Protokół, wypełniony. Potrzebny do diagnozy dysleksji dla starszych uczniów
PROTOKÓŁ BADANIA UMIEJĘTNOŚCI PISANIA wg J. Mickiewicz
Wiek, klasa …15 lat, klasa II gimnazjum
I. Charakterystyka błędów występujących w pisaniu na podstawie sprawdzianów pisania ze słuchu
a Błędy symptomatyczne dla zaburzeń funkcji wzrokowej i pamięci wzrokowej Załącznik Nr 2
1 Mylenie liter o podobnym kształcie a-o, l-ł-t, n-r, m-n, u-y, u-w, e-ę, a-ą -
2 Mylne odtwarzanie położenia liter b-p, b-d, d-g, p-g, m-w, n-u -
3 Pomijanie drobnych elementów graficznych liter (znaki dialektyczne „ogonki, ą, ę) +
4 Błędy typowo ortograficzne u-ó, ż-rz, h-ch +
5 Różnicowanie liter dużych dużych małych +
6 Mylenie liter rzadziej używanych H-F-L -
7 Inne błędy-
Liczba błędów 3
b Błędy symptomatyczne dla zaburzeń funkcji słuchowej, w tym słuchu fonematycznego
1 Zniekształcanie struktury wyrazu
Opuszczanie liter +
Opuszczanie końcówek lub cząstek wyrazów, zmienianie +
Dodawanie liter -
Podwajanie liter -
Przestawianie kolejności liter -
Zniekształcanie pisowni całego wyrazu +
Łączna i rozdzielna pisownia +
Mylenie liter – odpowiedników głosek zbliżonych fonetycznie: b-p, w-f, g-k, dz-c, sz-s, i-y -
Mylenie wyrazów podobnie brzmiących -
2 Błędy typowo ortograficzne, wiążące się ze słabą precyzją w różnicowaniu słuchowym dźwięków dźwięków zaburzonym kojarzeniem słuchowo – wzrokowo – słuchowym
Zmiękczenia +
Utrata dźwięczności -
Różnicowanie i-j -
Różnicowanie ą, ę z om, on, em, en +
3 Inne – opuszczanie lub zmienianie wyrazu na inny (+)
Liczba błędów 7
Łączna liczba błędów w tekście 39
II. Ogólna ocena samodzielnych wytworów pisemnych (załącznik 3 i 4)
o Treść - dobra,
o Kompozycja – zachowuje podział na wstęp, rozwinięcie i zakończenie; tekst jasny, klarowny. Mała ilość znaków interpunkcyjnych Poprawność zaznaczonych akapitów negatywnie wpływa na wizualną ocenę pracy.
o Poprawność stylistyczna, gramatyka, interpunkcja: Stylistyka średnia, często wtrąca „gwarowe” powiedzenia; błędów gramatycznych niewiele; interpunkcja – bardzo słaba, przecinki ogranicza do minimum (również przepisując tekst), często brakuje kropek i dużych liter, właściwie, niczym nie rozgranicza zdań. W tekście zdarzają się jeszcze sporadycznie wykrzykniki, innych znaków interpunkcyjnych nie zauważam…
o Błędy ortograficzne i inne – dużo błędów, głównie przy pracy samodzielnej. Ilość błędów maleje, gdy uczeń zwraca na nie szczególną uwagę. Przy przepisywaniu tempo pisania maleje około pięciokrotnie. Uczeń nie rozumie prawie nic z tekstu, który właśnie skończył przepisywać.
o Liczba popełnionych błędów w pracach z badań: Błędów jest bardzo dużo.
III. Analiza wytworów szkolnych z różnych lat nauki (załącznik nr 7)
a Ocena częstotliwości występowania błędów
1 Błędy nieliczne (nie odbiegające częstotliwością od przeciętnie spotykanych w pracach uczniowskich
2 Błędy dość liczne +
3 Bardzo nasilone występowanie błędów
b. Charakter błędów
1. Typowo ortograficzne – pchaż, opanój się, chodzom, poglondy, spirzowe…
2. symptomatyczne dla zaburzeń funkcji percepcyjno – motorycznych m.in.:
o mylenie wyrazów o podobieństwie graficznym -
o mylenie liter o podobieństwie graficznym -
o opuszczanie detali graficznych – częste
o mylenie liter – odpowiedników głosek zbliżonych fonetycznie: zskończyła
o trudności z zapisem wyrazów skomplikowanych pod względem struktury głoskowo – literowej -
o opuszczanie liter -
o przestawianie kolejności liter -
o opuszczanie cząstek wyrazów –
o dodawanie, podwajanie liter – zdeformomowany, wizyzyta..
o zniekształcenie zapisu całych wyrazów +
o trudności z zapisem wyrazów „nowych” dla ucznia +.
o błędy w łącznej i rozdzielnej pisowni wyrazów niema, zemną, niezjem, tej że, (pozostawia duże przerwy w wyrazach, na tyle jednak małe, że trudno to uznać za błąd )
Inne: -
IV. Technika pisania
a. Tempo pisania: bardzo wolne, wolne, przeciętne, szybkie
b. Poziom graficzny pisma:
1. bez zastrzeżeń
2. zaburzony:
o Wadliwe odtwarzanie kształtu liter +
o Brak proporcji liter -
o Brak łączenia liter +
o Nierówne pochylenie liter +
o Pismo mało czytelne -
o Pismo zupełnie nieczytelne -
3. inne cechy pisma: Graficzne niedociągnięcia:„niekończenie” liter m.in. otwarte „a”, „g”itp ; „s” w „sz” przypominające kreskę, niewyraźne „w” „u”, „c” w „ch”itp.; „ogonki” przy „ą” i „ę” mało wyraźne lub odwrócone, większość liter uproszczonych;
Litery w wyrazach sporadycznie są ze sobą połączone, przerwy pomiędzy literami bardzo nierównomierne.
c. Ustalenie, którą ręką uczeń pisze i czy wiążą się z tym jakieś trudności (np. w przypadku leworęczności)
Uczeń pisze prawą ręką, prawidłowo trzyma długopis, nie zwraca szczególnej uwagi na postawę ciała podczas pisania, zeszyt przechylony.
V. Pamięć słuchowa (na podstawie obserwacji pisania w trakcie dyktand)
o Bez zastrzeżeń – potrafi zapamiętać nawet bardzo długie fragmenty tekstu
o Zapominanie tekstu, konieczność powtórzeń dyktowanych zdań, dzielenia zdań na części - w przypadku potrójnego złożenia zdania, trudnego wyrazu na początku
o Opuszczanie wyrazów – zdarza się
o Opuszczanie większych fragmentów zdań – przy przepisywaniu, podczas dyktanda nie więcej niż jeden wyraz
o Zmiana kolejności wyrazów – 1 raz
o Zamiana wyrazów na podobne brzmieniowo – tak, również na nieczytelny „szlaczek”
o Zamiana wyrazów na inne, np.: bliskoznaczne - jw
o Błędny zapis końcówek – zmiana przypadku, o:a