjami jest zadaniem Rady Gospodarczo-Społecznej ONZ (ECOSOC), która może przeprowadzać z nimi konsultacje za pomocą powołanego przez siebie organu pomocniczego, Komitetu do spraw Organizacji Pozarządowych. Mają one wtedy status konsultatywny, a ich przedstawiciele mogą uczestniczyć w posiedzeniach Rady w charakterze obserwatorów, przedkładać pisemne oświadczenia i przemawiać.
Charakter konsultatywny mogą one uzyskać także w innych organizacjach rządowych, Np. w organizacjach wyspecjalizowanych. Każda z organizacji pozarządowych ma takie same prawa, a w celu utrzymywania łączności z ONZ powołują stałe organy wykonawcze, biura w Nowym Jorku i Genewie. Powstają też komisje do przeprowadzenia doraźnych akcji, Np. obchodów Międzynarodowego Roku Praw Człowieka.
W Afryce powstało wiele organizacji i wspólnot mających na celu integracje narodów afrykańskich, które należały do krajów trzeciego świata.
Po Jesieni Ludów 1989 roku i zakończeniu ,, zimnej wojny,, świat zachodni zaczął koncentrować uwagę na Europie Środkowej i Wschodniej, coraz bardziej zostawiając Afrykę samą sobie. Wojny domowe, trudności gospodarcze, długi, nędza, i głód nie były już wykorzystywane do rywalizacji między mocarstwami, ale raczej skłaniały do współdziałania. Na początku ostatnie dekady XX wieku około 100 spośród 650 mln Afrykańczyków żyło na pograniczu śmierci głodowe. Wskaźnik przyrostu naturalnego wynosił 3,2 %, ale nie nadążało za nim zacofane i miało wydajne rolnictwo. Co roku pustynia zabierała ponad 50 tyś. Km kw. Gruntów ornych. Państwa afrykańskie przekonały się, iż ich gra w orkiestrze,, zimnej wojny,, przestała być możliwa i opłacalna. Za werbalne opowiadanie się za,, socjalistyczną drogą rozwoju,, Moskwa nie dawała już ani broni, ani pieniędzy. Waszyngton stracił zainteresowanie wieloma konfliktami, które utraciły swe strategiczne znaczenie i przestały finansować głosicieli haseł antykomunistycznych. Jedynie Francja podtrzymywała politykę paternalizmu; jego symb0olem były zainicjowane przez prezydenta Giscarda d’Estaing w 1974 roku,,szczyty,, francusko-afrykańskie, obejmujące blisko 30 państw afrykańskich. Dopiero w La Baule (1990 r.) Mitterand uzależnił ekonomiczną pomoc Francji dla państw afrykańskich od przyśpieszenia w wielu z nich przemian demokratycznych. Kiedy przemiany te następowały –niekiedy na drodze krwawej rozprawy (jak na Madagaskarze, na Wybrzeżu Kości Słoniowej czy w Togo) – na kolejnym ,,szczycie,, w Libreville (VI 1991 r. ) szef państwa francuskiego wysunął na plan pierwszy hasło stabilności ekonomicznej i przemian demokratycznych ,, krok po kroku zgodnie z rytmem każdego kraju,, . Francja deklarowała gotowość zapewnienia zewnętrznego bezpieczeństwa krajom, z którymi zawarła odpowiednie umowy wojskowe, nie zamierzała jednak odgrywać roli żandarma ich systemów zewnętrznych.
Bezradna wobec większości konfliktów wewnętrznych, OJA musiała przewartościować założenia i metody swojej działalności. Jej przywódcy dochodzili do wniosku, że skoro przestaje ich łączyć postawa antyblokowa i antyaparheidowa, to na tle ujawniających się pluralizmów politycznych, ekonomicznych i kulturalnych trzeba szukać nowych czynników jedności. Za czynniki takie od 1990 roku uznawano działania przystosowawcze do przedsięwzięć ONZ i Europy, współprace afrykańsko-arabską i zacieśnienie gospodarcze współpracy Afryki.
Deklaracja szefów państw i rządów OJA (VII 1990 r.) wysuwała na plan pierwszy współdziałanie na rzecz pokojowego rozwiązania wszystkich konfliktów afrykańskich, zarówno wewnętrznych jak i międzynarodowych. Celem miało być stabilizowanie sytuacji na kontynencie, zredukowanie wydatków na obronę i bezpieczeństwo oraz zwiększenie środków na rozwój gospodarczo-społęczny. W następnym roku na spotkaniu w Kapali przywódcy OJA rozpoczęli dyskusję na temat utworzenia Konferencji Bezpieczeństwa, Stabilności, Rozwoju i Współpracy w Afryce (CSSDCA). Z kolei na szczycie w Dakarze ( 27-28 VI 1992 r. ) przywódcy OJA przyjęli raport na temat mechanizmów służących zapobieganiu, opanowywaniu i rozwiązywaniu konfliktów. Na pierwszy pla wysunięto panafrykańskie siły pokojowe, które miały być tworzone na podstawie przyjętego planu (19 II 1993 r.). Na 31. szczycie w Addis Abebie (27-28 VI 1995 r. ) sprecyzowano, że powinny to być siły szybkiego reagowania, mogące najskuteczniej przyczynić się do regulowania konfliktów afrykańskich.
Jeśli chodzi o problematykę jedności gospodarczej Afryki, to OJA podjęła ją w sposób spektakularny poprzez zorganizowanie w Kampii dyskusji polityków i intelektualistów (w formie Forum Przywódców Afrykańskich) na temat problemów ekonomicznych i społecznych (19-21 V 1991 r. ). Wskazywano na szybki spadek udziału Afryki w handlu światowym (z 5,3 do 2,1 % w latach osiemdziesiątych), wysoki procent wydatków na cele wojskowe (średnio około 70) oraz wykorzystywanie różnic etnicznych i religijnych do egoistycznych celów elit politycznych. W tym samym czasie OJA kończyła (po 11 latach dyskusji) przygotowania do nadania zgodnego impulsu integracji gospodarczej w skali kontynentalnej. W rezultacie na szczycie OJA w Abudzy (3 VI 1991 r.) doszło do podpisania traktatu o utworzeniu Afrykańskiej Wspólnoty Gospodarczej. Traktat, wzorowany na traktacie założycielskim EWG, tworzył 7 organów AWG oraz przewidywał 6 etapów i 34 lata dochodzenia do dojrzałości całej wspólnoty. Zakładano współprace AWG ze strukturami OJA oraz koordynację istniejących wspólnot gospodarczych, aby tą drogą dochodzić do wspólnego rynku afrykańskiego (za około 25 lat).
Podpisanie traktatu o utworzeniu AWG (miał on wejść w życie po złożeniu dokumentów ratyfikacyjnych przez 2/3 członków OJA) pobudziło istniejące wspólnoty. Już następnego dnia (4 VI) szczyt Wspólnoty Gospodarczej Afryki Zachodniej (ECOWAS) w Abudzy zastanawiał się nad sposobami przyspieszenia integracji regionalnej. W marcu 1992 r. Kenia, Tanzania i Uganda podjęły ideę współpracy regionalnej, dążąc pośrednio do przywrócenia rozpadłej przed 15 laty Wspólnoty Wschodnioafrykańskiej. W dwa miesiące później 11 państw Afryki Środkowej nasiliło w ramach łączącej je organizacji akcenty w kierunku integracji gospodarczej. Po dwóch latach 6 z nich postanowiło powołać Środkowoafrykańską Wspólnotę Gospodarczą i Walutową (CEMAC); prezydenci Kamerunu, Konga, Gabonu, Gwinei Równikowej, Republiki Środkowoafrykańskiej i Czadu podpisali w Ndzamenie odpowiednią umowę (16 III 1994).
Oceniając populację na 30 mln w 2000 roku 6 krajów członkowskich CEMAC skupiło się na problemie importowanej żywności z powodu eksodusu ludności wiejskiej do miast, co spowodowało obniżenie produktywności sektora rolnictwa. Ważne jest także to, iż strefa CEMAC jest znana z niedożywienia i ubóstwa na obszarach wiejskich. Kraje CEMAC mają trzy główne zadania: jak wyżywić szybko narastającą populację; jak zorganizować sektor rolnictwa tak, aby stał się konkurencyjny; jak zmniejszyć ubóstwo na wsi. Żeby sprostać tym wyzwaniom Regional Programme for Food Security (RPFS) skupia się na ułatwianiu prowadzenia aktywnej polityki rolnej, wspomaganiu ludzi i dawaniu środków na walkę z głodem i ubóstwem regionalnym, ułatwianiu handlu między regionalnego porównując zalety krajów członkowskich, sprawianiu, iż sektor rolnictwa na globalnym rynku efektywnie powiększa jakość produktu i produktywność, umacnianiu technicznemu pojemności CEMAC aby wprowadzać w życie i monitorować regionalne programy, aby uczestniczyć w handlu i zakładać spółki porozumienia. RPFS dąży do zmniejszenia ubóstwa wiejskiego do 25 % poprzez poprawę w systemach produkcyjnych. Zwiększa produkcję, aby wyżywić więcej ludzi. Zmniejsza ryzyko zjawiska socjo-ekonomicznego ulepszając dostęp do wiedzy, informacji i komunikacji. Polepsza i rozwija działalność między członkami CEMAC i innymi strefami ekonomicznymi. Chcąc polepszyć działalność CEMAC, RPFS musi poprzeć CEMAC w dążeniach do spełnienia tego programu. RPFS ma dwa komponenty. Pierwsze i najważniejsze zadanie do dofinansowanie regionalnych działalności, które wykraczają zagranicę. Drugie zadanie to działalność, która ma na celu wzmocnienie narodowych programów. Działania zainicjowane przez RPFS dążą do harmonizowania narodowej polityki rolnej (w i na zewnątrz strefy CEMAC), stabilizuje politykę rolną dbającą o zabezpieczenie przed głodem, podwyższa standardy techniczne CEMAC, aby przygotować produkty do sprzedaży. Koszt oceniany jest na około 25,5 mln USD w okresie 2003-2007 co rocznie, aby dostosować się zgonie do narzuconych norm w programie.
Według UNESCO w afrykańskich szkołach w 1987 roku uczyło się, 73 mln dzieci. W 2001 roku liczba ta powiększyła się do 106 mln. Aby afrykańskie kraje edukowały dzieci na poziomie ich szkoły w 2015 będą musiały uczyć 180 mln dzieci. Aby poradzić sobie z tym ogromnym wyzwaniem odsetek nauczycieli musi zwiększać się kilkukrotnie szybciej od liczby uczniów w krajach należących do ECOWAS i CEMAC. Średnio rocznie ilość nauczycieli w Afryce powinna podnosić się od 2,3 % do 2,5 % by wykonać zadanie, ale dla krajów należących do ECOWAS tempo wzrostu liczby nauczycieli musi być dwukrotnie większy a dla krajów CEMAC czterokrotnie.