Myśl polityczna Józefa Piłsudskiego W kontekście bezpieczeństwa Polski w II Rzeczypospolitej

Myśl polityczna Józefa Piłsudskiego
W kontekście bezpieczeństwa Polski w II Rzeczypospolitej


Stosunki międzynarodowe

Marszałek Józef Piłsudski za uzupełnienie Traktatu Wersalskiego uważał podpisany 18 marca 1921 roku układ ryski, stanowiący zabezpieczenie Polski przed wojną z Rosją Sowiecką. Piłsudski do końca życia obawiał się ewentualnej wojny na dwa fronty: z Rosją
i Niemcami.
Toteż położenie geopolityczne Polski determinowało myśl polityczną II Rzeczypospolitej, świadomej oprócz rysujących się zagrożeń nieodzownej konfrontacji militarnej hitlerowskiej Rzeszy i sowieckiej Rosji. Tym bardziej, iż potencjał ekonomiczny i siła militarna obu sąsiadów, były niewspółmierne do możliwości Polski. Stąd główną treścią koncepcji obronności kraju, przy wątłej substancji ekonomicznej i militarnej państwa, stawała się mocna konstrukcja układów sojuszniczych. Marszałek rozumiał aż nadto tę potrzebę, usiłując zbudować federację państwa wschodnich, odgradzających kordonem państwa Europy środkowo-wschodniej od Rosji Sowieckiej, a z chwilą fiaska tej polityki, konsekwentne dążenie do „polityki równowagi” a stosunku do Niemiec i Rosji.
Miejsce Polski w Europie, uwarunkowanie położeniem geopolitycznym, stawiało przed polityką zagraniczną naszego kraju zadania bardzo trudne. Zdeterminowane było polityką wielkich mocarstw, uwikłanych dążeniem do utrzymania dotychczasowego stanu posiadania na różnych kontynentach świata i perspektywą możliwości ich zwiększanie kosztem innego państwa.
Stąd też- mimo wysokich aspiracji drugorzędna rola Polski, postrzeganej przed wielkie mocarstwa poprzez pryzmat dopuszczalnych kompromisów, nie wykraczających poza sferę ich interesów strategicznych, ekonomicznych i politycznych.
Śmierć Marszałka Józefa Piłsudskiego 12 maja 1935 roku pozbawiła obóz rządzący przywódcy, który rozumiał zawiłości polityki zagranicznej wielkich mocarstw i miejsca
w tym układzie Polski. Zrażony osamotnieniem za strony Zachodu, kiedy przyszło mu wyrąbywać z bronią w ręku kształt wschodniej granicy, a później z determinacją w 1920 bronić świeżo odzyskanej niepodległości, stawiał na politykę równowagi w stosunkach między Niemcami a Rosją. Rozumiejąc istotę układów z Francją i Anglią nie dążył do daleko idącego zbliżenia, zachowując podmiotowości Polski i samodzielność działania.
Piłsudski jako realista rozumiał istotę niemieckiej potęgi i wielkomocarstwową intencję Rosji sowieckiej realizującej odwieczną linię Piotra I(polegała ona na utrzymaniu wpływów bez inkorporacji państwa) i Katarzyny II(zmierzała do aneksji terytorialnej danego państwa).