Wynalazca Wynalazek, odkrycie
Tomasz Edison Elektryczność (żarówka)
George Stepkenson Kolej (powóz)
Etiene Lenoir Samochód (silnik spalinowy)
Bracia Wright Samolot
Robert Fulton Statek parowy
Samuel Morse Telegraf
Aleksander Graham Bell Telefon
Wilhelm Roentgen Promienie roentgena
Maria Skłodowska- Curie Pierwiastki promieniotwórcze (polon, rad)
Ludwik Pasteur Odkrycie bakterii
Marconi Radio
Bracia Lumiere Kinematograf
Emil Berliner Gramofon
zabór pruski
Najważniejsze miasta: Poznań, Gdańsk, Opole
Charakterystyka zaboru:
- dobrze rozwinięte rolnictwo
- liczne zakłady górnicze, hutnicze i metalowe na Śląsku
- dobrze rozwinięta sieć kolejowa
zabór rosyjski
Najważniejsze miasta: Warszawa, Lublin, Bialystok
Charakterystyka zaboru:
- liczne zakłady włókiennicze, górnicze, hutnicze i metalowe
- średnio rozwinięta siec kolejowa
zabór austriacki (Galicja)
Najważniejsze miasta: Kraków, Lwów
Charakterystyka testu:
zacofana, biedna wieś
- słabo rozwinięta sieć kolejowa
- możliwość swobodnego rozwoju kultury i nauki polskiej
- rafinerie i kopalnie soli
Adam Mickiewicz Pan Tadeusz
Juliusz Słowacki Kordian
Fryderyk Chopin Polonezy, mazurki, nokturny
Bolesław Prus Lalka
Eliza Orzeszkowa Nad Niemnem
Stanisław Moniuszko Opery: "Halka" i "Straszny Dwór"
Jan Matejko Bitwa pod Grunwaldem, Hołd Pruski
Henryk Sienkiewicz Trylogia (Ogniem i mieczem, Potop, Pan Wołodyjowski), Krzyżacy, Quo Vadis
Józef Chełmoński Tematyka obrazów- życie i kultura ludu polskiego
Maria Konopnicka Rota
Artur Grottger Tematyka obrazów- tragedia powstania styczniowego
Stanisław Wyspiański Dramaty: "Noc listopadowa", "Wesele", "Warszawianka"
Fabryka- zakład produkcyjny z praca zmechanizowaną
Maszyna parowa- urządzenie wykorzystujące energię pary wodnej skonstruowane przez Jamesa Watta
Trójpolówka- stosowany w średniowieczu i pierwszych wiekach nowożytnych system uprawy ziemi
Płodozmian- system uprawy stosowany współcześnie
Proletariat- robotnicy pracujący w fabrykach
Burżuazja- właściciele fabryk
Wiosna ludów (1848-1849)- szereg prób rządów absolutnych
Warsztat rzemieślniczy- niewielki zakład, w którym mistrz z czeladnikami i uczniami wytwarza produkty
Manufaktura- zakład, w którym praca ręczna została podzielona tak, aby każdy z pracowników wykonywał inna czynność
Urbanizacja- szybki rozwój miast wynikający z rozwoju gospodarczego
Rewolucja przemysłowa- przejście od pracy ręcznej do stosowania systemu pracy zmechanizowanej
Uwłaszczenie- nadanie własności ziem chłopom?
Praca organiczna- działanie na rzecz gospodarki, kultury i nauki podczas III rozbioru polski
Germanizacja- proces wynaradawiania w zaborze pruskim, polegający na zakazaniu używania języka polskiego, próbowaniu, by Polacy zapomnieli o swojej kulturze i niepodległej ojczyźnie
Rusyfikacja- proces wynaradawiania w zaborze rosyjskim, polegający na zakazaniu używania języka polskiego, próbowaniu, by Polacy zapomnieli o swojej kulturze i niepodległej ojczyźnie
rugi pruskie- usunięcie z państwa pruskiego polskich robotników, przybyłych do pracy z zaboru austriackiego i rosyjskiego
DATY
• 1769r.
