Strona wspólnotowa, w swoim stanowisku negocjacyjnym zakłada od początku akcesji części dopłat bezpośrednich dla rolników.
1. Polska otrzyma od UE 25% dopłaty bezpośrednie dla rolnictwa w pierwszym roku akcesji i 10 letni okres przejściowy na dojście do ich pełni. Wysokość dopłat bezpośrednich wynika z faktu iż objęcie polskich rolników wysokim systemem wsparcia finansowego WPR spowoduje znaczny wzrost produkcji rolnej w Polsce, co może doprowadzić do zakłóceń rynku UE m. in. obawy rolników unijnych, że polskie tanie towary po akcesji zaleją rynek unijny.
Przez 5 lat podstawą otrzymania dopłat będzie posiadanie pola nadającego się do uprawy o powierzchnie powyżej 0,3 ha. Jeżeli Polska nie zdoła zbudować systemu kontroli produkcji żywności JACS do 2004r. Jeśli w 2009r. system nadal nie będzie sprawny, wielkość dopłat przestanie rosnąć.
2. UE przewiduje finansową pomoc w wysokości 2250 euro (tj. 8200 zł)na modernizację małych gospodarstw. Jeżeli przedstawią one biznes plan
i przez 3 lata będą mogły korzystać z tych pieniędzy.
3. Polska musi rozbudować system administracyjny na szczeblu lokalnym i centralnym. Zdolnym do otrzymywania i wykorzystywania funduszy strukturalnych. Jest to podstawowy warunek, który musi spełnić Polska wynikający z istnienia dużej liczby aktów prawnych regulujących funkcjonowanie WPR, w zakresie produkcji i obrocie towarów. Powstałe struktury będą niezbędne do rejestrowania wniosków producentów o dotacji, kontrolowanie przestrzegania reguł wydatkowania funduszy wspólnotowych, sprawnego funkcjonowania mechanizmów interwencji rynkowej. Niezbędne będzie również m.in. wydrożenie Zintegrowanego Systemu Zarządzania i Kontroli w Rolnictwie oraz rejestru zwierząt. Dostosowania te będą musiały zostać przeprowadzone głównie z polskich środków. Polska powinna tu szukać oszczędności i realizacji przez wybranie najwłaściwszego wzorca systemu instytucjonalno – administracyjnego, dostosowanego do specyfiki polskiego rolnictwa.
4. UE udzieli Polsce na rozwój rolnictwa, ale na poziomie nie obciążającym budżetu Unii Europejskiej. Wynika to z obawy, że członkowie UE będą zmuszeni do płacenia wyższych podatków co w efekcie może spowodować mniejsze poparcie dla wejście Polski do UE w wyznaczonym roku.
W związku z tym Polska musi pokrywać ze swojego budżetu państwowego części kosztów związanych z rozwojem rolnictwa.
5. W przyjętym programie Agend 2000, opracowany na lata 2000 – 2006, nie uwzględniono środków na dopłaty bezpośrednie dla rolników z nowo przyjętych krajach. W związku z tym w budżecie UE nie będzie pieniędzy na dopłaty bezpośrednie, w momencie przyjęcie do UE nowych członków.
Program ten obejmuje rozwój obszarów rolniczych. Obejmuje on ważne propozycje reform WPR. Przyjęty dokument reform w dziedzinie WPR dotyczy okresu 2000 – 2006 i przewiduje zmiany większości rynków rolnych UE oraz rozwój obszarów wiejskich.
6. Po akcesji Polski do UE zmniejszą się kształtowania przez Rząd RP polityki rolnej i przekazanie kompetencji organom UE. Polska będzie podobnie jak inne państwa członkowskie miała ograniczoną swobodę decydowania o wielkości środków finansowych z budżetu UE trafiających do poszczególnych rolników. Gdyż ilość tych środków wynika z ustawodastwa UE, które określa stawki dotacji na jednostkę powierzchni lub sztuki pogłowia.
7. Zbyt wysokie dotacje bezpośrednie dla polskich rolników mogą spowodować wzrost dochodów rolników zwłaszcza drobnych co nie spowoduje rozwoju gospodarstw ponieważ dodatkowe dochody zostaną przeznaczona na konsumcję, a nie na inwestycje. Ponadto wzrost dochodów w rolnictwie spowoduje zatrzymanie procesu modernizacji polskiej wsi, gdyż rolnikom nie będzie się opłacać opuszczać rolnictwa.
8. Polscy producenci rolni przed wejściem Polski do UE muszą się liczyć z coraz mniejszymi możliwościami zbytu na eksport i na rynku krajowym produktów rolnych nie odpowiadających wysokim standardom jakościowym i zdrowotnym. Jednakże objecie polskiego rolnictwa instrumentami WPR zapewni rolnikom stabilność dochodów. Korzyści te odnoszą się polskich konsumentów, którzy z nich skorzystają.
9. Ograniczenie dotacji a UE dla polskiego rolnictwa, ale zapewnienie szczególnego „parasola” ochrony WPR wysokich cen skupu i dochody dla polskich rolników. Jednakże UE nie chroni przed konkurencją wewnątrz UE.
UE stosuje daleko posunięte ograniczenia i interwencję w warunki finansowania rolnictwa. Ograniczenia swobody prowadzenia działalności gospodarczej w rolnictwie oraz interwencjonizm w rolnictwie prowadzą do znacznego obniżenia finasowego podatków i konsumentów UE, skrępowania swobody funkcjonowania gospodarstw rolnych w UE, a jednocześnie wymaga redystrybucji dochodów przez transfery budżetowe. Prowadzi to do przeznaczenia
STANOWISKO POLSKI
W stanowisku negocjacyjnym strona polska stwierdza, że polscy rolnicy powinni zostać objęci wszystkimi instrumentami WPR w tym również dopłatami bezpośrednimi.
1. 100% dopłat bezpośrednich dla polskich rolników.
Bez tej wielkości dopłat dla polskich rolników nie będzie miejsca na unowocześnienie produkcji i modernizacje rolnictwa. Utrzymanie ich na poziomie proponowanym przez UE oznacza, że blisko polowa obecnie istniejących w Polsce gospodarstw będzie musiała przestać istnieć, żeby dać miejsce na rynku na rozwój większych i nowocześniejszych gospodarstw.
2. w dniu akcesji w Polsce będzie działał system prawno- administracyjny pozwalających na korzystanie przez polskich rolników ze wszystkich instrumentów WPR, w tym płatności bezpośrednich.
Objęcie polskiego rolnictwa instrumentami WPR w tym dopłatami bezpośrednimi, przyczyni się do wzrostu dochodów polskich rolników. Spowoduje zachowanie pracy na polskiej wsi i źródeł ich dochodów dla ich mieszkańców.
3. Ograniczenie lub nie objęcie poziomu płatności bezpośrednich dla polskich rolników spowodowałyby znaczące pogorszenie się ich pozycji konkurencyjnej w stosunku do rolników z obecnych krajów UE. Co doprowadziłoby do upadku wielu gospodarstw i bezrobocie na wsi.
4. Dopłaty bezpośrednie z UE mogłyby zostać wykorzystane w restrukturyzacji polskiego rolnictwa, ale również restrukturyzacji produkcyjnej tak by wytworzyć te produkty, które znajdą nabywcę, a także w rozwoju upraw ekologicznych, które w wyniku kryzysu związanego z BSB i pryszczycą są coraz bardziej popularne.
5. Krótszy okres dofinansowania całości dopłat bezpośrednich z budżetu UE po akcesji ( 3 lata). Spowoduje on szybszy rozwój polskiego rolnictwa, zwiększenia jego konkurencyjności z krajami UE.
6. Jeżeli dłuższy okres przejściowy na dochód do pełni dopłat to w Polsce utrzymanie się ceł żywności importowanej z UE po akcesji.
7. Dofinansowanie z budżetu UE do poszczególnych działów produkcji rolnej (np. mleka, skrobi ziemniaczanej, cukru) ustalone przez Polskę (Dane statystyczne)
8. Wykorzystanie pomocy UE w obaleniu negatywnego stosunku do akcesji Polski do UE. Wynika to z jednej strony pozytywnego oceniania przez rolników mechanizmów WPR, lecz z drugiej strony obawiają się, że doprowadzi ona do upadku polskiego rolnictwa. Uważają ją oni, że po akcesji sytuacja polskich rolników będzie trudniejsza niż obecnie oraz, że koncentracja z produktami pochodzącymi z krajów UE nie będzie oparta na uczciwych zasadach. I tak też Badania Instytutu Spraw Publicznych wykazują, że tylko 10% rolników i mieszkańców wsi uważa się za dobrze poinformowanych o sprawach dotyczących UE, a ok. 30% posiada żadnych informacji na ten temat.
Ad. 6. Wynika to z trudnej sytuacji ekonomicznej polskich wsi, która jest bardzo zła. Kondycja finansowa gospodarstw rolnych jest dramatyczna, ceny produktów na rynku rolnym dalekie
