Represje po powstaniu listopadowym
Skutki polityczne
zniesienie obowiązywania konstytucji Królestwa Polskiego; car Mikołaj I ogłasza statut organiczny dla Królestwa (1832) gwarantujący jedynie ograniczoną autonomię; jednak i statut zostaje zawieszony w chwili wprowadzenia przez feldmarszałka Iwana Paskiewicza stanu wojennego (1833); Paskiewicz przez 25 lat sprawował urząd namiestnika Królestwa Polskiego z tytułem księcia warszawskiego; okres jego rządów Polacy określali mianem „nocy paskiewiczowskiej”
zlikwidowanie Sejmu oraz armii Królestwa; jej żołnierzy, którzy nie zdołali uciec za granicę, wcielono do armii rosyjskiej, wysyłając ich do jednostek na Syberii lub na Kaukazie
zlikwidowanie Rady Stanu i Sądu Najwyższego Królestwa (1841); działała jedynie Rada Administracyjna całkowicie podporządkowana carskiemu namiestnikowi
województwa zostały przemianowane na gubernie (1837)
społeczeństwo Królestwa miało obowiązek utrzymywania stutysięcznej armii rosyjskiej
Rosjanie wybudowali Cytadelę warszawską i twierdzę Dęblin (Iwangorod) oraz rozbudowali twierdzę Modlin (przemianowany na Nowogieorgijewsk); w X pawilonie Cytadeli utworzono więzienie polityczne i Stałą Komisję Śledczą do spraw politycznych
stopniowe wprowadzanie języka rosyjskiego w administracji Królestwa
Represje społeczne i gospodarcze
skazanie na kary więzienia, katorgi i zesłania kilkuset uczestników powstania - między innymi Piotra Wysockiego i Wincentego Niemojowskiego
konfiskata majątków osób skazanych za udział w powstaniu i emigrantów
szczególnie ostre represje na tzw. ziemiach zabranych: konfiskata ok. 3 tys. majątków szlachty polskiej; przesiedlenie ok. 50 tys. rodzin w głąb Rosji; przymusowa służba wojskowa dla szlachty zaściankowej; zamknięcie większości klasztorów katolickich i przekazanie ich budynków Cerkwi prawosławnej
kontrybucja nałożona na Królestwo w wysokości 22 milionów rubli
wprowadzenie rosyjskiego systemu monetarnego - rubel zamiast złotego (1841); likwidacja Banku Polskiego jako banku emisyjnego; rosyjskie miary i wagi
wejście w życie rosyjskiego kodeksu karnego (1847)
wprowadzenie wysokiego cła na eksport wyrobów włókienniczych z Królestwa do Rosji (chcąc ominąć barierę celną, przedsiębiorcy zaczęli zakładać fabryki włókiennicze w obwodzie białostockim należącym do Rosji)
Represje w dziedzinie kultury i religii
zamknięcie Uniwersytetu Warszawskiego i Towarzystwa Przyjaciół Nauk
utworzenie Warszawskiego Okręgu Naukowego (1839), podległego bezpośrednio Ministerstwu Oświaty w Petersburgu
na „ziemiach zabranych” zamknięcie Uniwersytetu Wileńskiego i Liceum Krzemienieckiego
likwidacja Kościoła unickiego i przymusowe wcielanie jego wiernych do Cerkwi prawosławnej (1839)
