Ideałem epoki klasycznej był człowiek, jego duchowość, aspiracje. Ideałem epoki romantycznej stał się już nie człowiek uogólniony, lecz konkretny bohater i jego przeżycia. Dominującymi cechami muzyki stały się subiektywizm i emocjonalizm, a głównym postulatem romantyzmu było powiązanie muzyki z innymi rodzajami sztuki- poezją, tańcem, dramatem (Wagner), malarstwem.

Kultura muzyczna jest bardzo dobrze znana dla epoki, która w XIX wieku stworzyła nowe formy życia wprowadzając nieznaną niegdyś muzykę romantyczną. W czasie rewolucji francuska, dworska kultura muzyczna. Pozostały tylko nieliczne menuety. Ludzie z dawnych miasteczek przyjęli tańce z dawnego środowiska arystokratycznego.

Ludwik van Bethoven- I zawodowy muzyk; XIXw.- b.ekspenowana pozycja sztuki; romantycy(Rosja: Piotr Czajkowski)- łączyli religie, nauki i życie w wspólną jakość- sztuke; zrodziła ich potrzeba wolności; ”Szkoła narodowa”- rosyjska- Potężna Gromadka (Michał Glinka, Milij Bałakiriew, Alexander Borodin, Cezary Cui, Alexander Dargomożyski, Modest Musorgski, Mikołaj Rimski- Kosakow) Norwegia-Edward Grieg; Francja- Cesar Franck; Hiszpania- Isaac Albeniz; czechy-Bedrzich Smetana, Antoni Dworzak; kierunek ”narodowy”- I-opera niemiecka- Karol Marii von Weber (1786-1826); II-opera-Ryszard Wagner (jego muzyka to szczytowy punkt rozwoju harmonii systemu dur-moll); muzyka instrumentalna: F.

Romantyzm – prąd ideowy, literacki i artystyczny – rozwinął się w Europie między Wielką Rewolucją Francuską a Wiosną Ludów. W muzyce obejmuje niemal cały wiek XIX. Charakteryzuje go wielość nurtów i indywidualizm postaw twórczych. Naczelnym postulatem estetycznym romantyzmu była synteza sztuk, więź muzyki z innymi sztukami, zwłaszcza z literaturą.