Renesansowa wizja człowieka zawarta w pismach filozofów, tekstach pisarzy i dziełach plastycznych.

Renesansowa wizja człowieka zawarta w pismach filozofów, tekstach pisarzy i dziełach plastycznych.

Epoka poprzedzająca renesans, czyli średniowiecze, to okres ciemnoty, zabobonów i teocentryzmu - poglądu na świat opierającego się na nauce Kościoła, według którego wszechpotężny Bóg był centrum wszechświata. Jego wola wyjaśniała wszystkie zachodzące zjawiska, a posłuszeństwo jego nakazom było jedynym celem człowieka.
Po tym okresie ludzie zapragnęli odmiany, choć nie oznaczało to porzucenia religii chrześcijańskiej, gdyż renesansowa wizja człowieka ma w nim swoje źródła. Podkreślają to słowa obrazujące istotę jaką jest człowiek, które zauważamy też w Biblii, np.: wolność, rozum, dobro, piękno.
Mimo wielu różnic dzielących obydwie epoki, renesansowa wizja człowieka może być kontynuacją wizji średniowiecznej, jak wynika to z filozofii św. Tomasza z Akwinu , który głosi radość z życia, cieszenie się nim, a także podkreśla wartość rozumu.

W renesansie wytworzył się humanizm, czyli prąd umysłowy zmierzający do odrodzenia zapomnianego piękna, literatury i starożytnej wiedzy o człowieku. Uznawał za ideał wszechstronnie wykształconą, silną i wolną istotę ludzką, która dąży do pełni człowieczeństwa przez swobodne poznawanie piękna i wielkości świata.

W tej epoce na pierwszy plan wszedł człowiek-istota stworzona przez Boga, w której odnajdywano ideał doskonałości. Człowiek renesansu-wielbiciel kultury starożytnej, był wyznawcą antropocentryzmu-poglądu mówiącego o tym, że człowiek jest centrum wszechświata i celem jego rozwoju. Człowiek renesansu to humanista, który nie myśli już tylko o Bogu i życiu pozagrobowym jak jego poprzednik z epoki średniowiecza.

Pierwszym wzorem życia może stać się wzór renesansowego ziemianina. Przykład tego odnajdujemy w dziele Mikołaja Reja - "Żywot człowieka poczciwego". Znajdują się w nim wskazówki jak ma postępować człowiek w następujących po sobie kolejno etapach życia - lat młodzieńczych, dorosłości i starości. Poeta mówi oczywiście o tym, że największą wartością dla człowieka jest obcowanie z przyrodą. Toteż główny bohater utworu żyje rytmem życia wyznaczonego przez naturę, pory roku.

Wzór człowieka na podstawie "Żywota człowieka poczciwego" Mikołaja Rej:
- żyje on na wsi w swoim gospodarstwie, o które pieczołowicie dba;
- takie życie owocuje umiejętnością zachowania umiaru;
- ma poszanowanie dla swojego herbu
- docenia wartość pracy;
- praca na roli daje jemu i jego rodzinie pożywienie, zajęcie, każda pora niesie ze sobą przyjemności życia na łonie natury i obfituje w liczne dary;
- wypełnianie obowiązków i czerpanie z dóbr natury przekonuje go o harmonii świata;
- nie jest wykształcony w szkole, ale posiada wiedzę