1. Wpływ alkoholu na organizm człowieka
Alkohol bardzo szybko - ze względu na niewielki rozmiar cząsteczek - jest wchłaniany przez organizm, wywołując zmiany w samopoczuciu i nastroju, przez większość konsumentów odbierane jako przyjemne. Działanie alkoholu w organizmie zaczyna się już po kilku minutach od spożycia. Alkohol dostaje się do krwiobiegu, a za jego pośrednictwem do mózgu. Następnie zostaje przetransportowany do kory mózgowej, która przetwarza sygnały wpływające na zachowanie człowieka. Pojawiają się najpierw pozytywne odczucia w postaci beztroski, rozluźnienia, dobrego humoru a przytłumieniu ulegają negatywne emocje związane na przykład ze stresem. W miarę zwiększania się ilości alkoholu we krwi następuje głębsze jego wnikanie do mózgu. U niektórych osób objawia się to sennością, u innych powoduje wzmożenie agresji, wdawanie się w konflikty, bójki. W momencie, gdy pewien poziom alkoholu we krwi zostaje przekroczony i osiągnie punkt krytyczny, część mózgu odpowiedzialna za oddychanie i pracę serca przestaje prawidłowo funkcjonować. Dochodzi do nie odwracalnego, ostrego zatrucia organizmu, czego następstwem może być niewydolność krążeniowo-oddechowa i w konsekwencji zgon. Częste spożywanie alkoholu prowadzi do zmian chorobowych i uszkodzeń różnych części organizmu:
a) Układ nerwowy
Spożywanie alkoholu powoduje bóle, drętwienie i pieczenie stóp łydek. Prowadzi do nieodwracalnego porażenia i zwyrodnienia dróg nerwowych prowadzących bodźce czuciowe i ruchowe. Przewlekłe spożywanie alkoholu może spowodować poważne problemy ze wzrokiem. U osób używających alkoholu latami dochodzi do wystąpienia napadów padaczkowych.
b) Układ pokarmowy
Alkohol dostający się po wypiciu do żołądka powoduje zwiększenie wydzielania soku żołądkowego i podrażnienie śluzówki. Częste, powtarzające się podrażnienie przyczynia się do rozwoju nieżytu żołądka, powoduje upośledzenie trawienia, brak apetytu, nudności i wymioty. Stałe picie alkoholu może doprowadzić do przewlekłych często nieodwracalnych zmian chorobowych w wątrobie. Jedną z nich jest marskość wątroby. Powoduje to powiększenie jej i twardość. Alkoholowe zmiany w żołądku jelitach i wątrobie powodują upośledzenie wchłaniania witamin.
c) Układ krążenia
Alkohol dostający się do krwi znacznie odciąża pracę serca. Uszkadza on nie tylko serce, ale i obwodową część układu krążenia, czyli naczynia krwionośne, prowadząc do rozwoju miażdżycy tętnic. Również u alkoholików częściej występuje nadciśnienie tętnicze.
d) Układ krwionośny i oddechowy
Po użyciu alkoholu następuje rozszerzenie się naczyń krwionośnych skóry połączone z przyjemnym uczuciem ciepła. Powoduje to, że człowiek nawet nie bardzo pijany, błędnie określa temperaturę otoczenia. Następuje wtedy silne oziębienie organizmu, które sprzyja rozwojowi chorób układu oddechowego. Dodatkowo alkohol obniża w bardzo znacznym stopniu ogólną odporność organizmu, co również prowadzi do wzrostu zachorowań. Dlatego alkoholicy przechodzą m.in. ciężkie zapalenie płuc, które w ich przypadku może stać się chorobą śmiertelną. U osób nadużywających alkoholu10-krotnie częściej występuje rak jamy ustnej, krtani oraz tchawicy. Wiele badań potwierdziło związek pomiędzy uzależnieniem od alkoholu a występowaniem gruźlicy płuc.
e) Układ odpornościowy, moczowy, nowotwory
U osób z podwyższoną ciepłotą ciała i stanami zapalnymi alkohol zmniejsza odporność obronną organizmu poprzez ograniczenie aktywności białych ciałek krwi. Osłabienie systemu odpornościowego pod wpływem alkoholu zwiększa podatność na występowanie choroby nowotworowej. Alkohol może spowodować także ostrą niewydolność nerek.
Nadużywaniu alkoholu może towarzyszyć wzrost stężenia kwasu moczowego we krwi i związane z tym objawy dny moczanowej (zapalenie stawów spowodowanego gromadzeniem się złogów moczanowych), a także odkładanie się złogów magnezu w drogach moczowych.
f) Zaburzenia psychiczne
Wśród zaburzeń psychicznych alkoholika na plan pierwszy wysuwają się tutaj halucynacje czyli omamy, zresztą nie wzrokowe jak w majaczeniu, lecz słuchowe. Obok tego występują na ogół urojenia prześladowcze. Inną formą ciężkich zaburzeń psychicznych jest paranoja alkoholowa. Alkoholizm prowadzi do ciężkiego otępienia umysłowego. Alkoholizm prowadzi do ciężkiego otępienia umysłowego. Alkohol wywołuje znaczące zaburzenia w funkcjonowaniu psychicznym człowieka: bezsenność, depresję, niepokój, próby samobójcze, zmiany osobowości, amnezję, nadużywanie innych używek i leków.
g) Wpływ alkoholu na młodocianego
Powtarzające się picie alkoholu przez nastolatki, nawet w ilościach nieszkodliwych dla dorosłych, może poważnie uszkodzić ich życie i procesy rozwojowe. Zaburza zdolność do uczenia się, zapamiętywania i logicznego rozumowania, jest źródłem trudności w nauce i przeszkadza w dalszej edukacji i karierze zawodowej. Alkohol spożywany przez nieletnich hamuje rozwój emocjonalny i opóźnia dojrzewanie.
2. Alkoholizm jako choroba
Alkoholizm jest często chorobą naszej cywilizacji. Jest to choroba tak głęboko zaburzająca świadomość i wolność człowieka, że dla większości okazuje się chorobą śmiertelną. Uzależnienie od alkoholu jest chorobą niszczącą człowieka we wszystkich sferach jego człowieczeństwa i jego aktywności. Prowadzi do degradacji życia psychicznego, duchowego, moralnego i religijnego. Powoduje powolną utratę wolności i odpowiedzialności. Zaburza więzi międzyludzkie oraz uniemożliwia normalne funkcjonowanie w rodzinie i społeczeństwie. Alkoholizm pociąga za sobą różnego rodzaju zagrożenia. Nie jest jednak chorobą indywidualną, oddziaływa również na rodzinę uzależnionego, zwłaszcza jego partnera i dzieci. Czynnikami powodującymi uzależnienie mogą być: utrata pracy, czyli brak środków do życia, porzucenie przez bliską osobę lub jej śmierć, jakiś zawód życiowy, samotność, złe stosunki rodzinne. Alkoholiz jak każda choroba jest leczony. Najlepsze efekty leczenia alkoholików spodziewane są podczas leczenia dobrowolnego, kiedy to pacjenci mają motywację do zerwania z alkoholem. Dobre wyniki w leczeniu dają różnego rodzaju kluby czy organizacje abstynenckie takie jak „kluby anonimowego alkoholika”. W grupach liczących od kilkunastu do kilkudziesięciu członków ludzie spotykają się regularnie, mówią szczerze o swoich problemach i kłopotach, udzielają sobie wzajemnie wsparcia i pomocy. Obowiązuje przy tym całkowita anonimowość, a poszczególni członkowie znają się tylko z imienia.
3. Społeczne skutki alkoholizmu
Alkoholizm jest chorobą społeczną. Przynosi olbrzymie szkody całemu społeczeństwu. Wyraża się to ze wzroście przestępczości, w wypadkach przy pracy, wypadkach drogowych, zwiększonej liczbie zachorowań, w pobiciach. Jest on często przyczyną rozbicia rodzin gdzie na przykład młody człowiek nie znajduje właściwej atmosfery dla wzrastania i rozwoju. Rodzina w której ktoś jest alkoholikiem staje się patologiczna. Dzieci często trafiają do domów dziecka, gdzie nie zawsze znajdują odpowiednią opiekę. Są znerwicowane, źle przystosowane społecznie, potrzebują opieki lekarskiej i psychologicznej. Aby temu zapobiec należy przede wszystkim zając się profilaktyką społeczną, usuwać przyczyny deformacji. Niezbędne są do tego: wiedza o nałogach i problemach alkoholicznych, samowiadomość, umiejętność szybkiego podejmowania decyzji, umiejętność mówienia „NIE”. Do walki z alkoholizmem potrzebne są: charakter, odwaga cywilna, silna wola, odporność psychiczna. Nadużywanie alkoholu należy uznać za element patologii społecznej w naszym kraju. Usuwanie przyczyn nadużywania alkoholu jest możliwe tylko i wyłącznie z równoległym uzdrowieniem całego życia społecznego.
