Oświeceniowa wizja świata i miejsca człowieka (filozofia, przedstawiciele, oda).

1.Podstawy filozoficzne oświecenia.
a)racjonalizm (Kartezjusz) - świat poznaje się za pomocą rozumu, "Myślę, więc jestem"
b)empiryzm (John Locke) - świat poznajemy za pomocą zmysłów i doświadczenia. Umysł dziecka przypomina czystą kartę i dopiero doświadczenia życiowe, wiedza pozostawiają na niej ślad
-bunt przeciwko dotychczasowym autorytetom, no. Kościołowi czy despotycznej władzy królów (Anglia,Francja)
-matematyka królową nauk (precyzja, dokładność, ład, porządek, jasność)
-wolnomyślicielstwo (libertynizm) -> (Wolter)
-2 poglądy, postawy na istnienie Boga (światopogląd religijny):
*ateizm-odrzucanie wiary w istnienie Boga
*deizm-Bóg ograniczył się do stworzenia świata i praw naturalnych, dalej nie ingerując w jego działanie

2.Pojęcie OŚWIECENIA i czas trwania epoki.
Oświecenie- dosłownie:światło, jasność, ogień / przenośnia:oświecenie ludzkich umysłów, szerzenie wiedzy, właściewe rozumienie prwdy, dobra, równości, pokoju
*Europa: 1680r.-koniec XVIIIw.(ok.1789r.-wielka rewolucja francuska)
*Polska: 1740r.-1822r.(początek romantyzmu)

3.Oda-utwór liryczny, który charakteryzuje wzniosłość tematu i stylu, sławiący osobę, ideę, wydażenie lub czas. Posiada kunsztowny układ. W starożytnej Grecji i Rzymie była utworem śpiewanym, ściśle związanym z obrzędami religijnymi oraz pieśnią na cześć gerosów. Charakteyzuje się zawartością elementów pochwalnych, patosem, śpiewnością i melodyjnością. Data napisania pierwszej ody szacowana jest na przełom VI i VIIw. p.n.e. (przez Safonę).