• Recenzja składa się z trzech: 1) informacji
• 2)analizy
• 3)oceny.
Najbardziej specyficzna dla recenzji jest część wartościująca, czyli uargumentowana ocena dzieła według z góry przyjętych kryteriów.
Formę recenzji wymuszają takie np. polecenia:
"przedstaw utwory. .."
"przedstaw teksty kultury..."
"zaprezentuj utwory..."
"o których tekstach kultury możesz powiedzieć..."
"fascynacje literackie maturzysty..."
"omów utwory literackie..."
Struktura recenzji
- powinna być dostosowana do tematu i odbiorcy. W recenzji maturalnej wyeksponowana jest analiza krytyczna dotycząca problematyki dzieła, a w przypadku tekstów literackich także kompozycji, języka i stylu. W pracy maturalnej pisanej w formie recenzji nie kształtujesz niczyich gustów, prezentujesz swoje upodobania. Ocena wypowiedziana w recenzji musi być rzeczowa, odpowiednio uargumentowana, oparta na zweryfikowanym dowodzeniu (recenzja jest w dużej części tekstem argumentacyjnym). Liczy się rzetelna wiedza o recenzowanym dziele, znajomość kontekstów. Dobrze jest, gdy argumenty wynikają jeden z drugiego, są uporządkowane, celowo dobrane, podporządkowane wskazanemu w temacie kryterium wyboru dzieł.
Kompozycja pracy
- we wstępnej części umieść elementy informacyjne dobrane pod kątem tematu. W recenzji maturalnej szczególnie ważna jest część analityczno - krytyczna (czyli rozwinięcie ) dotycząca problematyki dzieła, jego struktury, języka. W tej części dokonaj także ogólnej jego oceny pod kątem kryterium wskazanego w temacie.
W analizie tematu, który masz zrealizować w formie recenzji, najważniejsze jest, abyś właściwie zrozumiał kryterium, według którego masz dokonać wyboru dzieł.
Przyjrzyj się poniższym tematom.
Są wśród nich takie, które pozostawiają ci pełną swobodę w wyborze; jedynym kryterium są twoje upodobania czytelnicze, np.:
• Jeśli nie kanon lektur szkolnych, to co? Fascynacje czytelnicze maturzysty roku 2001.
• O których tekstach kultury można powiedzieć, że bronią przed jałowością życia? Uzasadnij swój wybór.
Są takie tematy, w których sprecyzowano kryterium ograniczające twój wybór, np.:
• Które utwory preferujesz jako czytelnik: te, które kopiują rzeczywistość, czy te, które kreują nowe światy? Odpowiadając na pytanie, wykorzystaj wybrane teksty.
• Dla których - wybranych przez ciebie - utworów mogłyby się stać mottem słowa Ericha Froma "Nie tylko historia urabia człowieka - człowiek urabia historię".
W przypadku pierwszego tematu kryterium stanowi konwencja literacka. Nie musisz zdecydować się na jedną z nich, możesz wybrać utwory naśladujące rzeczywistość i kreacyjne, ale omawiać je powinieneś właśnie z punktu widzenia sposobów kreowania w nich świata oraz twojego stosunku do tego.
