Rachunek kosztów dla inżynierów
I. RACHUNEK KOSZTÓW PEŁNYCH i ZMIENNYCH
SYSTEMY RACHUNKU KOSZTÓW
Wyróżniamy trzy podstawowe systemy rachunku kosztów:
- rachunek kosztów pełnych,
- rachunek kosztów zmiennych,
- rachunek kosztów normatywnych.
Systemem rachunku kosztów odpowiadającym wymogom obligatoryjnej sprawozdawczości finansowej jest rachunek kosztów pełnych jest on uważany za tradycyjny system rachunku kosztów.
1) RACHUNEK KOSZTÓW PEŁNYCH – polega na rozliczaniu wszystkich ponoszonych kosztów (bezpośrednich i pośrednich, stałych i zmiennych) na produkty i ustaleniu jednostkowego kosztu pełnego każdego wyrobu. W rachunku tym występują trudności w rozliczaniu kosztów pośrednich na poszczególne wyroby, dlatego stosuje się różnego rodzaju klucze podziałowe (podstawy naliczania) tych kosztów na produkty. Zapasy są tu rozliczane po jednostkowym koszcie pełnym.
Klucz podziałowy kosztów pośrednich – to pewnego rodzaju podstawa podziału i naliczania kosztów pośrednich, która jak najlepiej odzwierciedla wielkość poniesionych kosztów pośrednich na dany produkt (maszynogodziny, koszty bezpośrednie itp.)
Schemat rachunku kosztów pełnych
Rachunek kosztów pełnych wykształcił się jako pierwszy system rachunku kosztów stosowany przy:
• kalkulacji kosztu wytwarzania,
• sporządzaniu sprawozdań
• ocenie rentowności produktów.
Rachunek kosztów pełnych umożliwia grupowanie poniesionych kosztów w trzech podstawowych przekrojach informacyjnych:
• według rodzajów,
• w układzie podmiotowym,
• w układzie przedmiotowym
Nadrzędnym kryterium klasyfikacji kosztów w tym systemie jest możliwość przypisania kosztów produktom, które są podstawowym nośnikiem kosztów. Według tego kryterium wyróżnia się więc dwie podstawowe kategorie kosztów:
• koszty bezpośrednie,
• koszty pośrednie.
Kosztami bezpośrednimi
• są takie elementy kosztów wytworzenia, które można wprost przypisać określonym produktom na podstawie dokumentów źródłowych.
• Koszty te są związane z wytworzeniem określonych produktów, a ich wysokość może być ściśle ustalona dla odrębnych produktów. Najważniejszymi pozycjami kosztów bezpośrednich są:
• materiały bezpośrednie, paliwo i energia technologiczna, wynagrodzenia bezpośrednie, narzuty na wynagrodzenia bezpośrednie, specjalne koszty bezpośrednie.
Najważniejszymi pozycjami kosztów bezpośrednich są:
• materiały bezpośrednie,
• paliwo i energia technologiczna,
• wynagrodzenia bezpośrednie,
• narzuty na wynagrodzenia bezpośrednie,
• specjalne koszty bezpośrednie.
