Aleksander Macedoński
Aleksander III Wielki zwany też Aleksandrem Macedońskim 356 r p.n.e. w Pella, zm. 10 czerwca 323 p.n.e.) – król Macedonii z dynastii Argeadów (336-323 p.n.e.). Jest powszechnie uznawany za wybitnego stratega i jednego z największych zdobywców w historii ludzkości.
W latach 334-327 p.n.e. podbił największe państwo ówczesnego świata – Imperium Perskie. Najsłynniejsze zwycięstwa odniósł pod Issos, Gaugamelą i nad rzeką Hydaspes. Gdy umierał w wieku 33 lat w Babilonie, rozpiętość jego imperium ze wschodu na zachód wynosiła 5 tys. km.
Aleksander był najstarszym synem króla Macedonii i twórcy potęgi tego państwa, Filipa II oraz księżniczki Olimpias. Młody książę został wszechstronnie wykształcony m.in. przez samego Arystotelesa. Bucefał (gr. Boukephalos, "głowa wołu") – tak młody książę nazwał rumaka – towarzyszył Aleksandrowi i służył mu w bitwach przez 20 lat, sam władca zaś uznawał go za jednego ze swych najbliższych przyjaciół.
Pierwszy raz Aleksander dowodził wojskiem w wieku 15 lat, gdy północnym granicom Macedonii zagroziło jedno z trackich plemion. Trzy lata później młody książę dowodził jazdą macedońską w bitwie pod Cheroneą (338 p.n.e.), gdzie miał za zadanie zniszczyć najlepszy oddział armii tebańskiej (tzw. Święty Zastęp). Zadanie wykonał bezbłędnie, a zwycięstwo nad wojskami ateńsko-tebańskimi zapewniło Filipowi hegemonię w Grecji.
Władzę objął po zamordowaniu Filipa II. Podejrzenie o spisek padły na Aleksandra i Olimpias, których pozycja była zagrożona przez nowe małżeństwo Filipa. Po ojcu Aleksander odziedziczył silną Macedonię, kontrolującą od niedawna znaczną część Grecji, dobrze zorganizowaną armię oraz ideę podboju Persji, która od dwóch stuleci była największym zagrożeniem dla Grecji.
Gdy wkrótce po objęciu przez Aleksandra władzy, na wieść o jego śmierci w walce z Trakami zbuntowało się greckie miasto Teby (335 p.n.e.), młody król błyskawicznie je zdobył. Około sześciu tysięcy mieszkańców zostało wymordowanych, a 30 tysięcy sprzedano w niewolę. Miasto zrównano z ziemią. Ów pokaz siły schłodził buntownicze zamiary innych greckich państw.
W roku 334 p.n.e. Aleksander wyruszył na podbój Persji na czele 47 tysięcy żołnierzy – Macedończyków, Greków, Traków i Ilirów. Pierwsza bitwa z perskimi wojskami miała miejsce nad rzeką Granik. Król Macedonii zwyciężył. Po bitwie wysłał do pracy w kopalniach dwa tysiące wziętych do niewoli greckich najemników, którzy służyli w perskiej armii.
Przez kilkanaście kolejnych miesięcy opanował Anatolię, zajmując bez walki wiele polis.
