Z buntu wobec zastanej konwencji literackiej i niezgody na rzeczywistość rodzą się genialne dzieła. Jednakże nawet takie utwory łamiące dotychczasowe schematy muszą nawiązywać do dalszej lub bliższej tradycji. Takimi dziełami są „Dziady A. Mickiewicza i „Wesele” S.W.Wyspiańskiego.
Utwory te otwierają możliwości wielorakich interpretacji ,
jak również są wypełnione przemyśleniami autorów.

Sztuka, tworzona przez człowieka i dla człowieka, jest nieodłącznym elementem naszej egzystencji. Jako stałej towarzyszce ludzkiego życia, zwykliśmy wyznaczać jej funkcję nośnika ponadczasowych prawd i uniwersalnych wskazówek. Wielkimi dziełami określamy więc utwory, które – oprócz walorów estetycznych – zawierają naukę moralną.

Człowiek od najdawniejszych swych czasów zawsze poszukiwał krainy, w której byłoby mu lepiej. Naturalna tęsknota człowieka za beztroskim i szczęśliwym życiem ma długą tradycję. Już w czasach starożytnych istniała pamięć o utraconych na zawsze krainach szczęścia, gdzie człowiek beztroski i niewinny istniał harmonijnie zespolony z naturą.

„Homo sum, nihil humani a me alienum esse puto”, „człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce” - słowa autorstwa starożytnego twórcy komedii, Terencjusza, stały się hasłem dla renesansowej rewolucji. Umysły tej epoki rozsadziły sztywne, pełne dogmatów, teocentryczne ramy. W średniowieczu życie było tylko etapem na drodze w zaświaty.