Style funkcjonalne, gatunki i rodzaje literackie, pojęcia.

Styl – sposób wyrażania się, formułowania wypowiedzi w mowie lub piśmie (styl indywidualny, styl utworu, epoki)

Style funkcjonalne:
*potoczny
*naukowy
*urzędowy
*artystyczny
*publicystyczny
*retoryczny

1.Cechy stylu naukowego:
a) występowanie w tekście różnych wyrażeń związanych z daną dziedziną nauki.
b) posługiwanie się wzorami i symbolami.
c) piszemy kolejne zdania wielokrotnie złożone.

2. Styl urzędowy – to sposób zwracania się urzędów, firm itp. Do obywateli. Najczęściej językiem urzędowym pisane są zarządzenia, ustawy, uchwały.

Cechy stylu urzędowego:
a) pisane są nim pisma typu: zarządzenia, instrukcję.
b) zawiera charakterystyczne zwroty i wyrażenia np. zakazuje się, zawiadamia się, prosi się.

3. Cechy stylu publicystycznego:
a) język stosowany przez dziennikarz w prasie, radiu, telewizji.
b) jest mieszaniną różnych stylów.
c) zależy od tematu i formy wypowiedzi.
d) jego zadaniem jest niesienie informacji.
e) jest zaopatrzony w komentarze.

4. Cechy stylu potocznego:
a) sposób wypowiadania się; język mowy, może mieć formę staranną bądź swobodną.
b) stosowanie słownictwa żargonowego i gwarowego.
c) jego cechą jest emocjonalność.

5. Cechy stylu retorycznego:
a) charakterystyczny dla przemówień, wystąpień.
b) oddziaływanie na słuchacza.
c) bogactwo środków stylistycznych: apel, antyteza, apostrofa, elipsa, peryfraza, porównanie, powtórzenia, metafora, hiperbola, pytanie retoryczne, wykrzyknienie.

6. Cecha stylu artystycznego:
a) Jego główną cechą jest wywoływanie określonych przeżyć.


Co to jest Felieton? Felieton - (fr. feuilleton - zeszycik, odcinek powieści), specyficzny rodzaj publicystyki, krótki utwór dziennikarski (prasowy, radiowy, telewizyjny) utrzymany w osobistym tonie, lekki w formie, wyrażający - często skrajnie złośliwie - osobisty punkt widzenia autora. Charakterystyczne jest częste i sprawne "prześlizgiwanie" się po temacie.

Epika – jeden z rodzajów literackich, obraz świata przedstawia narrator oraz bohaterowie, narrator opowiada o miejscu, czasie, wydarzeniach, charakteryzuje bohaterów bezpośrednia lub pośrednio. W epice dominuje forma opisu, opowiadania, przytoczenia dialogów bohaterów.

Liryka – jeden z rodzajów literackich, obraz świata przedstawia podmiot liryczny. Podmio liryczny ukazuje świat poprzez pryzmat własnych przeżyć i obserwacji. Podmiot wzrusza, cieszy, wywołuje reflekcje. W liryce dominuje monolog liryczny (dialog liryczny).
Odmiany liryki:
*bezpośrednia
*pośrednia
*zwrotu do adresata

Dramat – jeden z rodzajów literackich, obraz świata przedstawiają osoby dramatu. Obraz świata tworzą bezpośrednio osoby dramatu poprzez swoje działanie i zachowanie. W dramacie dominują dialogi, monologi zawarte w tekście głównym. Tekst przeznaczony do wystawienie na scenie


Rodzaje

Liryka

Hymn
Pieśń
Oda
Sonet
Elegia
Tren
Poemat

Epika

Epos
Powieść
Nowela
Opowiadanie
Legenda
Pamiętnik
Reportaż
Gawęda
Baśń
Ballada
Bajka
Satyra

Dramat

Komedia
Tragedia
Opera
Operetka
Szopka
Skecz
Misterium
Dramat właściwy
Dramat romantyczny
Dramat groteskowy


Komedia – gatunek dramatu, którego wyróżnikiem podstawowym jest kategoria komizmu słownego, sytuacyjnego i postaci, a celem jest wywołanie śmiechu u widzów. Akcja dramatyczna mająca dla bohaterów pomyśle zakończenie lub optymistyczne perspektywy zdarzeń.

Tragedia – gatunek dramatu, w którym wyróżniającą kategorią jest tragizm jako nierozpoznawalny konflikt między dwoma równoważnymi siłami np. serca i rozumu.

Epos (inaczej epopeja) to główny gatunek epicki wykształcony w starożytności, który później zastąpiła powieść. Epopeja jest rozbudowanym utworem wierszowanym przedstawiającym dzieje mitycznych, legendarnych lub historycznych bohaterów na tle wydarzeń przełomowych dla danej społeczności narodowej.

Nowela - utwór o zwartej akcji, jednowątkowy; centralny motyw, często umieszczony w tytule, pojawia się potem w każdej fazie fabuły. W noweli występuje mała ilość postaci oraz redukcja opisów, komentarzy, charakterystyk.

Related Articles