Zaburzenia lękowe należą do najbardziej rozpowszechnionych, są one bowiem wyrazem reakcji organizmu na niebezpieczeństwo, na sygnały zagrażające bezpośrednio lub symbolicznie. Organizm reaguje na te zewnętrzne i wewnętrzne – nie zawsze uświadomione – bodźce objawami dyskomfortu w postaci niepokoju, napięcia, strachu, obaw, lęku. Mogą one dominować w świadomości, a zarazem znajdować wyraz w reakcjach wegetatywno – somatycznych i w zachowaniu się. Lęk może występować w postaci przewlekłego lub okresowego nasilającego się i falującego stanu oraz w formie gwałtownych napadów. Ich źródeł i przyczyn chory na ogół nie potrafi określić i najczęściej nie wiążą się one z określonymi sytuacjami czy bodźcami. Wykraczają ponad prawidłowe reakcje na działanie stresu, mogą poważnie zakłócić samopoczucie i społeczne zachowanie chorego, sprawiając mu znaczne cierpienia i napotykając niezrozumienie otoczenia. Ludzie cierpiący na zespół uogólnionego lęku, inaczej niż osoby dotknięte na przykład fobią specyficzną nie mogą się bronić przez unikanie kontaktu z czynnikiem lękotwórczym. Podstawową właściwością tej jednostki chorobowej jest więc ciągłe poczucie zagrożenia i lęk, którego nie można zniwelować. Zespół uogólnionego lęku charakteryzuje się więc przemożnym, przewlekłym lękiem przed całym szeregiem sytuacji czy wydarzeń. Początkowo mówiono nawet o lęku dryfującym, ponieważ nie był on związany z żadnym konkretnym przedmiotem czy sytuacją. O zespole tym można mówić wtedy, gdy w okresie sześciu miesięcy jest więcej dni z lękiem niż dni bez lęku i jest on trudny do opanowania nie może tez wiązać się z innym lękiem na przykład z lękiem przed atakiem paniki. Poczuciu ciągłej trwogi muszą ponadto towarzyszyć co najmniej trzy z sześciu następujących objawów:
Niepokój, poczucie tkwienia w potrzasku lub bycia na krawędzi
Szybkie męczenie się
Kłopoty z koncentracją lub pustka w głowie
Drażliwość
Napięcie mięśni
Zakłócenia snu
Poprzednie wydania DSM zawierały również objawy nadaktywności autonomicznego układu nerwowego, takie jak: krótki oddech, szybkie tętno, pocenie się zawroty głowy, mdłości, ale w DSM-IV pominięto je, kiedy w badaniu wielostronnym stwierdzono, że żaden z nich nie występował ze szczególną częstotliwością u pacjentów cierpiących na zespół uogólnionego lęku. Ludzie cierpiący na zespół uogólnionego lęku żyją w ciągłym napięciu definiowanym jako wybiegająca w przyszłość stała gotowość do reagowania na nadchodzące, przykre lub niebezpieczne wydarzenia. Stan ten charakteryzuje się wysokim poziomem afektywności negatywnej, nadpobudliwością oraz poczuciem niepanowania nad sytuacją.
