1. Jakie wskaźniki wykorzystuje się do oceny wykorzystania parku maszynowego?
1. Wskaźnik technicznego uzbrojenia pracy (Wt) – stanowi relację między wartością środków trwałych i jednostką pracy żywej.
Wt = środki trwałe/praca żywa
2. Wskaźnik energetycznego uzbrojenia pracy (We) – informuje, w jakim stopniu praca żywa jest uzbrojona w urządzenia energetyczne, które umożliwiają wykorzystanie nowoczesnej techniki i technologii:
We= moc zainstalowanych silników i urządzeń energetycznych / nakłady pracy żywej
3. Wskaźnik mechanizacji (Wm) – pozwala ustalić ile w ogólnej wartości produkcji zajmuje produkcja wykonana za pomocą maszyn i urządzeń:
Wm = wartość produkcji wykonanej za pomocą maszyn i urządzeń/wartość produkcji ogółem
4. Wskaźnik automatyzacji (Wa) – określa, jaki udział we wszystkich robotach według czasu zajmują roboty wykonane w cyklu automatycznym:
Wa = suma czasu prowadzonych robót w cyklu automatycznym/suma czasu dla wszystkich robót
5. Wskaźnik umaszynowienia pracy (Wu) – pokazuje jaki jest stosunek liczby godzin przepracowanych przez maszyny do liczby godzin przepracowanych przez robotników:
Wu = liczba godzin przepracowanych przez maszyny/liczba godzin przepracowanych przez robotników *100
6. Wskaźnik gotowości produkcyjnej (W gp) – charakteryzuje ogólny stan zaangażowania maszyn i urządzeń w działalność wytwórczą.
7. Wskaźnik wartości produkcyjnej (W sp) – pokazuje jaka część maszyn, urządzeń jest czynna (może być wykorzystana), czyli;
(W sp) = przeciętna wartość (liczba) maszyn i urządzeń czynnych/ przeciętna wartość (liczba) maszyn i urządzeń zainstalowanych
Aby obliczyć poziom włączenia się tych urządzeń do procesu wytwórczego należy obliczyć
8. wskaźnik zaangażowania maszyn zainstalowanych (Wzm) = przeciętna wartość (liczba) maszyn i urządzeń na najliczniejszej zmianie/przeciętna wartość (liczba) maszyn i urządzeń zainstalowanych.
9. Wskaźnik intensywnego wykorzystania maszyn i urządzeń (W iw) = rzeczywista wydajność maszyn i urządzeń/potencjalna wydajność maszyn i urządzeń
10. Wskaźnik ekstensywnego wykorzystania maszyn (Wew) – mierzy się długością czasu ich pracy.
(Wew) = rzeczywista produkcja wykonana za pomocą maszyn/nominalny czas pracy * maksymalna możliwa produkcja w jednostce czasu.
2. Wymień etapy badań analitycznych.
1. dokonanie wyboru obiektu badań
2. opracowywanie kryterium oceny badanego zjawiska lub procesu
3. ustalenie jednostki miary odniesienia do podstawy i techniki badawczej
4. dobór i weryfikacja danych źródłowych
5. określenie odchyleń stanów rzeczywistych od podstawowych
6. ustalenie przyczyn odchyleń oraz wpływu poszczególnych czynników na wyniki
7. postawienie diagnozy ekonomicznej i opracowanie wniosków
8. prezentacja wyników będących przedmiotem analizy ekonomicznej
3. Omów metody analizy ekonomicznej.
Podstawowe prace analityczne wykonywane są dwoma metodami:
- metodą porównań,
- metodą kolejnych podstawień.
Metoda porównań – polega na porównywaniu danych ocenianych z bazą porównawczą. Każda wielkość badanego zjawiska gospodarczego nabiera właściwego wyrazu dopiero wtedy, gdy wielkość tę porównuje się z danymi przyjętymi za podstawę do jej oceny.
Zasady stosowania metody porównań:
- porównujemy elementy jednorodne
- wyłączenie czynników przypadkowych
Odmiany metody porównań:
- porównywanie wielkości badanych z wielkościami wynikającymi z norm
- porównywanie wielkości w czasie
- porównywanie wielkości w przestrzeni
Metoda odchyleń – jest kontynuacja metody porównań, badane zjawisko ocenia się na podstawie odchyleń, czyli różnic między wielkością badaną a przyjętą za podstawę porównań. Odchylenie może być:
- dodatnie, – gdy wielkość badana jest większa od podstawowej
- ujemne, – gdy wielkość badana jest mniejsza od przyjętej za podstawę
Rodzaje metod odchyleń:
- bezwzględne – są to różnice występujące w tych samych zjawiskach a wynikające z porównania wielkości badanej z wielkością przyjętą za podstawę porównań
- względne – są to różnice występujące w zjawiskach współzależnych tzn., kiedy kształtowanie się jednego zjawiska (podstawowego) wpływa na przebieg zjawiska towarzyszącego.
Metoda kolejnych podstawień – służy do ustalania wysokości wpływu poszczególnych składników czynników na odchylenie badanego zjawiska. Wśród metod kolejnych porównań wyróżniamy:
- metodę łańcuchowego podstawienia
- metodę różnicowego podstawienia
4. Wymień rodzaje analizy ekonomicznej.
1. zewnętrzna (na potrzeby instytucji kontrolującej), wewnętrzna (na własne potrzeby) – ze względu na przeznaczenie
2. retrospektywna expost (ocena wyników z przeszłości), bieżąca (ocena wyników bieżących), prospektywna exante (planowanie strategiczne i ocena – długookresowa) – ze względu na horyzont czasowy
3. pełna (ogólna), odcinkowa (szczegółowa) – ze względu na szczegółowość opracowania
4. wyniki produkcyjne i usług (produkcja, usługi, inne), koszty działalności (stałe, zmienne), wyposażenie w czynniki produkcji (zasoby pracy żywej, środki trwałe, środki obrotowe), wyniki ekonomiczne i finansowe (zyski straty, rentowność, płynność finansowa, zadłużenie, inne wskaźniki) – ze względu na rodzaj obiektu badań
5. funkcjonalna, kompleksowa, decyzyjna – ze względu na metody i techniki badawcze
5. Wyjaśnij istotę analizy ekonomicznej.
Analiza ekonomiczna działalności gospodarczej jest to zespół czynności badawczych, dotyczących jej wyników rzeczowych i finansowych, stanu ekonomicznego i pozycji na rynku oraz organizacji procesów i metod działania. Mogą to być zjawiska występujące w całej gospodarce lub w jej odrębnych ogniwach czy podmiotach gospodarczych.
Za pomocą analizy ekonomicznej można wykryć wewnętrzne i zewnętrzne związki przyczynowych zjawisk i procesów występujących w działalności gospodarczej tych podmiotów. Rezultaty analizy ekonomicznej dostarczają informacji o efektywności gospodarowania na każdym odcinku działalności przedsiębiorstwa, jego pozycji na rynku i trendach ważniejszych wskaźników ekonomicznych.
6. Co jest celem analizy wydajności pracy?
Celem analizy wydajności pracy jest ocena efektywnego wykorzystania zasobów ludzkich. Obejmuje ona analizę wielkości, dynamiki indywidualnej i zespołowej wydajności pracy oraz jej wpływu na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa (produkcję, koszty, zysk).
Podstawowym elementem potencjału wytwórczego firmy stanowią pracownicy. Stopień ich wykorzystania najogólniej można ocenić na podstawie wielkości sprzedaży przypadającej na jednego zatrudnionego:
=
Im wyższa wartość tej miary, tym lepsza organizacja pracy w firmie. Wysoka wartość wskaźnika jest pożądana zarówno przez kierownictwo firmy, jak i inwestorów giełdowych.
Wydajność pracy jest podstawowym wskaźnikiem efektywności pracy. Wskaźnik wydajności pracy odzwierciedla stosunek wielkości produkcji (P) do nakładów pracy żywej poniesionych na jej wykonanie (Np.-rbh)
.
Wp = P/Np.
7. Jakie są źródła materiałów do przeprowadzania analizy?
Dobór i weryfikacja materiałów źródłowych decyduje o jakości analizy i ich gromadzenie jest wg następujących zasad:
1. rzetelność wykorzystywanych danych liczbowych
2. realność potwierdzona przez odpowiednie dokumenty (plany, dokumenty księgowe)
3. porównywalność musi być odniesione w czasie i przestrzeni
Źródła można podzielić na:
Zewnętrzne – informują o otoczeniu przedsiębiorstwa, stopach %, koniunkturze rynku, stawkach podatkowych, warunkach kredytowania, warunkach ekonomicznych w kraju
Źródła czerpiemy z Urzędów, Publikacji itp.
Wewnętrzne – zawierają informacje o działalności przedsiębiorstwa i jego wynikach (poziom nakładów, kosztów, produkcja, sprzedaż, wyniki finansowe)
Źródła – dane księgowe, sprawozdania finansowe, dokumenty, zapisy.
8. Co jest przedmiotem analizy ekonomicznej przedsiębiorstwa?
Przedmiot analizy ekonomicznej:
To zjawiska gospodarcze np. wyposażenie przedsiębiorstwa
- majątek trwały
- majątek obrotowy
- zasoby ludzkie
Produkcja – asortyment, jakość rytmiczności produkcji, sprzedaż, przychody ze sprzedaży
Koszty i nakłady – struktura, trendy kosztów całkowitych jednostkowych
Kondycja finansowa przedsiębiorstwa – zadłużenie, wyniki finansowe, rentowność obrotu, rentowność majątku i kapitału, płynność finansowa, ogólna ocena stanu przedsiębiorstwa i struktura kapitałowo-majątkowa
Działalność inwestycyjna
9. Jaki jest cel analizy zasobów ludzkich?
Celem tej analizy jest wszechstronna ocena efektywności gospodarowania zasobami pracy żywej i ich wpływu na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa.
Ocenę gospodarowania zasobami ludzkimi zaczyna się od analizy zatrudnienia pracowników, która charakteryzuje liczbę osób fizycznych i umysłowych wykonujących pracę za odpowiednim wynagrodzeniem. Celem tej analizy jest ustalenie wielkości i struktury zatrudnienia ich zmian w porównaniu ze stanem wymaganym oraz różnic w wielkości produkcji i technicznego uzbrojenia pracy.
Analiza dotyczy stanu, liczby, wielkości zatrudnienia jak i jakości zatrudnionych. Jakość ta może być oceniana poprzez analizę kilku struktur zatrudnienia:
- struktura zawodowo-kwalifikacyjna (poziom wykształcenia, wykonywany zawód – specjalność, staż pracy)
- struktura demograficzno-społeczna ( zatrudnionych dzieli się wg wieku, płci, stanu zatrudnienia, miejsca zamieszkania)
- struktura organizacyjno-funkcjonalna (obrazuje powiązania pracowników z rodzajami działalności przedsiębiorstwa. Pozwala wychwycić specyfikę wykonywanych zadań)
Przedmiotem analizy jest poziom wykorzystywania potencjału pracy zatrudnionych (porównujemy profil zawodowo-kwalifikacyjny wykonywanej pracy z profilem wymagań stanowiska pracy).
Planowanie zasobów ludzkich to odpowiadające strategii organizacji określanie przyszłej struktury i wielkości zatrudnienia oraz prognozowanie związanych z ich zmianami zadań
10. Co to jest analiza odchyleń?
Analiza odchyleń to ustalenie przyczyn odchyleń w celu podjęcia działań naprawczych.
11. Wymień wskaźniki rentowności.
Wskaźniki rentowności
rentowność kapitału zyskkapitał
rentowność sprzedaży zysksprzedaż
rentowności kapitału akcyjnego zyskkapitał akcyjny
rentowność kapitału własnego ROE zyskkapitał własny
współczynnik całego kapitału (własnego i obcego) zyskkapitał własny + kapitał obcy
rentowności aktywów – zwrotu aktywów (ROA) zyskaktywa ogółem
kosztów kapitału obcego oprocentowanie pożyczekkapitał obcy oprocentowany
rentowności sprzedaży - obrotu (ROS) zysksprzedaż
Dostarczają informacji o zyskowności przedsiębiorstwa. Do podstawowych wskaźników rentowności zalicza się:
wskaźnik rentowności sprzedaży informuje o wartości zysku netto (po opodatkowaniu), przypadającego na każdą złotówkę sprzedanych produktów, wyrobów i usług. Im jest on wyższy, tym wyższa jest efektywność dochodów.
ROS = zysk netto/sprzedaż netto x 100%
Do oceny rentowności sprzedaży wykorzystywany jest też wskaźnik rentowności sprzedaży brutto:
wskaźnik rentowności sprzedaży brutto = zysk brutto/sprzedaż netto x 100%
wskaźnik rentowności aktywów (return on total assets – ROA) – służy do oceny rentowności majątku. Wskaźnik ten informuje o zdolności przedsiębiorstwa (a konkretniej – jego aktywów) do generowania zysku. Pokazuje, jak efektywnie firma zarządza swoim majątkiem. Im wyższy poziom rentowności aktywów, tym lepsza sytuacja finansowa przedsiębiorstwa
ROA = zysk netto / aktywa x 100%
wskaźnik rentowności kapitałów własnych (return on equity – ROE) – jest stosunkiem zysku netto do kapitału własnego przedsiębiorstwa. Wskaźnik ten pokazuje, jaki zysk generuje zaangażowany kapitał własny
ROE = zysk netto / kapitał własny x 100%
12. Wymień wskaźniki płynności bieżącej.
Wskaźniki płynności – dostarczają informacji o zdolności przedsiębiorstwa do wywiązywania się z bieżących (krótkoterminowych) zobowiązań, tzn. zobowiązań płatnych w ciągu 1 roku. Regulowanie zobowiązań bieżących zależy od stanu środków pieniężnych oraz możliwości zamiany innych składników majątku obrotowego na gotówkę w krótkim okresie.
wskaźnik płynności gotówkowej (super quick ratio)
wskaźnik płynności gotówkowej = środki pieniężne / zobowiązania bieżące
Wskaźnik ten informuje o tym, jaka część zobowiązań bieżących może być uregulowana bez zwłoki, gdyby stały się one w danym momencie wymagalne.
wskaźnik szybki płynności (quick ratio)
wskaźnik szybki płynności = (środki pieniężne + należności) / zobowiązania bieżące
lub
((aktywa bieżące - (zapasy + rozliczenia międzyokresowe)) / zobowiązania bieżące
Wskaźnik ten pokazuje stopień pokrycia zobowiązań krótkoterminowych aktywami płynnymi.
wskaźnik bieżącej płynności (current ratio)
wskaźnik bieżący = aktywa bieżące / zobowiązania bieżące
Wskaźnik ten pokazuje stopień pokrycia krótkoterminowych zobowiązań majątkiem obrotowym przedsiębiorstwa.
13. Omów wskaźnik zyskowności majątku.
Wskaźnik rentowności (zyskowności) ogółu majątku -informuje o wielkości zysku netto przypadającego na jednostkę wartości zaangażowanej w majątku. Jest to, więc wskaźnik charakteryzujący syntetycznie efektywność wykorzystania tego majątku. Oblicz się go w % w następujący sposób:
Zysk netto/ogólna wartość majątku aktywów *100
Wskaźnik rentowności majątku określa ogólną zdolność aktywów do generowania zysku netto. Pokazuje jak efektywnie przedsiębiorstwo zarządza swoimi aktywami. Im efektywniej firma zarządza swoimi aktywami, tym wyższa jest jego wartość.
14. Wymień wskaźniki zdolności do obsługi zadłużenia.
Zadłużenie przedsiębiorstwa może mieć charakter krótkoterminowy lub długoterminowy.
Krótkoterminowy związany jest z oceną płynności finansowej przedsiębiorstwa, natomiast długoterminowy z oceną wypłacalności firmy (związany z działalnością inwestycyjno – rozwojową)
W ocenie zadłużenia korzystamy z następujących wskaźników:
wskaźnika ogólnego zadłużenia = (zobowiązania ogółem)/(aktywa ogółem)
wskaźnika zadłużenia kapitału = (zobowiązania ogółem)/(kapitał własny)
Do oceny możliwości obsługi długu:
wskaźnik pokrycia obsługi długu = (zysk netto)/(raty kredytu + odsetki)
wskaźnik pokrycia majątku kapitałem własnym = (kapitał własny)/(majątek ogółem)
Zobowiązania ogółem = pasywa bieżące + kredyt długoterminowy
Kapitał własny = kapitał akcyjny + zysk zatrzymany
Wskaźnik ogólnego zadłużenia określa udział kapitałów obcych (zobowiązań) w finansowym majątku firmy. Pożądana wielkość tego wskaźnika wynosi 0,54 – 0,67 (w firmie, w której nie została zachwiana równowaga między kapitałem obcym a własnym)
15. Co to jest analiza porównań?
a) Analiza porównawcza – jest to taka analiza, która polega na określeniu bezpośrednich związków, które kształtują się między wskaźnikami, co pozwala ustalić odchylenia między badaniami wskaźnikami oraz dokonaniu na tej podstawie ogólnej oceny.
Ze względu na zróżnicowanie bazy porównawczej oraz ze względu na różne kierunki porównań, analiza ta, może przyjmować różne odmiany:
--- Porównania wykonania badanego zjawiska ze wskaźnikami, postulatami, (czyli porównania z planem).
Wielkości osiągnięte przez przedsiębiorstwo za dany okres porównuje się z planem, jakim to przedsiębiorstwo na ten okres sobie założyło. Tego typu porównań można również dokonywać z normami lub limitem.
16. Podaj cel analizy produkcji.
Głównym celem analizy produkcji w przedsiębiorstwie jest ocena wpływu efektywności poszczególnych rodzajów produkcji na wyniki finansowe. Realizacja tego celu wymaga:
- analizy wykonania planu produkcji
- analizy struktury asortymentowej produkcji
- analizy jakości i nowoczesności produkcji
- ogólnej oceny zmian w działalności produkcyjnej przedsiębiorstwa
Produkcja jest to efektywne wykorzystanie czynników wytwórczych. Produkcja służy do wykrycia:
- wskaźnika efektywności pracy
- wskaźnika zdolności produkcyjnej
- wskaźnika majątku przedsiębiorstwa
17. Wymień wskaźniki płynności finansowej.
Wskaźnik płynności finansowej
Wskaźniki płynności finansowej umożliwiają ocenę zdolności firmy do terminowego pokrywania bieżących zobowiązań, to jest zobowiązań o okresie spłaty poniżej jednego roku. W zobowiązaniach bieżących powinno się uwzględniać także tę część zobowiązań długoterminowych, których spłata przypada na dany rok.
Płynność finansowa firmy może być oceniana przy pomocy następujących wskaźników:
- wskaźnika pokrycia bieżących zobowiązań;
- wskaźnika szybkości spłaty zobowiązań bieżących;
- wskaźnika obrotu należnościami ( w dniach);
- wskaźnika obrotu zapasami ( w dniach).
18. Jaka jest istota i znaczenie kondycji finansowej przedsiębiorstwa?
Kondycja finansowa przedsiębiorstwa charakteryzuje jego stan finansowy który jest wynikiem wszystkich działań gospodarczych. Dobra kondycja finansowa jest głównym warunkiem stałego i efektywnego funkcjonowania każdego podmiotu gospodarczego. Dobry stan finansowy charakteryzuje się tym że przedsiębiorca nie ma przeterminowanych zobowiązań wobec swoich pracowników, instytucji państwowych, dostawców, banków i innych partnerów. Takie przedsiębiorstwo powinno osiągać pozytywne wyniki finansowe. Podstawowym celem analizy stanu kondycji finansowej przedsiębiorstwa jest ustalanie jego wypłacalności oraz bezpieczeństwa finansowego w konkretnym okresie.
19. Wymień wskaźniki rentowności.
Dostarczają informacji o zyskowności przedsiębiorstwa. Do podstawowych wskaźników rentowności zalicza się:
wskaźnik rentowności sprzedaży informuje o wartości zysku netto (po opodatkowaniu), przypadającego na każdą złotówkę sprzedanych produktów, wyrobów i usług. Im jest on wyższy, tym wyższa jest efektywność dochodów.
ROS = zysk netto/sprzedaż netto x 100%
Do oceny rentowności sprzedaży wykorzystywany jest też wskaźnik rentowności sprzedaży brutto:
wskaźnik rentowności sprzedaży brutto = zysk brutto/sprzedaż netto x 100%
wskaźnik rentowności aktywów (return on total assets – ROA) – służy do oceny rentowności majątku. Wskaźnik ten informuje o zdolności przedsiębiorstwa (a konkretniej – jego aktywów) do generowania zysku. Pokazuje, jak efektywnie firma zarządza swoim majątkiem. Im wyższy poziom rentowności aktywów, tym lepsza sytuacja finansowa przedsiębiorstwa
ROA = zysk netto / aktywa x 100%
wskaźnik rentowności kapitałów własnych (return on equity – ROE) – jest stosunkiem zysku netto do kapitału własnego przedsiębiorstwa. Wskaźnik ten pokazuje, jaki zysk generuje zaangażowany kapitał własny
ROE = zysk netto / kapitał własny x 100%
20. Jaki znasz wskaźnik zyskowności majątku?
Wskaźnik rentowności (zyskowności) ogółu majątku -informuje o wielkości zysku netto przypadającego na jednostkę wartości zaangażowanej w majątku. Jest to, więc wskaźnik charakteryzujący syntetycznie efektywność wykorzystania tego majątku. Oblicz się go w % w następujący sposób:
Zysk netto/ogólna wartość majątku aktywów *100
Wskaźnik rentowności majątku określa ogólną zdolność aktywów do generowania zysku netto. Pokazuje jak efektywnie przedsiębiorstwo zarządza swoimi aktywami. Im efektywniej firma zarządza swoimi aktywami, tym wyższa jest jego wartość
21. Wymień wskaźniki płynności bieżącej.
Wskaźnik bieżącej płynności =
Majątek obrotowy przyjmowany w liczniku wskaźnika obejmuje zapasy, należności, krótkoterminowe papiery wartościowe i środki pieniężne.
Powyższy wskaźnik odpowiada na pytanie, czy przedsiębiorstwo byłoby w stanie spłacić zaciągnięte zobowiązania w przypadku ich natychmiastowej wymagalności, zamieniając posiadany majątek obrotowy na gotówkę bez znacznych strat.
Wskaźnik szybki =
Płynność finansowa przedsiębiorstw i tym samym ich zdolność do terminowego wywiązywania się z zobowiązań bieżących jest zachowana, jeżeli wartość tego wskaźnika oscyluje wokół jedności. Wartość znacznie niższa od 1 wskazuje na trudności płatnicze. Należy jednak zauważyć, iż również w tym przypadku wartość 1 może być traktowana jedynie jako wielkość orientacyjna, bowiem w przedsiębiorstwach mogą być zróżnicowane warunki płatności przy zakupach towarów, materiałów, surowców itp.
