Behawioryzm- Od "behaviour"-zachowanie. Twórca -John Watson. Podstawowe pytanie: jak badac człowieka? jak go poznać? Odp:tylko przez obseracje jego zachowań, tylko przez ogląd z zewnątrz.Odrzuć introspekcję. bo prawdy o duszy, o wnętrzu drugiego człowieka poznac nie można, a zatem nie podlega obiektywnej obserwacji. Wpływ na literaturę:odrzucenie introspekcji w charakteryzowaniu postaci, zewnętrzna "kreacja" bohatera i wydarzeń, proza dialogu(Hemingway)
Pragmatyzm:to bardziej "przyziemny" prąd filozofii. który preferował praktyczny sposób myślenia i działania. Według wyznawców pragmatyzmu - m.in. Williama Jamesa - nauka, poznanie i działanie powinny mieć czysto praktyczny, przydatny charakter.
do znanych egzystencjalistów należeli:
* Martin Heidegger
*Karl Jaspers
*Jean Paul Sartre
*Albert Camus
