Stanisław Moniuszko- ojciec polskiej opery narodowej. ur. 5 maja 1819 w Ubielu koło Mińska Mimo iż mieszkał niedaleko państwa Chopinów, nigdy się nie spotkał z Fryderykiem Chopinem. Mając 14lat pojechał studiować w Berlinie. Po kilku latach studiów osiadł w Wilnie, gdzie był organistą w tamtejszym Kościele. Moniuszko był był dyrektorem przy teatrze wileńskim. Kłopot w tym, że muzyka Moniuszki jest taka, jakim był on sam jako człowiek: prostoduszna i skromna. Kompozytor zaczął edukację muzyczną jako na poły samouk; studia odbył w Berlinie. Po powrocie do ojczyzny założył rodzinę i osiadł w Wilnie. Wieloletni prowincjonalny organista, człowiek nie najmocniejszego zdrowia, spokojny, poczciwy mąż i ojciec dziesięciorga dzieci, pisał proste do granic naiwności utwory religijne, a także wdzięczne bezpretensjonalne pieśni, właściwie piosenki, do celów prywatnego patriotycznego muzykowania w polskich dworkach; wydawał je w kolejnych zeszytach „Śpiewnika domowego”. Grał w kościele, nauczał, udzielał się w założonym przez siebie Towarzystwie św. Cecylii, szerzącym „dobrą i poważną muzykę”. Moniuszko prowadził patriotyczną działalność. Autorami do pieśni Moniuszki byli polscy pisarze. „Śpiewniki domowe : był to skład 12 zeszytów, w których zapisanych było ok.300 pieśni Podczas urlopu wyjeżdża do Warszawy, gdzie poznaje Włodzimierza Wolskiego, który namówił go do napisania opery. W 1848r odbyła się premiera 2-aktowej „Halki”- pierwszej Polskiej opery narodowej. W 1858r odbyła się premiera 4-aktowej „Halki” w Warszawie.
Opery:
· Halka (premiera wersji 2-aktowej 1848, wersji 4-aktowej 1858)
· Sen Wieszcza (nieukończona, pisana w latach 1852-1853)
· Flis (premiera 1858)
· Rokiczana (nieukończona, pisana w latach 1858-1859)
· Hrabina (premiera 1859)
· Verbum nobile (premiera 1861)
· Straszny dwór (premiera 1865)
· Paria (premiera 1868)
· Trea (nieukończona, pisana w roku 1872)
· Sielanka (nieukończona, pisana ok. 1848)
Stanisław Moniuszko komponował swoje pieśni we wczesnych godzinach rannych.
Podczas próby generalnej „Strasznego Dworu” Moniuszko upadł na deski, rażony zawałem serca i umarł. Było to dnia 4 czerwca 1872 w Warszawie, dzień przed premierą opery.
