RYS HISTORYCZNY DOBIEGNIEWA
Dr inż. Sławomir Niecko
Terytorium współczesnego ośrodka miejskiego i jego okolic posiada bogatą i ciekawą historię. Najstarsze ślady osadnictwa pochodzą jeszcze z neolitu. Z tego okresu w roku 1858 znaleziono na terenie Dobiegniewa kamienne kucyki. Około 4 tyś. lat p.n.e. przybyła tutaj ludność naddunajska, trudniąca się rolnictwem. W latach 1700 - 700 p.n.e. tj. w epoce żelaza obszar ten zamieszkiwała ludność kultury łużyckiej, określana mianem Prasłowian. W wiekach VII - X naszej ery żyły tutaj pomorskie plemiona Słowian. W okresie tym budowano silnie umocnione grody (Gardzko k. Strzelec, Brzezdno k. Chomętowa) i zakładano osady. Jedną z takich osad była zapewne mała wioska rybacka na wylocie wypływu dzisiejszej Strugi Mierzęcińskiej z jeziora Wielgie. Miejscowość otoczona była gęstym lasem dębowym. Początki dzisiejszego Dobiegniewa należy wiązać z osadnictwem słowiańskim, poprzedzającym lokację miasta. W X wieku obszary, na których obecnie leży Dobiegniew podlegały państwu Piastów. W XII w. ziemia dobiegniewska wchodziła w skład obszaru państwa polskiego i stanowiła północno-zachodnią rubież Polski. W 1296 r. ziemie te zajęła Brandenburgia i włączyła pod administracyjne władanie Nowej Marchii. W czasach tworzenia się polskiej państwowości teren ten zdominowały bratobójcze walki Pomorzan i Wielkopolan. Skwapliwie skorzystała z tego sąsiednia Brandenburgia, która na początku II pół. XIII w. zajęła ten teren na mocy polsko -niemieckich koligacji rodowych.
Pierwsze wzmianki o miejscowości Dubbegnek -Dobiegniew znajdują się w dokumentach z 1250 roku. Potwierdzają je późniejsze źródła, w tym niemieckie. Wówczas to książę wielkopolski Przemysł I nadał Dobiegniew cysterkom z Owińsk pod Poznaniem. Około 1296 roku Dobiegniew został opanowany przez margrabiów brandenburskich i właczony do tzw. Nowej Marchii. Pomimo to cysterki owińskie zachowały pewną zwierzchność nad miastem aż po wiek XV. Dawna słowiańska osada rybacka otrzymała prawa miejskie około roku 1298.
Pochodzenie nazwy miasta nie jest do końca w pełni wyjaśnione. Stara nazwa Dubegnewe, pisana była w tamtych czasach na kilka różnych sposobów :Dubegnef, Dubegneve, Dubegnewe lub Dubiegnievo. W języku niemieckim w dosłownym tłumaczeniu może to oznaczać tyle co "nowy dąb" dąb z Duba i gnievo (?) Nowy. W dokumentach z 1333r, podaje się również nazwę "Waldinborg". Woldenberg nazwa niemiecka jest używana oficjalnie od 1368 roku. Polska nazwa Dobiegniew wraca dopiero w 1945 roku (po wyzwoleniu), kiedy miasto ponownie znalazło się w granicach państwa polskiego.
W latach 1303-1313 w Dubegnewe przebywał Waldemar Wielki (margrabia brandenburski). Waldemar Wielki (ur. ok. 1280; zm.
