KLASYFIKACJA POLUTANTÓW I ICH CHARAKTERYSTYKA
1. Toksyczność substancji chemicznych
Substancja toksyczna (substancja szkodliwa) jest to taka substancja chemiczna, która posiada zdolność wywołania szkodliwych efektów – uszkodzeń w organizmach żywych,
w tym u człowieka. Możliwość wystąpienia efektu działania toksycznego jest zależna od działającej dawki.
2. Skażenia czyli polutanty
Polutanty to substancje, lub zespół warunków, wywołujących stres w organizmie, populacji, społeczności lub ekosystemie. Wyróżniamy polutanty:
• nie-progowe (stopniowe)- to czynniki, które są potencjalnie szkodliwe w każdej ilości,
• progowe- to czynniki, które prowadzą do szkodliwych skutków jeśli ich ilość jest mniejsza/większa od pewnej wartości progowej.
B- nie-progowe (chemikalia, metale ciężkie, inne ).
A- progowe (fosfor, azot, witaminy, minerały, wapń, żelazo, cynk, inne)
Źródło: dr inż. Renata Kalicka, Politechnika Gdańska, Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki, Katedra Elektroniki Medycznej i Ekologicznej.
Chcąc rozwinąć nieco pojęcie polutantów można powiedzieć, że są to wszystkie czynniki zanieczyszczające organizm, materia nieożywiona, zaburzająca jego pracę. Kiedy takie czynniki inwazyjne dostają się do naszego ciała, organizm musi podjąć walkę w celu ich usunięcia. Substancje te mogą znajdować się we wdychanym powietrzu, spożywanych napojach i posiłkach, jak również w produktach kosmetycznych, farmakologicznych lub plombach stomatologicznych czy soczewkach kontaktowych.
Podstawowe polutanty działające niekorzystnie na organizm człowieka:
• solwenty,
• metale ciężkie,
• mikotoksyny,
• toksyny fizyczne,
• toksyny chemiczne,
• substancje farmakologiczne.
3. Krótka charakterystyka poszczególnych grup polutantów
3.1. SOLWENTY czyli rozpuszczalniki
Większość innych rozpuszczalników, poza wodą, rozpuszcza tłuszcze biorące udział
w formowaniu błon komórkowych, a szczególnie błon komórek nerwowych- podstawy sprawnego systemu nerwowego. Takie rozpuszczalniki zagrażają procesom życiowym naszych organizmów.
Najgroźniejszy jest benzen, który dostaje się do grasicy i rujnuje system immunologiczny. W przypadku obecności w organizmie benzenu, przywra jelitowa może rozwinąć się w grasicy, stwarzając dogodne warunki do rozwoju wielu chorób (przywry . to pasożyty ludzi i zwierząt, którymi można zarazić się w wyniku spożycia surowej lub niedostatecznie ugotowanej ryby, skorupiaków i roślinności).
Następny niebezpieczny solwent to alkohol propylowy, który gromadzi się
w wątrobie. Jest przyczyną zmian nowotworowych - wywołuje stany rakowe w innych, nawet odległych od wątroby narządach.