Zbrodnia/zbrodniarz
Zbrodnia/zbrodniarz - Czyn zasługu¬jący pod względem moralnym na naj¬wyższe potępienie; poważne przestępst¬wo naruszające normy społeczno-etycz-ne. W literaturze określenie jakiegoś czynu mianem zbrodni zależy zwykle od kręgu kulturowego, w którym żyje autor i czasu powstania tekstu. Postacie
zbrodniarzy ujmowane są na wiele różnych sposobów - poddaje się je wnikliwej analizie psychologicznej, po¬tępia bądź usprawiedliwia.
Biblia (ST) - 1) Pierwszą zbrodnię popełniają Adam i Ewa, łamiąc boży zakaz spożywania owoców z drzewa wiadomości dobra i zła. Karą jest wypę¬dzenie z Edenu i pełne trudów i cierpień życie na ziemi. 2) Kain dopuszcza się zbrodni, zabijając swojego brata Abla. Bóg karze go za to wygnaniem, a żeby nikt go nie zabił, naznacza piętnem. 3) Zbrodnie i grzechy ludzkości stają się przyczyną potopu, którym Bóg po¬stanawia wygubić swoje nieudane dzie¬ło. 4) Mojżesz popełnia zbrodnię, zabi¬jając nadzorcę żydowskich robotników. Musi uciekać przed karą, ale okaże się to szczęśliwe dla narodu wybranego. Pod¬czas wędrówki Mojżesz spotka Boga w krzaku gorejącym i zostanie powoła¬ny do przewodzenia Izraelowi. 5) Księ¬ga Kapłańska jasno precyzuje, co dla Żydów jest zbrodnią. Zalicza się do niej także cudzołóstwo i sodomię, które win¬ny być karane śmiercią.
Biblia (NT) - 1) Herod dopuszcza się zbrodni, rozkazując wymordować wszystkie dzieci do drugiego roku życia, by wśród nich zginał przyszły KTO! żydo¬wski. 2) Herod popełnia zbrodnię, gdy na życzenie Salome, którą nakłoniła do tego matka, każe zabić Jana Chrzciciela. 3) Wraz z Jezusem przebywa w więzie¬niu zbrodniarz Barabasz. Gdy Piłat, chcąc ratować niewinnego, pyta tłum, którego z więźniów ma wypuścić na święto Paschy, słyszy odpowiedź, że Barabasza. 4) Jezus zostaje ukrzyżowa¬ny wraz z dwoma łotrami. Jeden z nich bluźni, drugi żałuje za swoje zbrodnie.
Mitologia - 1) Kronos dochodzi do władzy poprzez zbrodnię – kastruje swojego ojca. 2) Tantal, który chciał sprawdzić, czy bogowie są wszechwie¬dzący, zabił swojego syna i podał go jako pieczyste na uczcie w obecności olimpijczyków. Za tę zbrodnię spotkała go surowa kara; patrz: cierpienie. 3) Danaidy na rozkaz swojego ojca zabija¬ją w noc poślubną swoich mężów. Tę zbrodnię bogowie karzą w ten sposób, że nieszczęsne córki Danaosa muszą w Hadesie sitami napełniać wodą becz¬kę bez dna. 4) Herakles w szale ze¬słanym przez Herę zabija swoje dzieci. Musi odpokutować za tę zbrodnię, wy-konując sławne prace. 5) Medea, chcąc zemścić się na zdradzającym ją Jazonie, zabija swoich dwóch synów. 6) Klitaj-mestra i jej kochanek Ajgistos zabijają Agamemnona, który powrócił właśnie z wojny trojańskiej.