PUW 1. Międzynarodowe stosunki polityczne w wymiarze globalnym od 1945 r. do przełomu wieków.

Historię polityczną świata po roku 1945 zdominowały dwa wątki. Pierwszym była rywalizacja ideologiczna demokracji zachodniej i totalitarnego komunizmu, drugim wątkiem była ekspansja postaw i ruchów nacjonalistycznych, przeważnie o podłożu antyeuropejskim.
Od roku 1918 czołową pozycję w polityce światowej zajmowały Niemcy, Wielka Brytania, Włochy, Francja, Japonia i USA. Po II wojnie światowej układ ten został zastąpiony przez dwa supermocarstwa- Stany Zjednoczone oraz Związek Radziecki. Od początku oba państwa trwały w konflikcie, głównie z przyczyn politycznych. Istotą zaistniałego konfliktu stał się nacjonalizm, szerzony i głoszony przez państwa bloku radzieckiego.
Komunistyczny politycy byli przekonani, że doktryna marksizmu i leninizmu, w pełni przekształci życie ludzkości, czyniąc ją przez to szczęśliwą. Nacjonalizm rósł w siłę w Afryce i Azji, powodując zasadnicze różnice na mapie politycznej. Pozostałe konflikty miały podłoże rasowe, religijne oraz narodowe. Nabrały one znaczenia na skalę międzynarodową, włączając w to wiele mocarstw oraz Organizację Narodów Zjednoczonych. Problemy narodowościowe i religijne ujrzały światło dzienne przeważnie na wschodzie i południu Europy. Wytyczanie granic zgodnie z linią podziałów etnicznych okazało się z wielu powodów zupełnie niemożliwa. Ponieważ obszary te, znalazły się w granicach bloku radzieckiego, a tamtejsza ideologia nie dopuszczała istnienia sporów o charakterze narodowościowym, partie komunistyczne robiły co w ich mocy, by konflikty tego rodzaju, nigdy nie ujrzały światła dziennego. Prowadziło to do buntów i napięć na tle narodowościowym. W latach 1979- 1989 trwał konflikt w Afganistanie. Ludność muzułmańska wystąpiła przeciwko władzy komunistycznej i interwencji zbrojnej ZSRR. Od roku 1989 konflikt przekształcił się w walki o charakterze wewnętrznym, pomiędzy szyitami a sunnitami.
Podobny konflikt przechodziły Indie. W 1947 roku na obszarze byłych Indii Brytyjskich powstały hinduistyczne Indie oraz muzułmański Pakistan. Podczas migracyjnych ruchów doszło miedzy nimi do starć, w których zginęło ponad 500 tys. osób. Rozwijający się separatyzm ludności Bengalu, doprowadził do powstania w 1971 r. państwa Bangladesz.
Dramatycznym epizodem walk narodowowyzwoleńczych w rejonie Bliskiego Wschodu stał się spór o Palestynę, który doprowadził do trwającego osiemdziesiąt lat konfliktu arabsko-żydowskiego. W 1947 roku rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ wprowadziła podział Palestyny i zadecydowano o utworzeniu dwóch niepodległych państwach ? arabskiego i żydowskiego. Już w roku 1948 doszło do pierwszej wojny arabko ? izraelskiej, zakończonej zwycięstwem Izraela.