Prawa człowieka to pojęcie reprezentujące koncepcję, według której każdemu człowiekowi przysługują pewne prawa, wynikające z godności człowieka, które są niezbywalne (nie można się ich zrzec) i nienaruszalne (istnieją niezależnie od władzy i nie mogą być przez nią regulowane). Państwu przypisuje się rolę instytucji, której zadaniem jest ochrona owych praw. Poszanowanie praw człowieka i godności ludzkiej bywa uznawane za podstawę sprawiedliwości i pokoju na świecie.
Prawa te nazywane są także "absolutną koncepcją praw człowieka", istnieje też druga koncepcja, mówiąca, że prawa człowieka są relatywne, jest ona nazywana także prawami obywatelskimi.
Pierwsze wzmianki na temat praw człowieka pojawiają się w Kodeksie Hammurabiego, który był inspiracją dla twórców Biblii, a za jej pośrednictwem prawodawstwa europejskiego. Potem pojawia się w historii w roku 1215 Magna Charta Libertatum - Wielka Karta Swobód wydana przez króla Anglii - "żaden wolny człowiek nie ma być pojmany ani uwięziony albo wyrzucony z posiadłości, albo proskrybowany, ani wygnany lub innym sposobem pognębiony; i ani sami na niego nie wyruszymy, ani nikogo innego przeciw niemu nie wyślemy, jak tylko na podstawie legalnego wyroku równych jemu albo na podstawie prawa ziemskiego (...)" . Parę lat potem świat usłyszał teorie praw naturalnych jednostki Johna Locke'a .
Ponieważ najtrudniejsze zawsze są początki, a historia praw człowieka miała je już za sobą, dalej było już z górki. Temat rozwinięcia idei praw człowieka podjęła w 1573 Konfederacja Warszawska, w tym wypadku chodziło akurat o swobody wyznania i tolerancję dla religii. Potem temat podjęła w 1628 r. Petycja o Prawo, czyli pismo, które angielski Parlament wystosował do króla Karola I. Między innymi kierowano prośbę o :
zakaz więzienia kogokolwiek bez podstawy prawnej
zakaz rozwiązywania sądów wojennych
zabezpieczenie obywateli przed nadużyciami wojska
zakaz kwaterowania żołnierzy w prywatnych domach
Następna była w roku 1679 Habeas Corpus Act , ustawa wydana za rządów Karola II, zakazująca organom państwa aresztowania obywatela bez zezwolenia sądu. I choć, jak to często bywa w historii, w 1715 prawo Habeas Corpus zostało czasowo zawieszone, to juz w 1689 powstała Bill of Rights w Wielkiej Brytanii. Potem zaś, w 1776 roku Karta praw Wirginii. Została ona napisana przez George'a Masona i opierała się na zasadach wyznawanych przez Johna Locke'a, zgodnie z którymi prawa człowieka stanowią fundament istnienia państwa. Dalej była Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela uchwalona 26 sierpnia 1789 r. przez Konstytuantę. Stworzona przez rewolucję francuską, wywodziła się z filozoficznych i politycznych nurtów Oświecenia, których przedstawicielami byli Rousseau, Wolter i Diderot.
