Mieszkam w Piławie Górnej mieście polożonym w województwie dolnośląskim w zachodniej części Wzgórz Strzelińskich. Piława Górna w roku 1962 otrzymała prawa miejskie. Obecnie zamieszkujue ją 6967 mieszkańców. W latach jej świetności silnie rozwinął się :
- przemysl odziezowy,
- jedwabniczy,
- materialów budowlanych.
Piława jak i jej okolice jest narażona z różnych stron na zagrożenia środowiska. Poniższe punkty ukażą rózne zagrożenia i sposoby ich zapobiegania.
1. Powietrze atmosferyczne:
Ze względu na duże uprzemysłowienie województwa, Dolny Śląsk zajmuje drugie miejsce w Polsce w ilości wprowadzanego do atmosfery pyłu (ok. 11,4% całkowitej ilości pyłu w Polsce) oraz piąte miejsce w ilości wprowadzanych zanieczyszczeń gazowych (7,4% całkowitej ilości zanieczyszczeń gazowych). W 2000r. całkowita emisja zanieczyszczeń z zakładów wynosiła: pył 20,6 tys Mg, dwutlenku siarki 72,6 tys. Mg, tlenku azotu 24,5 Mg.
W latach 1990r. główne zanieczyszczenia powietrza w naszej okolicy pochodziły ze spalania energetycznego węgla w kotłowniach zakładowych, lokalnych kotłowniach ogrzewających od jednego do kilku budynków mieszkalnych lub użyteczności publicznej oraz domowych piecach opalanych węglem.
Zapobieganie i rezultaty:
Rozpoczęte na początku lat dziewięćdziesiątych modernizacje źródeł ciepła spowodowała znaczne redukcje zanieczyszczeń, i tak w przypadku dwutlenku siarki redukcja w porównaniu z 1990r. wyniosła 73,8% tlenku azotu 23,2% pyłów 87,1%.
Tak znaczące redukcje zanieczyszczeń można było uzyskać dzięki inwestycjom proekologicznym, głównie modernizacjom źródeł ciepła w ciepłowniach, elektrociepłowniach oraz hutach. Na obniżenie emisji zanieczyszczeń miało także wpływ zmniejszanie się ilości zakładów przemysłowych.
W przypadku Piławy Górnej recesja w przemyśle i likwidowanie zakładów spowodowały, że część kotłowni została zamknięta, część zakładów zrezygnowała z kotłowni węglowych na rzecz kotłowni gazowych, olejowych lub zamontowala specjalne filtry zmniejszające emisje szkodliwych substancji. Duża redukcja zanieczyszczeń była także spowodowana likwidacją pieców węglowych w mieszkaniach, których właściciele przechodzili na ogrzewanie gazowe lub elektryczne.
2. Odpady
Głównym problem naszego terenu z zakresu ochrony środowiska jest brak nowoczesnego systemu gospodarki odpadami. Powszechnie stosowaną metodą postępowania z odpadami jest ich deponowanie na składowiskach odpadów. W województwie dolnośląskim na 169 gmin przypadają 142 składowiska odpadów komunalnych o łącznej objętości składowania 48 mln m3 i zajmujących 416 ha. Na dzień dzisiejszy ogólna liczba składowanych odpadów wynosi 36 mln m3, co stanowi 74% ich pojemności. Przy założeniu, że rocznie na terenie województwa powstaje ok. 3,6 mln m3 można wyliczyć, że przy braku inwestycji związanych z gospodarką odpadami za około 5-6 lat nie będzie miejsc umożliwiających składowanie odpadów. Głównym źródłem powstawania odpadów przemysłowych w województwie dolnośląskim jest górnictwo węgla, wydobycie surowców mineralnych, przemysł energetyczny i hutnictwo. Przy czym Piławy dotyczy bardziej wydobycie surowców mineralnych.
Zapobieganie i rezultaty:
W celu zapobiegnięcia sytuacji braku składowisk podejmowane są przez gminy próby zmniejszenia ilości odpadów deponowanych na składowiskach poprzez odzysk surowców wtórnych (recykling).
Sposób gospodarowania odpadami zauważalny jest w przypadku odpadów przemysłowych. W przeciwieństwie do odpadów powstających w domach ponad 74% odpadów jest wykorzystywana a tylko ¼ odpadów deponowana jest na składowiskach odpadów.
Nowe uregulowania prawne w zakresie gospodarki odpadami oraz nowoczesne spojrzenie na ochronę środowiska powodują, że nie jest do przyjęcia utrzymywania mechanizmu kierowania wszystkich wyprodukowanych odpadów na składowisko odpadów. Nowoczesny system, który należy jak najszybciej wprowadzić w Dzierżoniowie, powinien zostać oparty na segregacji odpadów oraz budowie zakładu gospodarki odpadami, którego integralną częścią będzie składowisko, kompostownia, segregowania, magazyn surowców wtórnych, punkt demontażu odpadów wielkogabarytowych, punktu gromadzenia odpadów problemowych. Inwestycje tego typu terytorialnie i finansowo wykraczają poza możliwości naszego miasta i innych gmin powiatu dzierżoniowskiego, dlatego też w maju 2002r. został utworzony związek międzygminny pod nazwą „Związek Gmin Powiatu Dzierżoniowskiego ZGPD-7” w skład którego wchodzi siedem gmin powiatu dzierżoniowskiego( w tym Piława Górna). Celem związku jest budowa nowoczesnego systemu gospodarki odpadami, który obejmie powiat dzierżoniowski. Połączenie się gmin daje gwarancje obniżenia kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych przyszłego zakładu. W chwili obecnej trwają prace związane z lokalizacją zakładu gospodarki odpadami. Dotychczasowa współpraca gmin oraz powiatu dzierżoniowskiego umożliwiła wykonanie koncepcji programowo-przestrzennej zakładu gospodarki odpadami komunalnymi
Po wstępnej analizie koncepcji programowo-przestrzennej, wydaje się, że najkorzystniejszą lokalizacją składowiska odpadów jest teren w okolicach Dobrocina. Teren przewidziany pod składowisko stanowią wyrobiska kruszywa mineralnego a więc jest to teren zdegradowany w wyniku eksploatacji surowców wtórnych.
3. Jakość wód powierzchniowych:
Rejestrowana w 2000 r. w systemie statystyki państwowej ilość ścieków odprowadzanych do wód powierzchniowych z punktowych źródeł zanieczyszczeń zlokalizowanych na terenie województwa dolnośląskiego wynosiła 209,7 mln m3, z czego 187,7 mln m3 stanowiły ścieki wymagające oczyszczania. Zrzuty bezpośrednio z zakładów przemysłowych stanowiły 41,5% ogółu ścieków, a odprowadzane z miejskich systemów kanalizacyjnych 58,4%.
Przepływająca przez Piławę Górną rzeka Piława ma swoje źródła w okolicy wsi Kluczowa. Rzeka jest ciekiem III rzędu, prawobrzeżnym dopływem Bystrzycy, uchodzącym do niej w km 59,7. Całkowita długość Piławy wynosi 45,6 km. Rzeka poprzez dopływy odwadnia tereny należące do Parku Krajobrazowego Gór Sowich. Piława wraz z niektórymi dopływami obejmuje tereny uprzemysłowione z miejscowościami: Piława Górna, Bielawa, Pieszyce, Dzierżoniów. Jakość wody w rzece Piławie w 2001 r. badano w 5 przekrojach pomiarowych. Jednocześnie z rzeką kontrolowano jej silnie zanieczyszczony dopływ - potok Brzęczek.
Głównymi źródłami zanieczyszczenia rzeki Piławy są:
-mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków w Piławie Górnej (ilość odprowadzanych ścieków - 580 m3/d),
-mechaniczno-biologiczna, z podwyższonym stopniem usuwania biogenów, oczyszczalnia ścieków w Dzierżoniowie (ilość odprowadzanych ścieków - 9120 m3/d). W 2001 r. kontynuowana była rozbudowa i modernizacja wymienionej oczyszczalni. Obydwie oczyszczalnie odprowadzają ścieki bezpośrednio do rzeki Piławy.
Natomiast odbiornikami ścieków z niżej wymienionych oczyszczalni są dopływy Piławy:
-mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków w Bielawie, odprowadzająca ścieki do potoku Brzęczek (ilość odprowadzanych ścieków - 13000 m3/d). Kontynuowana jest rozbudowa i modernizacja oczyszczalni,
-mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków w Pieszycach, odprowadzająca ścieki do Pieszyckiego Potoku (ilość odprowadzanych ścieków - 206 m3/d),
-grupowa oczyszczalnia ścieków w Mościsku, odprowadzająca ścieki do potoku Gniłego (ilość odprowadzanych ścieków - 150 m3/d).
Z przeprowadzonych analiz wynika, że jakość wód rzeki na całej długości nie odpowiadała normom.
Zapobieganie i rezultaty:
Prowadzone od początku lat dziewięćdziesiątych prace modernizacyjne oczyszczalni ścieków w Dzierżoniowie i Bielawie dają możliwość lepszego oczyszczania ścieków, a tym samym jakość wód odbiornika tj. rzeki Piławy, potoku Brzęczek jest coraz lepsza.
Mając na uwadze wyniki analiz z zakresu ochrony środowiska można stwierdzić, że nadal należy prowadzić modernizacje oczyszczalni ścieków w dorzeczu Piławy, których celem będzie ograniczenie zanieczyszczeń, szczególnie biogenów. Oprócz inwestycji związanych z gospodarką ściekową należy prowadzić inwestycje związane z gospodarką osadami ściekowymi, wytwarzanymi na oczyszczalniach ścieków.
Działania w zakresie ochrony środowiska spowodowały obniżenie poziomu zanieczyszczeń emitowanych do środowiska, niemniej jednak w związku z nowymi standardami z zakresu ochrony środowiska naturalnego pozostaje jeszcze wiele do zrobienia.
