1.Odpowiedzialność pracownika.
Wyróżniamy 3 rodzaje odpowiedzialności pracowników:
- odpowiedzialność porządkową
-odpowiedzialność dyscyplinarną
- odpowiedzialność materialną
Odpowiedzialność porządkowa pracownika to konsekwencje nieprzestrzegania przez pracownika ustalonego porządku i dyscypliny pracy, regulaminu pracy, przepisów bhp oraz przepisów przeciwpożarowych. Odpowiedzialność ta może mieć postać: kary upomnienia, kary nagany, kary pieniężnej. Karę porządkową na pracownika nakłada pracodawca i zawiadamia o tym na piśmie. Odpis pisma składa się do akt pracownika. Kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia. Po roku nienagannej pracy karę uważa się za niebyłą. Odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa się z akt osobowych pracownika. Kara pieniężna nie może przekroczyć 1/10 części wynagrodzenia.
Odpowiedzialność dyscyplinarna pracowników jest farmą odpowiedzialności porządkowej ponoszonej przez pracowników, pracowników, którymi stosunek pracy powstał przez mianowanie. Odpowiedzialność dyscyplinarna może istnieć obok odpowiedzialności porządkowej określonej przepisami kodeksu pracy, może być również podstawową formą odpowiedzialności pracowników. Zasady, które przewidują, jakieś sankcje i w jakim trybie mogą być nakładane na pracowników mianowanych, regulują przepisy prawa odnoszące się do poszczególnych grup pracowników mianowanych. O odpowiedzialności dyscyplinarnej orzekają komisje dyscyplinarne.
Odpowiedzialność materialna pracownika wobec pracodawcy ma miejsce wówczas, gdy pracownik wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych wyrządził szkodę pracodawcy. Wyróżnia się dwa rodzaje odpowiedzialności materialnej pracowników: odpowiedzialność za szkody wyrządzone pracodawcy z winy pracownika i odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi.
Odpowiedzialność za szkody wyrządzone pracodawcy z winy pracownika powstają wówczas, gdy:
- pracownik nie wykonał lub nienależycie wykonał obowiązki pracownicze;
- wystąpiła szkoda w mieniu pracodawcy;
- winę ( umyślną lub nie umyślną) ponosi pracownik;
- istnieje związek przyczynowy pomiędzy szkodą a działaniem lub zaniechaniem działania przez pracownika
Odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższyć kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzonej szkody. Jest to kwota brutto.
Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi ma miejsce wówczas, gdy pracownikowi powierzono z obowiązkiem zwrotu albo wyliczenia się mienie pracodawcy np. w postaci: pieniędzy, papierów wartościowych, kosztowności, narzędzi itd. Pracownik odpowiada w pełnej wysokości za szkodę powstałą w powierzonym mieniu.
