1.Unia Gospodarcza i Walutowa (Economic and Monetary Union).
Jest to złożony mechanizm współpracy państw członkowskich Unii Europejskiej w zakresie swobodnego przepływu osób, towarów, usług, kapitału oraz stabilizacji kursów walutowych, mający sprzyjać nie tylko wprowadzeniu jednolitej waluty, ale również wewnątrzrynkowemu ujednoliceniu polityki pieniężnej i cenowej. Podstawą prawną Unii Gospodarczej i Walutowej stanowią art. 102a-109 m Traktatu o ustanowieniu Wspólnoty Europejskiej.
Celem UGW jest trwała koordynacja działań ekonomicznych i polityki gospodarczej państw UE. Głównym instrumentem do wykonywania zadań na płaszczyźnie walutowej jest Europejski Bank Centralny.
W 1969r. szczyt szefów państw i rządów w Hadze za cel integracji obrał ustanowienie UGW. Rok później powstał plan Wernera, który zakładał, że w kilku etapach w ciągu 10 lat utworzona zostanie UGW (był to tzw. plan etapów). Zamiary te jednak nie powiodły się przede wszystkim za względu na skutki załamania ówczesnego światowego systemu walutowego - który oparty był na dolarze amerykańskim - i tym samym uwolnienia kursów wymiany walut większości państw członkowskich (Wspólnot Europejskich). Po ustanowieniu ESW w 1979r kolejnym ważnym etapem na drodze do UGW był Jednolity Akt Europejski. Zakładał on utworzenie rynku wewnętrznego bez granic dla państw członkowskich. W czerwcu 1988r. szczyt Rady Europejskiej w Hanowerze powołał Komitet Ekspertów pod przewodnictwem Jaques?a Delorsa. Zadaniem komitetu było wypracowanie kolejnych mechanizmów sprzyjających ustanowieniu UGW. (pakiet Delorsa I, pakiet Delorsa II). Był to decydujący krok w historii UGW, albowiem w czerwcu 1989r. następny szczyt w Madrycie zaaprobował pierwszy pakiet Delorsa jako strategię dla UGW. W dokumencie zarysowano warunki utworzenia UGW i przedstawiono etapowy plan osiągnięcia tego celu. Ostateczne przyjęto, ze w pierwszym etapie tworzenia UGW zainicjowanym 1 lipca 1990r. zniesione zostaną (z małymi wyjątkami) ograniczenia w przepływie pieniądza i kapitału, wzmocniona będzie koordynacja polityki gospodarczej poszczególnych państw i zintensyfikowana współpraca narodowych banków centralnych. Delorsa zwykło się nazywać architektem UGW - Traktat o Unii Europejskiej określił, że ostateczne utworzenie UGW powinno nastąpić do 1999r., a jej urzeczywistnienie będzie wymagało od państw członkowskich częściowego wyrzeczenia się suwerenności ekonomicznej, szczególnie w sferze polityki pieniężnej i finansów państwa.
