Hokej na slegach ( rodzaj sanek, zastępujący łyżwy) to jedna z najbardziej widowiskowych dyscyplin sportowych, uprawianych przez osoby niepełnosprawne. Jest to sport typowo męski, przeznaczony jedynie dla sportowców z porażeniem lub amputacja co najmniej jednej kończyny dolnej. Zasady gry nie różnią się zasadniczo od hokeja na lodzie sprawnych. Dozwolona jest gra ciałem. Zawodników obowiązuje pełna osłona twarzy, używają dwóch krótkich kijów hokejowych, którymi wykonywane są strzały, podania. Zawodnik odpycha się też nimi, nadając kierunek jazdy.
Zasady gry:
Mecz dzieli się na trzy tercje po 15 minut każda. Do gry służy wykonany z twardego kauczuku krążek, który zawodnicy trącając kijami starają się wbić do bramki przeciwnika. Na lodzie może przebywać do 6 zawodników jednej drużyny( pięciu w polu bramkarz). Cała drużyna musi mieć do 15 zawodników. Hokej jest grą, w której wiele zagrań jest dozwolonych. Zawodnik nie ma obowiązku zagrywać krążka kijem, może zagrać łyżwą, ręką itd. Krążka nie można zagrać ręką do zawodnika z tej samej drużyny (powoduje to wznowienie), ani kijem podniesionym powyżej ramion (także powoduje wznowienie). Bramkę można zdobyć tylko kijem.
Wznowienie w hokeju ma miejsce po każdej przerwie w grze oraz przy rozpoczynaniu wszystkich trzech tercji. Wznowienie przeprowadza się na jednym z dziewięciu punktów wzowień (o tym, w którym punkcie będzie miało wznowienie decyduje przez co została spowodowana przerwa). We wznowieniu bierze udział dwóch zawodników przeciwnej drużyny, którzy są zwróceni do siebie twarzami i walczą o krążek rzucony przez sędziego.
Zmiany w grze dokonywane są w jej trakcie, nie ma potrzeby czekać na przerwę w grze, istotne jest, aby na lodowisku cały czas znajdowało się nie więcej niż sześciu graczy jednej drużyny.
Niedozwolony udział zawodnika przekraczającego w danej chwili dozwoloną ilość graczy uprawnionych do gry jest karany dwuminutową karą techniczną drużyny, która dokonała przekroczenia. W przypadku, gdy krążek zniknie z pola widzenia sędziego (np. wypadnie w trybuny, jeden z zawodników zasłoni go na dłużej niż trzy sekundy, bramkarz przykryje ciałem itp.) gra jest przerywana i następuje wznowienie. Dwóch graczy z przeciwnych drużyn staje naprzeciw siebie (ang. face-off) i próbują wywalczyć krążek, gdy sędzia rzuci go między nich. Gdy drużyna straci bramkę, również następuje wznowienie (w centrum tafli), a więc drużyna nie zyskuje automatycznie przywileju posiadania krążka po utracie gola.
Spalony:
Spalony (ang. offside) występuje, gdy zawodnik znajdzie się w tercji przeciwnika przed krążkiem wbitym tam przez jego partnera z drużyny. Wówczas gra wraca do tercji środkowej. W niektórych rozgrywkach występuje tzw. "tag-up offside" czyli odłożony spalony. Oznacza to, że gracz znajdujący się na pozycji spalonej może z niej uciec, czyli wycofać się do strefy neutralnej, a następnie ponownie wjechać do strefy obronnej rywala.
Uwolnienie:
Uwolnienie (ang. icing) występuje, gdy gracz wybije krążek z własnej połowy (własnej tercji i połowy tercji środkowej) na połowę przeciwnika tak, że krążek minie linię bramkową, ale drużyna przeciwna nie będzie miała możliwości go dotknąć. Gra wraca do tercji obronnej drużyny popełniającej faul.. Uwolnienia nie będzie gdy krążek z własnej połowy wybije zespół grający w osłabieniu.
Rzut karny:
Rzut karny wykonuje się, gdy zawodnik zostanie faulowany, gdy przed nim znajduje się już tylko bramkarz przeciwnika. Pozostali gracze zjeżdżają z lodowiska, pozostaje tylko bramkarz strony faulującej, zawodnik poszkodowany i krążek, umieszczony na środku lodowiska. Zawodnik może w dowolny sposób przejąć krążek, podjechać pod bramkarza i oddać strzał.
Zabroniona strefa gry bramkarza:
Przepis, który zabrania bramkarzom grania krążkiem za linią bramkową z wyjątkiem pola w kształcie trapezu, znajdującego się za bramkami. Bramkarz, który złamie ten przepis, zostaje ukarany karą.
Kary:
Gdy jeden z zawodników popełni wykroczenie, sędzia podnosi rękę nie przerywając gry, dając przywilej korzyści poszkodowanym. Oznacza to, że w chwili, gdy drużyna faulująca dotknie krążka, gra zostanie przerwana. Do tego momentu poszkodowani mogą atakować bez obawy utraty bramki (z tego powodu w takiej sytuacji bramkarz poszkodowanych może zjechać do swojego boksu, a w jego miejsce może wejść na lodowisko inny zawodnik z drużyny, zwiększając tym samym szanse faulowanych na strzelenie bramki). Gdy fauluje zawodnik drużyny atakującej kara jest odgwizdywana natychmiast.
Gdy wreszcie drużyna faulująca dotknie krążka, sędzia przerywa grę, a zawodnik faulujący otrzymuje karę. Kara oznacza, że na pewien czas zawodnik ten znajdzie się na ławce kar, a jego drużyna będzie grała w osłabieniu, z jednym graczem mniej. Kary mogą być: mniejsze (2 minuty), większe (5 minut), kara meczu (oprócz wcześniejszych dwóch, czyli np. kara 2 minuty kara meczu).
Jeżeli drużyna grająca w osłabieniu straci bramkę, anulowana jest kara jednego z zawodników (może on wrócić na lód). Zawodnik nie może po stracie bramki przez jego drużynę wyjść z boksu kar gdy został ukarany karą większą ? 5 minut. W takiej sytuacji musi odsiedzieć całą karę.
Zachowania, za które przyznawane są kary:
? zahaczanie
? spowodowanie upadku przeciwnika
? atak kijem trzymanym oburącz
? przeszkadzanie
? trzymanie przeciwnika
? trzymanie kija przeciwnika
? niebezpieczna gra wysoko uniesionym kijem
? nadmierna ostrość w grze
? udział w grze większej liczby zawodników niż dozwolona w danym momencie
? niesportowe zachowanie
? uderzanie kijem
? kłucie kijem
? atak łokciem
? atak z tyłu
? podcinanie
? wrzucenie na bandę
? natarcie
? opóźnianie gry
? celowe poruszenie bramki
? celowe wybicie krążka za bandę
? celowe rzucenie kija w stronę krążka
? gra złamanym kijem
? używanie nieprzepisowego sprzętu i wyposażenia .
Lodowisko:
Plac gry stanowi otoczone bandami lodowisko podzielone na 3, oddzielone od siebie liniami niebieskimi, części zwane tercjami. Dodatkowo, do boiska włącza się także ławkę rezerwowych oraz ławkę kar.
Tercja - część pola gry (około 1/3 długości lodowiska). Przed bramką każdej z drużyn znajduje się jej tercja obronna, a pomiędzy nimi - tercja środkowa, przedzielona pośrodku linią środkową. Tercje oddzielone są od siebie liniami koloru niebieskiego. Linia środkowa jest czerwona, podobnie jak dwie linie bramkowe. Wg przepisów międzynarodowych każda z trzech tercji mierzy 17,67 metra, a za liniami bramkowymi na obu końcach lodowiska znajdują się wąskie strefy końcowe szerokości 4 metrów. Ogółem lodowisko hokejowe ma - licząc wszystkie trzy tercje i obie strefy końcowe - 61 metrów długości . Szerokość lodowiska wynosi 30 metrów, przy czym w strefach końcowych - wobec zaokrąglenia band w narożnikach (promień zaokrąglenia wynosi około 8,5 m,) .
Hokej jest sportem dla twardzieli, a hokej na sledgach to podwójne wyzwanie. Zawodnicy IKS Atak Elbląg solidnie trenują, bo - jak w każdym sporcie - wygrywają najlepsi. Marzeniem trenera jest tak wyszkolić drużynę, by za dwa lata wystartować na zimowej paraolimpiadzie w Vancouver! Integracyjny Klub Sportowy Atak Elbląg to jedyna w Polsce drużyna niepełnosprawnych hokeistów. - Po paraolimpiadzie w Salt Lake City głośno było o Polaku, hokeiście, który został królem strzelców i wspólnie z amerykańską drużyną wywalczył wówczas złoty medal.
- Gram w hokeja ponad 12 lat - mówi Sylwester Flis, trener hokeistów. - W 1994 wraz z rodzicami wyjechałem do Stanów Zjednoczonych. Właśnie tam kolega przekonał mnie do hokeja i tak zacząłem trenować z Amerykanami. Moim marzeniem było, by ktoś z Polski skontaktował się ze mną, bym mógł z rodakami podzielić się wyjątkową wiedzą, którą posiadam. Wiedziałem, że kiedyś w ojczystym kraju powstanie drużyna hokeistów i będą mnie potrzebować.
Jest coraz lepiej
- Trenujemy trzeci sezon i z dumą muszę przyznać, że jest coraz lepiej - mówi Sylwester Flis, trener i jednocześnie najlepszy zawodnik drużyny. - Niedawno wróciliśmy z Włoch, gdzie pokonaliśmy miejscowe kluby, co uważam za niemały sukces. Obecnie jesteśmy w trakcie obozu szkoleniowego, codziennie późnym wieczorem trenujemy na elbląskim lodowisku, a w szkoleniu pomaga nam Tomek Heltman, sędzia Polskiej Ligi Hokeja. Muszę przyznać, że władze Elbląga są nam bardzo przychylne, nie tylko mamy możliwość wielogodzinnego korzystania z lodowiska, również dostosowali taflę do potrzeb naszego hokeja. W listopadzie wyjeżdżamy do Szwecji, gdzie w Sztokholmie zmierzy się 8 europejskich drużyn, a już w grudniu w Elblągu odbędzie się Międzynarodowy Turniej Hokeja.
Mecze hokeistów na sledgach są emocjonujące. Sam hokej jest sportem dla twardzieli, a chłopacy z Ataku właśnie tacy są. Czasem ich mecze bywają bardziej zaciekłe niż zdrowych hokeistów, a kolce, które mają przy kijkach, służą również do wytrącania rywali z równowagi. Podziwiam ich za samodyscyplinę i sportowy zapał.
Spełniają swoje marzenia.
Hokeiści na sledgach z IKS Atak Elbląg są kadrą polski w tej dyscyplinie. Obecnie drużyna liczy 15 zawodników, wciąż prowadzony jest nabór.
- Planujemy stworzyć drugą drużynę, na południu Polski - mówi Sylwester Flis. - Zdzisław Sędziak pochodzi z Katowic i już zaczyna działać, by i tam rozpowszechnić hokeja na sledgach. Wielu z nas w sezonie letnim gra w siatkówkę na siedząco, a jesienią i zimą w hokeja. Robert Wątor jest mistrzem świata w nartach biegowych, Piotrek Truszkowski całkiem niedawno wdrapał się na Kilimandżaro, wielu spełnia swoje marzenia... Chciałbym, by nasza drużyna stawała się coraz lepsza, by zdobywała punkty. Moim najbliższym marzeniem jest, by hokeiści Ataku zakwalifikowali się na paraolimpiadę w Vancouver w 2010 roku, a tym największym, ostatecznym marzeniem to, aby kiedyś powalczyć o medal paraolimpijski.
Drużyna liczy 15 zawodników. Są to: Sylwester Flis, Jan Maliszak, Marcin Hebda, Sylwester Czyż, Łukasz Ciuła, Krzysztof Wojtaszek, Zbigniew Kempiński, Robert Wątor, Andrzej Młynarczyk, Arkadiusz Zoga, Piotr Truszkowski, Zdzisław Sędziak, Jacek Kozłowski, Tomasz Woźny, Jarosław Czyżewski.
Brąz w Sztokholmie dla hokeistów:
Hokeiści elbląskiego Ataku zajęli trzecie miejsce w silnie obsadzonym międzynarodowym turnieju.
Turniej ten odbył się w dniach 30.10 - 2.11.2008 roku w Szwecji, w Sztokholmie. Najwięcej bramek dla Ataku zdobył bardzo doświadczony Sylwester Flis. Trzecie miejsce to kolejny sukces elbląskich hokeistów.
Sekcja ta powstała 2 lata temu. Hokeiści Ataku fenomenalnie grali w grupie eliminacyjnej, wygrywając trzy mecze: 3:2 z Nacką Szwecja, 5:1 z Ice Lions Niemcy i 10:0 z reprezentacją Finlandii.
IKS Atak miał możliwość wystąpić w finale szwedzkiego turnieju, ale w półfinale nie dał rady reprezentacji Estonii. Mecz rozpoczął się dla elblążan beznadziejnie. Estończycy prowadzili już 3:0, ale elblążanie odrobili straty w drugiej tercji i przegrywali już tylko 5:3. W kolejnych minutach lepsi byli jednak rywale, wygrywając ostatecznie 7:4. Ciekawy przebieg miał także mecz o brąz. Elblążanie przegrywali 0:2, ale wygrali z Nacką Sztokholm 3:2.
Podsumowanie:
Niepełnosprawny hokeista po lodzie porusza się na tak zwanym sledgu przypominającym sanki na łyżwach. Każdy zawodnik ma dwa kijki hokejowe, które służą do prowadzenia krążka, ale dodatkowo zakończone są kolcami, by łatwiej poruszać się po lodzie. Zasady hokeja są niemal takie same jak w stojącej wersji.
Dyscyplina ta uczy niepełnosprawnych pracy w grupie( drużynie), wzmacniane są mięśnie tułowia, kończyn górnych, niepełnosprawni poruszają się z niespotykana dla nich prędkością.
