PRAWO RODZINNE I OPIEKUŃCE
1. POJĘCIE PRAWA RODZINNEGO:
- prawo rodzinne zajmuje się:
- szeroko rozumianą rodziną ,
- stosunkami prawnymi jakie zachodzą w rodzinie zarówno:
- majątkowymi jak i niemajątkowymi,
- jakie wynikają z małżeństwa,
- pokrewieństwa,
- opieki i kurateli.
2. ŹRÓDŁA PRAWA RODZINNEGO:
I. Konstytucja RP.
Uchwalona 02.04.1997r Konstytucja RP zawiera kilka przepisów dotyczących prawnej ochrony rodziny:
- w art. 18 Konstytucji określono małżeństwo jako związek mężczyzny i kobiety. Jednocześnie zadeklarowano w nim, że jako takie - obok rodziny, macierzyństwa i rodzicielstwa – znajduje się ono pod ochroną RP;
- art. 47 Konstytucji – dobrem ściśle związanym z funkcjonowaniem rodziny jest także życie prywatne, rodzinne, cześć i dobre imię oraz decydowanie o swoim życiu osobistym- prawo rodziny do prywatności;
- art. 48 Konstytucji – prymat rodziców w wychowaniu dzieci;
- art. 70 Konstytucji – wolność rodziców w wyborze szkół dla dzieci innych niż publiczne;
- art. 53 ust. 3 Konstytucji – prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego;
- art. 72 ust. 1 zd. 2 mówi, że „Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją”; ust. 2, zaś „Dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej ma prawo do opieki i pomocy władz publicznych”
- art. 71 – Konstytucja nakłada na państwo obowiązek prowadzenia polityki społecznej i gospodarczej uwzględniającej dobro rodziny dając prawo do szczególnej ochrony rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej.
II. Kodeks rodzinny i opiekuńczy.
Jest głównym źródłem prawa rodzinnego. Zaczął obowiązywać od 1.1.1965 r. i był od tamtej pory wielokrotnie nowelizowany. KRO zawiera regulacje stosunków rodzinno prawnych opartych na małżeństwie, pokrewieństwie, powinowactwie i przysposobieniu oraz unormowania wykraczające poza tę materię, bo należące do obszaru osobowego prawa cywilnego, a dotyczące stosunków opiekuńczych.
III. Ratyfikowane umowy międzynarodowe.
* Powszechna Deklaracja Praw Człowieka - 10.12.1948 r.
proklamowana przez ONZ,
*Pakty Praw Człowieka - uchwalone przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 16.12.1966r.
– rodzinie poświęcono w nich mało miejsca jednak to właśnie w nich wyrażono fundamentalne dla życia rodzinnego idee prymatu rodziców w wychowaniu dzieci, autonomii rodziny wobec wpływów państwa a także potrzebę wspierania rodziny przez państwo.
* Konwencja o Prawach Dziecka - ma ona wyjątkowy charakter pod względem szczegółowości uregulowań dotyczących rodziny(uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 20.11.1989 r., a ratyfikowana przez Polskę 30.09.19991r.).
