Budynki, rodzaje i podział z uwagi na funkcje i ukształtowanie
Budynek
Budynek jest to obiekt budowlany trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, mający fundamenty i dach.
W zależności od przewidywanego okresu użytkowania budynków, dzielimy je na stałe i tymczasowe.
Zależnie od usytuowania względem innych obiektów budowlanych budynki mogą być wolnostojące, bliźniacze, szeregowe itp., a zależnie od wysokości: parterowe, jednopiętrowe i wielokondygnacyjne; te ostatnie natomiast dzielą się na budynki:
niskie – do 12 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości do 4 kondygnacji włącznie,
średnio wysokie – ponad 12 m do 25 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości do 9 kondygnacji włącznie,
wysokie – ponad 25 m do 55 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości ponad 9 do 18 kondygnacji,
wysokościowe – powyżej 55 m nad poziomem terenu.
Zgodnie z definicja budynek jest przestrzenią zamkniętą, wydzieloną w celu użytkowania. Zadaniem budownictwa jest takie obudowanie przestrzeni, aby możliwe było jej użytkowanie zgodnie z potrzebami. Zadaniem budynku, jako przestrzeni zamkniętej, jest osłona przed szkodliwym wpływem czynników klimatycznych, zabezpieczenie przed wejściem niepowołanych osób, przed hałasem i drganiami oraz ogniem, piorunami i innymi czynnikami niszczącymi, zapewnienie bezpieczeństwa we wnętrzu i w otoczeniu oraz stworzenie warunków do racjonalnej i ekonomicznej eksploatacji. Wszystkie te warunki powinny być spełnione z jednoczesnym uwzględnieniem czynników estetycznych, które są jednym z ogniw łączących zadania budownictwa i architektury.
Podstawową funkcja budynku jest funkcja użytkowa. Określa ona jednocześnie poziom wymagań stawianych budynkowi we wszystkich innych dziedzinach. Jeżeli np. budynek ma spełniać funkcję domu mieszkalnego, to najważniejsze będzie zaprojektowanie dobrych i wygodnych mieszkań. Jednocześnie fakt, że w budynku będą mieszkać ludzie, określa wymagania konstrukcyjne (np. obciążenie stropów), mikroklimatyczne (temperatura i wilgotność we wnętrzu), bezpieczeństwa (ochrona przeciwpożarowa i zabezpieczenie przed piorunami, zabezpieczenie mienia przed kradzieżą) itp.
Funkcja użytkowa musi być prawidłowo rozwiązana przy jednoczesnym spełnieniu najważniejszych wymagań estetycznych, dotyczących zarówno bryły budynku, jak i jego wnętrz. Zapewnienie walorów użytkowych i estetycznych, czyli możliwość najlepszego użytkowania budynku w sferze odczuć fizycznych i psychicznych, jest przedmiotem studiów architektów i znajduje swój wyraz w projekcie architektonicznym.
