I. Pamięć operacyjna
1.Pamięć Rtęciowa
A)BUDOWA: Pamięć złożona z stalowych rur wypełnionych rtęcią, po jednej stronie był przetwornik elektroakustyczny, po drugiej drugi przetwornik-odbiornik.
B)ZASTOSOWANIE: Komputery-maszyny liczące z lat \\\'50, takie jak UNIVAC-I czy Polski XYZ.
C)CECHY:
-Minimalne straty energii.
-Nagrzewanie się rur do ponad 40oC.
-Tania i łatwa produkcja.
-Wymagały stałej temperatury.
-Były ciężkie i wrażliwe na wstrząsy.
-Uszkodzenia mechaniczne groziły zatruciem oparami rtęci.
D)PARAMETRY: 1 rura potrafiła maksymalnie zmieścić 1024 bity danych.
E)ROK PRODUKCJI: Używana głównie w latach 1950-1960.
2.Pamięć Na Drutach Niklowych
A)BUDOWA: Podstawą były druty niklowe, które miały podobne do pamięci rtęciowej przetworniki po obu stronach.
B)ZASTOSOWANIE: Podobnie do rtęciowych: Maszyny z serii Elliott 400 (401,402,403), w 1966 również Olivetti Programma 101 (kalkulator).
C)ROK PRODUKCJI: Używana w latach \\\'50 i \\\'60.
3.Pamięć Ferrytowa
A)BUDOWA: Komórka przechowująca 1 bit składa się z 1 lub 2 rdzeni o średnicy ok. 1mm, przez które przewleczonych jest od 2 do 4 przewodów. Komórki połączone są w prostokątne płaty o wspólnym przewodzie odczytującym.
B)ZASTOSOWANIE: Komputery liczące lat \\\'60 i \\\'70, np. ZAM 21, ZAM 41 serii ODRA, a także R-32.
C)CECHY: W wersji koincydencyjnej posiada prostą elektronikę, skomplikowane płaty i jest wolna, w wersji liniowej posiada proste płaty, skomplikowaną elektronikę i jest szybka. Przechowywała dane przy wyłączonym zasilaniu, dane były kasowane przy każdym odczycie i w razie potrzeby ponownie zapisywane.
D)ROK PRODUKCJI: Wynaleziona przez J. Forrestera w 1949 roku.
4.RAM
A)NAZWA: Random Access Memory, czyli Pamięć O Dostępie Swobodnym
B)CECHY:
-Pamięć ta może być odczytywana i zapisywana.
-Dzieli się na Volatile RAM (który traci zapisaną informację w momencie odłączenia prądu) i Non Volatile RAM (pamięć nie jest resetowana).
5.VRAM:
A)NAZWA: Volatile RAM czyli RAM Ulotny.
B)CECHY:
- Po odcięciu dopływu prądu wszelkie informacje zapisane w pamięci są tracone.
- DZieli się na DRAM i SRAM
6.DRAM
A)NAZWA: Dynamic Random Access Memory, czyli Dynamiczna Pamięć O Dostępie Swobodnym
B)BUDOWA: W DRAM bit jest przechowywany w kondensatorze, każda komórka jest zwykle złożona z jednego tranzystora i jednego kondensatora. Jeżeli kondensator jest w pełni naładowany, bit=1, jeżeli pusty, bit=0.
C)CECHY:
-Ponieważ kondensator się szybko rozładowuje, każdy wiersz komórek jest czasowo odświeżany by zachować wartość.
-Dzieli się na EDO DRAM, BEDO DRAM, PM RAM, FPM RAM, i SDRAM
PM DRAM
1. Nazwa: Page Mode DRAM, czyli DRAM Z Trybem Stronicowania
FPM DRAM
1. Nazwa: Fast Page Mode DRAM, czyli DRAM Z Szybkim Trybem Stronicowania
2. Czas dostępu: 70 lub 60 ns
3. Cechy:
- Niska jak na dzisiejsze czasy wydajność
- Sygnał wyszukujący komórkę jest blokowany, kiedy wykonywana jest praca na komórce.
4. Budowa: Sposób dostępu do komórek pamięci jest zdeterminowany przez sygnały RAS (Row Access Signal) i CAS (Column Access Signal)
EDO DRAM
1. Nazwa: EDO DRAM - Extended Data Output Dynamic Random Access Memory, czyli Dynamiczna Pamięć O Dostępie Swobodnym Z Rozszerzonym Wyprowadzaniem Sekwencji Danych
2. Zastosowanie: Używany w płytach głównych działających z częstotliwościami do 66 MHz, choć na procesorze 200 MHz też pracuje.
3. Parametry: Czas dostępu wynosi 50, 60 lub 70 nanosekund.
4. Budowa: Właściwie jedyna zmiana pomiędzy FPM a EDO jest taka, że kiedy EDO pracuje na zawartości jednej komórki, może już być wyszukiwana następna potrzebna komórka.
BEDO DRAM
1. Nazwa: Burst Extended Data Output Dynamic Random Access Memory, czyli Przyśpieszona Dynamiczna Pamięć O Dostępie Swobodnym Z Rozszerzonym Wyprowadzaniem Sekwencji Danych
2. Zastosowanie: płyty główne z chipsetami VIA 580VP, 590VP, 680VP
3. Cechy: Posiada wewnętrzny licznik adresów, przez co kontroler pamięci odnosi się jedynie do pierwszej komórki pamięci, a pozostałe są przesyłane przez układ logiki - to tak zwany tryb Burst.
SDRAM
1. Nazwa: Synchronous DRAM, czyli Synchroniczny DRAM
2. Cechy:
-Dostosowuje się do taktu zegara systemowego
SRAM
1. Nazwa: Static Random Access Memory, czyli Statyczna Pamięć O Dostępie Swobodnym
2. Budowa: Komórka pamięci składa się z czterech tranzystorów i dwóch rezystorów.
3. Cechy: Bardzo szybka, nie musi być odświeżana, jednakże jest czterokrotnie większa i co za tym idzie droższa niż DRAM. Zużywa również o wiele więcej energii.
NVRAM:
FRAM
1. Nazwa: Ferroelectric RAM, czyli RAM Ferroelektryczny
2. Opiera się na kryształach stopu cyrkonianu i tytanianu ołowiu.
Kryształy te zawierają wewnątrz siatki atomy o dwóch stabilnych pozycjach
Przyłożenie napięcia o odpowiedniej polaryzacji wymusza zmianę pozycji atomu.
Odczyt polega na pomiarze pochłanianej energii po kolejnym przyłożeniu napięcia.
Potrzebna regeneracja zapisu w komórce
Mały pobór energii
Stosunkowo duża trwałość
Stosunkowo duża szybkość
Duży rozmiar komórki
Mała kompatybilnośc z technologiami CMOS
MRAM
1. Nazwa: Magnetic RAM, czyli RAM Magnetyczny bądź RAM Magnetorezystywny
2. Są dwa typy budowy komórek MRAMu - pierwsza polega na zmianie spinu elektronu, druga korzysta ze zjawiska tunelowej opornosci magnetycznej
Ta druga technologia jest wykorzystywana m.in. przez IBM
Dwie warstwy magnetyczne odseparowane dielektrykiem, tworzące tunele magnetyczne.
Zmiana polaryzacji komórek daje zmiane wartości, i rezystancji która jest odczytywana.
Obecnie uzyskano pojemnosc 128kilobitów w technologii 0,18 mikrometra.
Komórka jest 20 milionów razy mniejsza niż kulka z wkładu do długopisu.
Podejrzewany czas zapisu to 2,3 nanosekundy, czyli 1000 razy krócej niż obecne pamięci nieulotne i 10 razy krótszy od FERAM.
3ns odczytu, czyli 20 razy szybciej niz obecne DRAMy.
NRAM
1. Nazwa: Nanotechnology RAM, czyli RAM Nanotechnologiczny
2. Budowa: Węglowe nanorurki umieszczone na krzemowej płytce.
3. Cechy:
- Po przyłożeniu napięcia nanorurki ustawiane są w pozycji 0 lub 1
- Ponieważ nanorurki są bardzo małe (mniej niż 1000 atomów), przebiega to bardzo szybko i nie pochłania dużej ilości energii elektrycznej
- Nanorurki pozostają w tym samym ułożeniu do czasu zmiany poprzez podanie napięcia.
OUM
1. Nazwa: Ovonic Unified Memory, czyli Zunifikowana Pamięć Ovonic (od nazwy firmy Ovonyx)
2. Budowa: Wykorzystuje właściwość stopów pierwiastków rudotwórczych, które łatwo przechodzą ze stanu uporządkowanego (krystalicznego) do nieuporządkowanego (anamorficznego)
3. Cechy:
-Odczyt polega na pomiarze rezystancji, która zaleznie od stopu moze roznic sie nawet 40krotnie pomiedzy 0 a 1.
-Po zmianie lekkiej CMOS, mozna je stosowac w tych ukladach.
- Testowe modele mają 4 megabity pojemności, wykonane są w procesie technologicznym 0,18 mikrometra i zasilane napięciem 3,3 V. Czas zapisu wynosi około 100 ns.
PRAM (PCRAM)
1. Nazwa: Phase Change RAM, czyli RAM Fazowozmienny
2. Budowa: RAM ten oparty jest na nośniku krystalicznym, którym jest stop tellurku antymonu i tellurku galu.
3. Cechy:
-Odczyt dokonywany jest za pomocą pomiaru rezystancji, która jest różna dla różnych faz, zależnie od zapisanej wartości.
-Można zapisać w jednej komórce więcej niż 1 bit informacji
-Szybkość odczytu i zapisu ok. 300ns, zbyt mała by zastosować w miejsce obecnych pamięci RAM.
-Trwała, lecz za mało by zastosować w miejsce obecnie używanych pamięci.
-Długo przechowuje informacje
-Prosta, lecz kosztowna w produkcji
-Jest zamienna z pamięciami typu Flash EEPROM
-Wytwarza wysokie temperatury, które mogą wpływać na resztę układu w których jest stosowana
4. Autorem koncepcji i prototypów jest firma Ovonyx, obecnie rozwojem pamięci zajmuje się Intel.
II. Pamięć dyskowa
1. Dysk Twardy
2. Dyskietka
III. Pamięć bębnowa
1. Bęben (B3 np.)
IV. Dysk optyczny
1. Blu-ray
NAZWA: BLU - RAY (nazwa pochodzi od koloru lasera: niebieski)
WYPRODUKOWANY: rok 2002 - przez grupę Blu-ray Disc Association (BDA) W skład tej grupy wchodzą takie firmy jak:
Dell, Hitachi, HP, JVC, LG, Mitsubishi, Panasonic, Pioneer, Philips, Samsung,
Sharp, Sony, TDK i Thomson.
DANE TECHNICZNE:
Średnica: 120 mm
Grubość: 1,2 mm
Pojemność: 25 GB (jednowarstwowy) lub 50 GB (dwuwarstwowy)
Długość fali światła lasera: 405 nm
Odległość między ścieżkami: 0,14 ?m
Minimalna długość pitu (wgłębienia w nośnikach optycznych) : 0,32 ?m
ZASTOSOWANIE: Format ten został opracowany z myślą o jeszcze
lepszej jakości nagrywania i odtwarzania materiałów tzw. high definition video (HD), oraz niedawno wprowadzonych high definition tv (HDTV)
CECHY: Główną zaletą Blu-ray jest wykorzystanie do odczytu / zapisu danych na nośniku niebieskiego lasera (długość fali - 405nm), który jest bardziej precyzyjny i można go skupić na mniejszej powierzchni. Ta właściwość sprawia, iż ścieżki zapisywane są z dużo większą gęstością. Na podobnej powierzchni (płyta CD/DVD)
można zapisać jeszcze więcej danych 25GB/50GB.
2. CD-Audio
A) NAZWA: Compact Disc Audio, czyli Płyta Kompaktowa Audio
B) ZASTOSOWANIE: Zapis dźwięku
C) ROK POWSTANIA: Sony i Philips opracowało pod koniec lat \\\'70, premiera w 1982r.
D) CECHY:
-Wysoka jakość w porównaniu do kaset z taśmą magnetyczną
-Niewielki rozmiar w porównaniu do płyt gramofonowych
-Duża pojemność
-W pierwszych napędach odtwarzana już z prędkością 150 KB/s (1x) potem 300KB/s, 600KB/s, etc. Najszybsze: 52x 7800 KB/s
E) BUDOWA: Okrągła płytka wykonana z poliwęglanu. Grubość: 1,2mm, średnica 12cm, pokryta warstwą glinu w której zapisywane są informacje. Odczyt następuje przy użyciu lasera półprzewodnikowego o długości fali 780 nm. Zapis w kształcie spirali.
F) PARAMETRY:
-Szybkość obrotowa: od 1,2 do 1,4 m/s
-Głębokość wgłębienia: ok.125nm
-Szerokość wgłębienia: 500nm
-Długość wgłębienia: 850nm-3.5µm.
-Pojemność: 74/80/90/99 min. Standardem były 74 minuty muzyki ze względu na IX Symfonię Beethovena (propozycja firmy Polygram)
3. CD-R
A) NAZWA: CD-Recordable, czyli Nagrywalna Płyta Kompaktowa
B) ZASTOSOWANIE: Głównie używane przez osoby prywatne, nagrywające własne dane.
C) ROK POWSTANIA: Wynalezione przez Ricoh Co., w roku 1990 został przedstawiony standard w Pomarańczowej Księdze
D) CECHY:
- Możliwość nagrywania danych.
- Wielosesyjność: Można dogrywać na płytę nowe ścieżki danych.
E) BUDOWA: Poliwęglanowy krążek, jak przy CD-Audio, w którym jednak zamiast glinu zastosowano cienką warstwę srebra, stopu srebra lub złota.
4. CD-ROM XA
5. CD-RW
Compact Disc-ReWritable (CD-RW)
jest to płyta kompaktowa z możliwością wielokrotnego nagrywania (ok. 1000 razy) za pomocą odpowiedniej nagrywarki komputerowej. Nośniki CD-RW diametralnie różnią się budową i zasadą działania od płyt CD-R. Płyta między dyskiem z tworzywa sztucznego a odbijającą światło warstwą aluminium posiada warstwę będącą stopem czterech metali (srebro, ind, antymon, tellur). Warstwa ta posiada specjalne własności fizyczne. Promień lasera może czynić ją przezroczystą lub pochłaniającą światło. Dzięki temu, że warstwa ta może przechodzić dowolnie z jednego stanu w drugi, zapis na CD-RW nazywany jest zapisem zmiennofazowym (jest on w pełni odwracalny - płytę można \\\"wyczyścić\\\").
6. CD-Text
7. CVD
CVD (ang. China Video Disc) - format zapisu multimediów na płytach CD. Uważany także za rodzaj SVCD. Jedyną różnicą jest jakość obrazu - w przypadku CVD rozdzielczość nagranych tą metodą filmów jest niższa od rozdzielczości filmów w formacie SVCD.
8. Combo
9. DL
10. DVD
NAZWA: DVD - (ang. Digital Versatile DDisc, czyliCyfrowy dysk ogólnego przeznaczenia).
WYPRODUKOWANY: ok. roku 1996
BUDOWA:
Jednostronne (jednowarstwowe):
1. Poliwęglan
2. Lustro Metalowe
3. Barwnik Warstwy Rejestrującej
4. Poliwęglan
Dwustronne (dwuwarstwowe)
1. Poliwęglan
2. Lustro Metalowe
3. Barwnik Warstwy Rejestrującej L1
4. Separator
5. Półprzezroczyste lustro metalowe
6. Barwnik Warstwy Rejestrującej L0
7. Poliwęglan
CECHY: Dyski DVD w zależności od typu mogą pomieścić od 4.7 GB (jednowarstwowe, jednostronne płyty DVD) do ponad 17 GB danych (obustronne, dwuwarstwowe DVD).
W przeciwieństwie do płyty CD, płyta DVD musi zawierać system plików. System plików używany przez płyty DVD to UDF, będący rozszerzeniem standardu ISO 9660, który używany jest do zapisywania danych na płytach CD.
ZASTOSOWANIE: Najczęściej na płytach DVD zapisuje się obraz zakodowany w formacie MPEG-2 w rozdzielczości 704z576 (PAL) lub 720x576 (NTSC) punktów. Dźwięk jest najczęściej sześciokanałowy w formacie Dolby Digital lub DTS.
12. DVD+R
NAZWA: DVD + R
WYPRODUKOWANY: opracowany przez koalicję firm zrzeszonych w organizacji DVD+RW Alliance w połowie 2002 roku
BUDOWA: Identyczna jak DVD
CECHY: Jeden ze standardów jednokrotnego zapisu informacji na nośniku danych jakim jest dysk optyczny DVD. Umożliwia zapis 4,7 GB danych na jedną stronę nośnika. Kompatybilny z DVD+R standard wielokrotnego zapisu informacji to DVD+RW.
ZASTOSOWANIE: Przeznaczony jest głównie do zapisu informacji ogólnych, rzadziej materiałów filmowych
13. DVD+R DL
NAZWA: DVD + RW Dual Layer ( Dwuwarstwowy)
BUDOWA: płyta średnicy 12 cm, posiadajaca dwie warstwy, jedna pod drugą rozdzielone specjalnym materiałem przepuszającym światło o określonej długosci. Dzięki odbijaniu światła przez pierwszą warstę mozliwe jest jej odczytanie, natomiast po odpowiednim ustawieniu lasera (długosci jego światła), możliwe jest odczytywanie drugiej warstwy.
CECHY: Płyty tego typu mają pojemność dwukrotnie większą pojemność niż nośniki typu jednowarstwowego (DVD+R, DVD-R).
14. DVD+RW
NAZWA: DVD Rewritable (Dysk DVD Wielokrotnego zapisu)
BUDOWA: Zbliżona do DVD+R
WYPRODUKOWANY: Rok 2001 (pierwsze projekty 1997) prawdopodobnie firma Philips.
CECHY: Płyta kompaktowa o pojemności równej pojemności płyty DVD+R, standardowo 4,7 GB (interpretowane jako ? 4.7 • 109, w rzeczywistości jest to 2295104 sektorów po 2048 bajtów każdy).
ZASTOSOWANIE: Wykorzystywane do zapisywania często zmieniających się danych i wykonywania kopii zapasowych. Nie są jednak tak często wykorzystywane do domowych nagrywarek wideo DVD, głównie dlatego, iż były zaprojektowane do przechowywania danych, nie materiałów wideo.
16. DVD-R
NAZWA: DVD - R
BUDOWA: Dyski tworzone są z dwóch krążków wykonanych z poliwęglanu, klejonych ze sobą w procesie produkcji. Pierwszy z nich zawiera warstwę zapisywalną, pokrytą aluminium i specjalnym barwnikiem, drugi służy tylko zachowaniu stabilności dysku podczas odczytu/zapisu.
WYPRODUKOWANY: wprowadzony jesienią roku 1997 przez firmę Pioneer.
CECHY: jeden ze standardów jednokrotnego zapisu informacji na nośniku danych jakim jest dysk optyczny DVD. Umożliwia zapis 4,7 GB danych na jedną stronę nośnika, co w wypadku dysków dwustronnych daje pojemność 9,4 GB. Większą pojemność zapisu dysku DVD-R w stosunku do CD-R uzyskuje się dzięki zmniejszeniu rozmiaru zagłębień (pit) i wypukłości (land).
ZASTOSOWANIE: Zapis danych, informacji, formatów filmowych oraz muzycznych.
17. DVD-RAM
NAZWA: DVD - RAM (ang. Digital Versatile Disc - Random Access Memory)
WYPRODUKOWANY: Panasonic, Hitachi i Toshiba 1998
CECHY:
DVD-RAM 1.0
1. Jednostronne, jednowarstwowe, o pojemności 2,58 GB
2. Dwustronne, jednowarstwowe, o pojemności 5,16 GB
DVD-RAM 2.0
1. Jednostronne, jednowarstwowe, o pojemności 4,7 GB
2. Dwustronne, jednowarstwowe, o pojemności 9,4 GB
ZALETY DVD-RAM
\\\" Duża wytrzymałość - ponad 30 lat;
\\\" Może być kasowany i zapisywany ponownie ponad 100.000 razy (płyty DVD±RW tylko ok 1.000 razy);
\\\" Nie jest wymagane oprogramowanie do nagrywania płyt (ale patrz wyżej!);
\\\" Krótkie czasy dostępu do małych plików;
\\\" Sprzętowa weryfikacja zapisanych danych.
\\\" Jest jedynym formatem wymiennego medium pozwalającym na przesunięcia czasowe (ang. time shifting).
18. DVD-RW
DVD - RW
NAZWA: DVD Rewritable (Dysk DVD Wielokrotnego zapisu)
CECHY: Dane są zapisywane zarówno w wgłębieniach (pit) jak i pomiędzy nimi (land). Ten standard nośnika wymaga sformatowania płyty przed jej pierwszym użyciem. Nagrane nośniki cechują się niskim współczynnikiem odbicia, dlatego mogą występować problemy przy próbie odczytu w niektórych napędach optycznych, mogą przechowywać ok 4,7 GB danych.
ZASTOSOWANIE: DVD-R służy do jednokrotnego zapisu, zaś DVD-RW do około 1000 razy. Płyty DVD-R/RW są kompatybilne z odtwarzaczami DVD.
19. DVD-Video
DVD Video
NAZWA: DVD Video
BUDOWA: Identyczna jak DVD
CECHY:
Standard DVD-Video definiuje następujące elementy:
1. system plików na płycie DVD to najczęściej ISO 9660, taki sam jak na płytach CD-ROM,
2. rozmieszczenie plików na płycie, ich nazewnictwo,
3. format zapisu video - algorytm kompresji stratnej MPEG-2 (najczęściej stosowane rozdzielczości to 720x576 dla systemu PAL i 720x480 dla NTSC),
4. format zapisu dźwięku - standardowo każda ścieżka musi być zapisana w jednym z poniższych formatów:
a. zwykłe, nieskompresowane PCM,
b. Dolby Digital (AC-3)
c. MPEG-2 audio,
ZASTOSOWANIE: Główne zastosowanie to przemysł filmowy, na nośnikach tych zostają zapisane filmy w standardach PAL i NTSC.
20. DVDA
NAZWA: DVD Audio
BUDOWA: Identyczna jak DVD
CECHY: Format zapisywania muzyki na płytach DVD. Daje on możliwość zapisu sygnału monofonicznego, stereofonicznego, a także przestrzennego (5.1).
ZASTOSOWANIE: Zapis dźwięku z różną częstotliwością próbkowania (44,1, 48, 88,2, 96, 176,4 lub 192 kHz) oraz różną rozdzielczością bitową (16, 20 lub 24 bity).
21. Dysk Holograficzny
DYSK HOLOGRAFICZNY
NAZWA: Dysk Holograficzny (ang. Holographic Versatile Disc)
WYPRODUKOWANY: Wprowadzenie technologii do produkcji potrwa około 2 lat i zapowiedziany jest na rok 2007, metoda ta została opracowana przez japońską firmę OPTWARE.
BUDOWA:
Struktura płyty HVD
1. Zielony laser zapisu/odczytu (532nm)
2. Czerwony laser pozycjonujący/adresujący (650nm)
3. Hologram niosący informację
4. Warstwa poliwęglanowa
5. Warstwa fotopolimerowa (z danymi)
6. Warstwy dystansujące
7. Warstwa dichroiczna
8. Aluminiowa warstwa odbijająca
9. Podłoże przezroczyste
CECHY: Nośniki te pozwalają na zapis danych w przestrzeni trójwymiarowej dysku wielkości typowej płyty 12cm (CD/DVD). W napędach stosuje się dwa rodzaje laserów niebieski(405nm)/zielony(532nm) (zapis/odczyt danych) oraz czerwony(650nm) do pozycjonowania głowicy w odpowiednim miejscu (adresowanie). Podstawowa prędkość zapisu danych (1x) to 1Gb/s.
ZASTOSOWANIE: technologia nośników optycznych nowej generacji, mogąca pomieścić do 1TB danych, na płycie jednowarstwowej.
22. HD DVD
NAZWA: (High Definition DVD)
WYPRODUKOWANY: 2004, wprowadzony do użytku rok 2005 opracowany przez firmy Toshiba, NEC i Memory-Tech zrzeszone w organizację AOSRA.
BUDOWA: Dane techniczne
Średnica: 120 mm
Grubość: 1,2 mm
Pojemność: 15 GB (jednowarstwowy), 30 GB (dwuwarstwowy) lub 45 GB (trójwarstwowy)
Długość fali światła lasera: 405 nm
Odległość między ścieżkami: 0,24 ?m
Minimalna długość pitu: 0,34 ?m
ZASTOSOWANIE: Płyty te znalazły zastosowanie głównie w przemyśle filmowym, filmy na grywane na płytach HD DVD mają znacznie lepszą jakość niżeli filmy nagrywane/wydawane na płytach DVD. Nośnik ten wykorzystywany będzie również dla formatów HDV oraz HDTV.
CECHY: Nośnik HD DVD jest konkurencją dla Blu-ray\\\'a. Pomimo gorszych parametrów posiada pewną zaletę - pierwsza warstwa nośnika może być identyczna z warstwą standardowej płyty DVD. Zapewnia to kompatybilność z odtwarzaczem DVD na poziomie pierwszej warstwy.
24. Minidisc
MiniDisc (MD)
dyskowy nośnik danych cyfrowych, zwykle stosowany do zapisu dźwięku. Technologię MD zaprezentowała w 1991 roku firma Sony. W 1993 roku został zaprezentowany standard MD Data do przechowywania danych komputerowych, nie zyskał on jednak popularności, tak więc dzisiaj MD stosowane są głównie do zapisu dźwięku. Dysk zamontowany jest na stałe w kasetce (68mm x 72mm x 5mm) z zasuwką, podobnie do 3.5-calowej dyskietki. Płyty audio dostępne są w dwu wariantach: tłoczone (z gotowym programem) oraz zapisywalne. Tłoczone MD są zbliżone w budowie i zasadzie działania do tłoczonych płyt CD. Nagrywalne MD wykorzystują zapis magnetooptyczny i mogą być zapisywane wielokrotnie; Sony utrzymuje, iż jedną płytę można nadpisać około 1 miliona razy. Obecnie na rynku dostępne są płyty mieszczące 60, 74 i 80 minut Sygnał audio na MD jest skompresowany w formacie ATRAC, podczas gdy na płycie CD stosuje się 16-bitowy format PCM.
25. Universal Media Disc
NAZWA: Universal Media Disc
WYPRODUKOWANE: 2004/2005 przez Firmę Sony przeznaczone na jednąch z jej konsol PSP.
CECHY: Mieści się na nim 1.8 gigabajtów danych.
ZASTOSOWANIE: przeznaczone na gry, filmy, albo muzykę, przeznaczone głównie dla konsoli PSP
V. Pamięć taśmowa
1. Taśma magnetyczna
A) ZASTOSOWANIE: Magnetofony szpulowe, kasety audio, mikro kasety używane w dyktafonach i sekretarkach automatycznych, kasety VHS.
B) ROK POWSTANIA:
C) CECHY:
- Wysoka gęstość zapisu, taśma w szpilu może mieć nawet kilometr długości wciąż zajmując stosunkowo niewiele miejsca.
- Łatwość rejestracji i kasowania zapisu sprawiła, że przez długi czas była podstawowym nośnikiem informacji.
D) BUDOWA: Taśma wykonana z tworzywa sztucznego pokryta jest granulkami materiału ferromagnetycznego (najczęściej tlenki żelaza i chromu)
VI. ROMy
1. ROM
A) NAZWA: Read-Only Memory, czyli Pamięć Tylko Do Odczytu
B) ZASTOSOWANIE: Komputery osobiste, kalkulatory, drukarki, oraz każde urządzenia, które wykorzystują z góry zaprogramowane układy pamięci.
C) ROK POWSTANIA: 1970, wynalezione przez firmę Intel.
D) CECHY:
- Pamięć jest nieulotna, czyli nie jest kasowana po odłączeniu prądu.
- ROM jest bezpieczny, ze względu na to, iż nie może być przypadkowo przeprogramowany.
- Zawartość pamięci ROM jest zapisywana w trakcie produkcji.
- Duża gęstość zapisu
E) BUDOWA: Zalana silikonem struktura stworzona przy użyciu tranzystorów, których włączenie daje logiczną 1 a wyłączenie 0.
2. PROM
A) NAZWA: Programmable ROM, czyli Programowalny ROM
B) ZASTOSOWANIE: Używane przez firmy, które masowo wytwarzają ROMy, ale zmieniają zapisywaną do nich zawartość, np. w urządzeniach peryferyjnych komputerów.
C) ROK POWSTANIA: W 1971 zaczęły być szeroko dostępne.
D) CECHY:
- Jest nieulotna.
- Bezpieczna w użytkowaniu, ale błąd przy zapisie daje wadliwy PROM.
- Duża gęstość zapisu.
- Sprzedawane jako czyste, do zapisu służą specjalne programatory.
E) BUDOWA: Zapis odbywa się dzięki użyciu odpowiedniego wysokiego napięcia do przepalenia diód znajdujących się w matrycy pamięciowej PROM. Diód nie można \\\"ożywić\\\".
3. EPROM
A) NAZWA: Erasable PROM, czyli Kasowalny PROM.
B) ZASTOSOWANIE: Wszelkie układy, do których trzeba dostosowywać i zmieniać układy pamięciowe.
C) ROK POWSTANIA: Na rynek weszły w roku 1971.
D) CECHY:
- Może być kasowany.
- Jeden układ może być wykorzystywany do różnych celów.
- Wymaga ultrafioletu do przeprogramowania.
E) BUDOWA: Układy EPROM posiadają na wierzchu szybkę, przez którą są naświetlane ultrafioletem, co ustawia wszelkie bity na 1, potem można zaprogramować EPROM jak PROM.
4. EEPROM
A) NAZWA: Electrically Erasable PROM, czyli PROM Elektrycznie Kasowalny, bądź EAROM, czyli Electrically Alterable ROM - Elektrycznie Zmienialny ROM.
B) ZASTOSOWANIE: Głównie używane są w BIOSach, by móc je uaktualniać spod poziomu programu.
C) ROK POWSTANIA: ok. 1978
D) CECHY:
- Każdy bajt może być kasowany elektrycznie w urządzeniu w którym jest stosowana pamięć.
- Wystarczy jeden cykl zapisu do zaprogramowania dowolnego bajta.
- Idealny do modyfikacji istniejącej zawartości pamięci.
- Wytrzymuje około 100tys. przeprogramowań.
5. Flash EEPROM
A) Nazwa: Flash w tym wypadku oznacza szybki EEPROM
B)Pamięci Flash w odróżnieniu od zwykłych EEPROM mogą zapisywać lub kasować jednocześnie wiele komórek, w związku z czym czas operacji jest znacznie krótszy
