Porównaj utwory obozowe na podstawie Borowskiego, Grudzińskiego i Nałkowskiej

Druga wojna światowa jest bez wątpienia najgorszym wydarzeniem, w którym
Przyszło brać udział mieszkańcom Europy w kończącym się już dwudziestym wieku. Krwawym walkom na froncie towarzyszyło także istnienie obozów koncentracyjnych, w których ginęły miliony niewinnych ofiar. Tadeusz Borowski, Zofia Nałkowska , jak i Gustaw-Herling Grudziński w swych utworach dotyczących tej straszliwej wojny weryfikują wizję całkowitego braku odpowiedzialności pozostałej części ludzkości za zbrodnie w obozach.

Tadeusz Borowski pisze , że w obozie zaciera się granica między więźniem a oprawcą .Przebywając w lagrze często człowiek stał na rozdrożu. Miał do wyboru albo próbę zachowania swojego człowieczeństwa , zasad moralnych nabytych poza ogrodzeniem obozu, albo wyzbycie się ich i odrzucenie jakichkolwiek głosów sumienia. Pierwsza droga oznaczała pewną śmierć, druga dawała pewne nadzieje na zachowanie swojego życia, cena za to była jednak ogromna.
Słusznie Borowski stwierdził, że nikt , kto przetrwał obozy nie może mówić o zachowaniu pełni człowieczeństwa. Aby przetrwać należało używać siły i sprytu w stosunku do współwięźniów.
Zyskanie czegokolwiek równało się poniesieniu strat przez współtowarzyszy niewoli Zachowanie takie z powodzeniem można porównać do poczynań Niemców. Przykładem niech będzie pogarda , z jaką
odnoszono się do muzułmanów, więźniów bezużytecznych dla obozowej gospodarki, których jedynym przeznaczeniem była śmierć.

Podobnie do tego problemu podszedł Gustaw Herling- Grudziński. Ukazuje on świat radzieckich obozów pracy, w którym wartości ludzkie wystawione są na ciężką próbę, ale nie kapitulują. Autor pokazuje okrucieństwo, przemoc, bezprawie, upodlenie człowieka, ale nie zgadza się z poglądami Tadeusza Borowskiego, który twierdził że cały świat jest jednym wielkim obozem koncentracyjnym. Więźniowie obozów pracy nie utracili do reszty człowieczeństwa. Mają nadzieję na powrót do świata wartości , maja świadomość zmarnowanego życia, modlą się bezgłośnie, protestują, czasami jedynie bijąc głową o prycze .Autor przedstawia życie wewnętrzne bohaterów, a Borowski opisuje zewnętrzne zachowania ludzi, ponieważ uznaje , że więźniowie skoncentrowani są tylko na czynnościach biologicznych. Człowiek myśląc o przetrwaniu musiał się dostosować do panujących reguł . Grudziński obserwuje i opisuje proces degradacji człowieczeństwa , do którego doprowadza stworzony przez Rosjan cały system wymyślnych represji i ograniczeń. Więźniowie stanowią tania silę roboczą, są więc bezwzględnie i maksymalnie wykorzystywani. Życie ludzkie nie przedstawia tu żadnej wartości , każdego więźnia można zastąpić innym. Człowiek lagrowany pozostawił po sobie tylko jedną idee: przetrwania, a to znaczyło przystosować się do panujących warunków, zaakceptować śmierć i okrucieństwo. Zdobyć leki, zdobyć jedzenie- oto cel życia.

Kolejnym przykładem jaki można przedstawić są Medaliony Zofii Nałkowskiej.
Autorka oskarża faszyzm o zbrodnie ludobójstwa ( Medaliony). Ukazuje skrótowe portrety psychologiczne ofiar wojny. Postacie są anonimowe a imię i nazwisko nie miało znaczenia , gdyż tragedii wojny doświadczyły miliony ludzi. Nałkowska zwraca głównie uwagę na to, że doświadczenie z wcześniej przeżytego obozu przydaje się w następnych obozach. Ludzie byli dowożeni w wagonach pociągu do obozu .Podróż tą należało traktować jako pierwszy etap eksterminacji, ludobójstwa . Podczas tej podróży ludzi uśmiercano przed dotarciem do samego obozu. Tylko człowiek , który posiadał jakąś zdolność do pracy był dla hitlerowców przydatny .Głównym celem obozów jak również ich zadaniem było zmniejszenie i unicestwienie ludności kraju. Obozy te dotyczyły przede wszystkim ludności cywilnej , która była łapana z ulicy .Nałkowska zwraca uwagę na to , że cierpienie zadawane ludziom było zadawane z przyjemnością. Jest to dowód na to, że obóz wynaturzał człowieka i pozbawiał go wszelkiej litości i współczucia. Pod tym właśnie względem wszystkie utwory SA do siebie bardzo podobne. Ciała ludzkie w obozach pokazywane zostały przez autorkę jako przedmioty leżące.


Ludzie byli uśmiercani masowo a ich ciała potraktowano jak surowiec do przerobu .Autorka nie komentowała w żaden sposób tego, co opisywała, zostawiała zaś czytelnika sam na sam z opisami zbrodni.

Related Articles